Emina Zorlak: ‘Vroeger at men slimmer, laten we daarvan leren!

Vroeger was er op veel plekken armoede. Hierdoor at men in de periodes dat er wel voedsel was, veel bewuster. Al was het vanuit een religieuze overtuiging. Vandaag de dag zijn we omringd door een overvloed aan verleiding op het gebied van eten. We eten lopend over het perron, in de supermarkten schreeuwen de bedrieglijke marketingleuzen ons tegemoet en in de kantines op sportverenigingen is het vaak niet veel beter gesteld. Daar komt bij dat we door trends, waar voedsel blijkbaar aan onderhevig is, soms niet meer logisch nadenken. We maken recepten en bestellen gerechten die niet voedend zijn, maar juist roofbouw plegen op de eigen gezondheid en die van de aarde. Vroeger at men slimmer, laten we daarvan leren!

Gezond verstand

Doordat we tegenwoordig bijna elk product van over de hele wereld het hele jaar door kunnen verkrijgen en hierdoor ook het gevoel hebben dat we er recht op hebben, is die logische verbinding met de natuur zoek. Aardbeien in de winter consumeren is niet logisch en belastend voor het milieu. Vroeger at men met gezond verstand. We aten met de seizoenen mee, het eten kwam van dichterbij, lag er heus niet elke dag een stuk vlees op het bord en werd er echt tijd genomen voor de maaltijd. Zowel voor de bereiding (vers en onbewerkt) als voor het nuttigen ervan.

Door die bewustwording lag overeten vaak niet op de loer, zoals vandaag de dag. Men had de kennis (en vaak ook de noodzaak) om van restjes nog iets lekkers te maken. Zo werd eten amper verspild en …. en nu komt mijn favoriet: om de maag goed te vullen en de maaltijd nog voedzamer te maken, werd er veel meer gekookt met peulvruchten! Volgens onderzoek werden er in de 19^e eeuw in Nederland ongeveer 20 kilo peulvruchten per persoon gegeten. Vandaag de dag is het minder dan 1,5 kilo.

De rijke wereld van de peulvruchten

Het werd voor velen betaalbaarder om vlees te eten, dus werden peulvruchten als eiwitbron minder aantrekkelijk om mee te koken. Het werd als armeluiseten of vlees voor de armen gezien. Zonde! Precies hierom vind ik trends rondom voeding stupide! Peulvruchten zijn zo voedzaam, veelzijdig en divers; van ontbijt tot diner, in soepen, salades, ovenschotels, dipjes, stoofgerechten en zelfs in desserts. Linzen in verschillende kleuren, kikkererwten, spliterwten, kidneybonen, bruine, witte, zwarte bonen, kapucijners, kievitsbonen, sojabonen, limabonen… U kunt ze in grote hoeveelheden zelf weken, koken en vervolgens invriezen voor later, maar uit pot of blik zijn ze ook prima.

Ze verlagen de LDL-cholesteron, wat helpt om de bloedvaten gezond te houden. Ze zijn een goede en duurzame vleesvervanger; ze bevatten eiwit, vezels, ijzer en vitamine B1. Ze zijn daarnaast veel beter voor het milieu dan vlees, vis, ei of kaas. De bonenplant legt stikstof vast en verbetert de structuur en vruchtbaarheid van de bodem. Bovendien trekken ze insecten aan.

Meer aandacht voor de peulvrucht

In 2018 is door de Verenigde Naties 10 februari als Wereld Peulvruchtendag aangewezen om het belang en de voedingsvoordelen van peulvruchten te erkennen. Niet alleen omdat ze voedzaam zijn, maar ook kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van duurzame voedselsystemen. Steeds meer Nederlandse boeren telen peulvruchten, wat zorgt voor een gezonde bodem in ons land.

Het Voedingscentrum raad aan om minstens 1 dag in de week peulvruchten te eten, maar uit onderzoek blijkt dat mensen hier niet aan komen. Omdat ze het niet kennen, niet weten hoe ze het lekker kunnen klaarmaken of denken dat het heel veel tijd kost. Hierbij wat recepten om u op weg te helpen:

• Mexicaanse bonen met polentaballen
• Verwarmende maaltijdsoep
• Maaltijdteefjes met biet en geitenkaas
• Snelle groentestoof
• Quesadilla met zuurkool en pittige bonenespread
• Pompoenschotel

Een feest voor de smaakpapillen, het lichaam en de aarde, dus laten we de peulvrucht weer trendy maken! Niet alleen in februari, maar het hele jaar door!

Aanvullend nog een hele makkelijke, maar smaakvolle en voedzame stoof om de ziel te laven.

Ingrediënten stoofschotel met pompoen en kikkererwten ( 2 personen):

• scheutje olijfolie
• 1 ui
• 1 eetlepel ras el hanout (specerijenmengsel)
• 1 kleine flespompoen
• 1 groentebouillonblokje
• 1 pot kikkererwten à 400 gram
• handje zwarte olijven (ontpit)
• 0,5 bosje munt/koriander/peterselie
• peper, zout

Bereidingswijze:

Verwarm een scheutje olie in een diepe koekenpan (waar een deksel op kan). Pel en snipper de ui en fruit circa 2 minuten. Voeg de ras el hanout toe en bak circa 1 minuut mee.

Snijd de pompoen in kleine blokjes en voeg toe. Meng het bouillonblokje met circa 400 milliliter heet water en voeg toe. Laat de pompoen met de deksel op de pan circa 15 minuten stoven. Giet en spoel de kikkererwten af en voeg samen met de olijven toe. Verwarm nog circa 5 minuten.

Hak de munt/koriander/peterselie.

Verdeel de stoof over borden en bestrooi met de gehakte kruiden. Lekker met een stuk brood.

Culinair journalist Emina Zorlak ontwikkelt al jong een passie voor eten. Naast haar passie voor eten klopt haar hart ook sneller voor media. Voor onder andere MAX bedenkt ze de recepten voor Kook mee met MAX en Bak mee met MAX en heeft ze een eigen kookrubriek hier op MAX Vandaag: Dit kookt MAX Vandaag. Lees hier al haar columns.

(Foto: Shutterstock)