De tv-dokter

Eind jaren 50 was Dokter Van Swol de eerste tv-dokter. Hij was revalidatiearts en had een programma op het toen enige tv-kanaal. Hij was al een bekende persoonlijkheid, een societyfiguur. Na de oorlog had hij gewonde soldaten gerevalideerd. Hij beoefende allerlei sporten op nationaal niveau, maar na de oorlog was hij een groot tennisser, speelde op Wimbledon. Hij was getrouwd met de wereldberoemde sopraan Gré Brouwenstijn.

Hij was een autoriteit en dat hielp om controversiële onderwerpen te bespreken. Van 1956 tot 1964 presenteerde hij het televisieprogramma Ziek zijn – Beter worden voor de VPRO, waarin veelvoorkomende aandoeningen werden besproken en kijkersvragen beantwoord. Later was hij presentator van het programma Spreekuur. Vanaf 1971 presenteerde hij voor de AVRO het programma Sex in wording, waarin hij samen met de seksuoloog professor Musaph seksuele voorlichting gaf aan tieners.

Vanaf 1976 zond de NOS om de 4 weken op zondag Artsenij uit, een medisch magazine met voorlichting, uitleg en achtergrondinformatie. Het werd gepresenteerd door televisiedokter Aart Gisolf. Allerlei medische onderwerpen werden behandeld in dit op het grote kijkerspubliek gerichte programma. Deze uitzendingen trokken ongeveer 1.250.000 kijkers! Aart Gisolf probeerde naast primaire informatie ook de belangstellende kijker de weg te wijzen naar de juiste hulpverlenende instanties. Later had hij het programma Dokter ja, dokter nee. De NOS kreeg ruzie met de AVRO, want Gisolf trok meer kijkers dan de medische programma’s van de AVRO en daarom moest hij vertrekken. Gisolf was ook wel een society figuur, was getrouwd met actrice Sylvia de Leur. Inmiddels was hij meer journalist dan dokter. Hij heeft nog jaren een dagelijkse uitzending op de Duitse TV gehad. Een soort medische Rudi Carrel dus.

Van Swol was een vaderlijke autoriteit. Ik denk nog met de witte jas aan. In de filmpjes van huisarts Ferdinand Swaan, in De minuut van de TV-dokter van de TROS, is een belerende dokter te zien die het wel even precies zal uitleggen hoe het zit. Ik probeer me in te denken welke vragen de kijker wellicht heeft. Het helpt mij ook altijd als ik achteraf chat met kijkers. Dat houdt mij scherp.

Dokter OZ is een typische Amerikaanse dokter, uit de stal van Oprah Winfrey. Daar gaat het altijd over de grote prestaties in het medische gebied. Ik probeer juist de gewone kwalen te behandelen, zonder al die glamour. In Engeland is Dokter Christian Jensen beroemd, met 400.000 volgers op twitter en talloze programma’s op Channel 4. In Nederland is hij te zien in het reality-programma van RTL over opvallende, gênante en schokkende ziektes. Een team van artsen reist met hun rijdende kliniek het hele land door naar patiënten met opvallende, gênante en schokkende ziektes. Het team van doktoren onderzoekt en geneest mensen met de meest uiteenlopende aandoeningen.

Mijn patiënten hebben het er natuurlijk wel eens over en reiken me soms een onderwerp aan. Ik leer er trouwens zelf veel van. Het lijkt misschien soms dat ik de antwoorden uit de mouw schudt, maar ik bereid me altijd wel goed voor. Het zal me toch niet overkomen dat ik de kijker opzadel met foute informatie!