De geboorte van een gorilla

Ik wandel langs het Gorillahuis en zie dat het gebouw gesloten is. Onmiddellijk vermoed ik de reden. Al tijdenlang gaat het tijdens de koffie over de aanstaande geboorte van een gorillababy. Dat moest het zijn! Is de geboorte nabij? Voor de gesloten deuren heeft zich een grote groep nieuwsgierige bezoekers genesteld. Een flink deel van hen draagt een gigantisch fototoestel op de buik. Ondanks de beperkingen van afstand en glas, proberen ze door de ramen iets van wat zich binnen afspeelt vast te leggen.

Binnen zit de gorillaharem gekluisterd rond de zwangere vrouw. Ze heeft een plekje uitkozen in het stro. De zoete geur van het vrijgekomen vruchtwater, maakt dat de andere leden van de harem zich goed bewust zijn van de aanstaande geboorte. De jongste gorilla’s nemen de situatie grondig in zich op. Ze zijn inmiddels oud genoeg om te beseffen dat er iets bijzonders gaande is. Eén van de andere vrouwelijke gorilla’s uit de harem ontfermt zich over de zwangere  vrouw, en gaat naast haar zitten. Ze zorgt ervoor dat de nieuwsgierige jonge dieren een gepaste afstand bewaren, en bewaakt daarmee de rust.

Anonimiteit

Ook ik besluit om afstand te houden en loop door. Ik wandel langs de harem fotografen, en verwonder me over dit tafereel. Zouden ook zij op de geur zijn afgekomen? Niet alle dieren mogen zich verheugen op de aandacht van een menigte wanneer zij voor het eerst het levenslicht zien. Met grote regelmaat komen er in ARTIS kalveren, kuikens, kikkervisjes, kittens, lammeren, welpen, veulens, nimfen en pullen ter wereld. Velen doen dit in volledige anonimiteit.

Iedere dag ontpoppen er tientallen prachtige vlinders in het Vlinderpaviljoen, maar nooit zie ik drommen fotografen om dit bijzondere natuurverschijnsel vast te leggen. Zou het iets te maken hebben met het feit dat deze mensapen zo dicht bij onszelf staan? En dat we daardoor een instinctieve empathie voor hen koesteren? Die gedachte, dat we het meest houden van wat het sterkst op ons lijkt, stemt me ietwat weemoedig.

De geboorte lijkt haar aandacht niet te hebben

5 uur nadat de vliezen braken, is het zover. Mijn collegaverzorgers zijn erbij wanneer de piepkleine babygorilla op het stro landt. Met armen en benen in de lucht laat de kleine direct van zich horen. Maar terwijl je zou verwachten dat de moeder het meteen in haar armen zou warmen, doet ze in eerste instantie niets. De geboorte lijkt haar aandacht niet te hebben. Ze richt zich meer tot de nageboorte die naast de baby ligt. Uitgebreid besnuffelt ze de placenta. Vervolgens eet ze hem op. Veel zoogdieren doen dit.

Hierna pakt ze de kleine gorillababy op en houdt het aan haar borst. De baby begint te drinken. Een cruciaal moment in de ontwikkeling van een pasgeboren zoogdier. Of het nu een giraffe, olifant of gorilla is, een van de eerste vragen die in de app-groep voor dierenverzorgers wordt gesteld is: “Heeft het al gedronken?”

Geruisloos

Op een later moment besluit ik zelf een kijkje te gaan nemen in het Gorillahuis. Ik probeer te ontdekken waar moeder en jong zich bevinden. Bij binnenkomst zie ik dat een grote menigte mensen, geruisloos aan de ramen staat. Ouders en kinderen staan jas aan jas. Een van de bezoekers in de menigte geeft tekst en uitleg over het wel en wee van de geboorte. Hij was er bij, en had foto’s gemaakt. Ik sta achter de menigte, en kan de gorilla niet zien. Heel even besluit ik om door te lopen naar de vlinderpoppen.

Maar ik blijf, en richt mij op mijn tenen, in de hoop dat ik over de mensen heen kan kijken. Dan zie ik de baby. Een piepklein hoofd, veilig rustend in de stevige zwartrossige armen van zijn moeder. Hij drinkt. Ineens begrijp ik al die aandacht wel.