Hoe redden vogels zich tijdens een storm?

De laatste weken kunnen wij in Nederland niet om het stormachtige weer heen, maar waar wij mensen binnen kunnen schuilen voor de wind en de regen, moeten vogels buiten blijven. Hoe redden vogels zich tijdens een storm?

Schuilen

Ondanks dat het er behoorlijk sneu uitziet wanneer een vogel tegen de wind in moet vliegen, of helemaal aan het natregenen is, kunnen vogels zich over het algemeen prima redden bij stormachtig weer. Vogels hebben allerlei trucs in huis om harde windvlagen en regen te overleven, de belangrijkste overlevingstactiek is schuilen. Omdat vogels vaak niet zo groot zijn, kunnen zij gemakkelijk een schuilplaats vinden, bijvoorbeeld in heggen of aan de windstille kant van een boom.

Voedselvoorraad aanleggen

Als het slechte weer aanhoudt moeten de vogels zich langere tijd verschuilen op zo’n plek. Daarbij is het met harde wind ook een stuk lastiger om eten te zoeken, daarom zorgen veel vogels er voor dat zij genoeg hebben gegeten voordat de storm begint. Maar om een voedselvoorraad aan te leggen moeten de vogels wel weten dat er een storm op komst is. Hoe doen de vliegende dieren dat?

Vogels voelen slecht weer aankomen

Vogels voelen de bui hoogstwaarschijnlijk letterlijk hangen in de dagen voor een storm. Sommige vogels beginnen dagen voor een heftige storm al met een verzamelen van voedsel. Het is niet helemaal duidelijk hoe vogels een storm lijken te kunnen voorspellen, maar waarschijnlijk pikken sommige vogels zogenoemd infrageluid op. Dit zijn trillingen die zo’n lage frequentie hebben dat de mens ze niet kan horen. Vogels kunnen dit wel en horen daardoor een storm aankomen die pas over een paar dagen over hun leefgebied zal trekken.

Een zeemeeuw met een nat pak veren.

Tijdelijk verkassen

Sommige vogels kiezen er ook voor om hun eigen leefgebied tijdelijk te verlaten wanneer zij een heftige storm horen aankomen. Amerikaans ecoloog Henry Streby van de University of California, Berkeley ontdekt bijvoorbeeld dat een groep geelvleugelzangers ooit 1500 kilometer heeft omgevlogen om een storm te omzeilen. De zangvogels verblijven normaal gesproken in de Amerikaanse staat Tennessee om te broeden, maar nu vertrekken zij midden in het broedseizoen richting Florida. Dat bleek niet zonder reden: enkele dagen later trekken er 84 tornado’s over het Midden-Westen van Amerika, de geelvleugelzangers hadden de tornado’s dus al aan horen komen.

Slimme klauwtjes

Toch lukt het vogels niet altijd om hun thuis tijdelijk te verlaten om te schuilen voor een storm. Gelukkig zorgen de klauwen aan hun pootjes ervoor dat ze zichzelf in veel gevallen toch veilig kunnen houden wanneer het stormt. Met hun klauwtjes kunnen de vogels zichzelf stevig vasthouden aan hekken, takken en stroomdraden. De speciale mechaniek in de pootjes zorgt ervoor dat de klauwen zich echt goed om het oppervlak vouwen en pas weer loslaten wanneer de vogel besluit verder te vliegen, een vogel zal dus niet snel wegwaaien.

Verdwaalde vogels

Helaas gaat het toch niet altijd goed. Als vogels bijvoorbeeld boven een oceaan vliegen terwijl er een orkaan uitbreekt, waaien ze soms honderden kilometers de verkeerde kant op. Tijdens orkaan Sandy in 2012 doken er bijvoorbeeld oostelijke bospiewies vogels op in Canada en New York, terwijl zij eigenlijk onderweg waren naar het warmere Zuid-Amerika. Gelukkig is er niets mis met het richtingsgevoel van vogels en vinden zij na een storm alsnog de weg naar huis.

Dus ondanks dat storm ook voor vogels geen pretje is, kunnen zij zich over het algemeen prima redden met de vele mogelijkheden die ze hebben om stormachtig weer te trotseren.

Puzzel

(Bron: Quest, TuftsNow)