Deel 5: De reus Beethoven

In deel 5 vertelt Ralph van Raat u alles over Beethoven. Hij heeft het over de persoon Beethoven en de muziekstukken die hij heeft geschreven.

1790-1830

Een Amerikaanse econoom uit onze tijd zei eens: ‘Het leven is zo slecht nog niet als u voor een tientje alle Pianosonates van Beethoven kunt kopen en er tien jaar naar kunt luisteren.’
Beethovens muziek gaat over de worsteling van de mens met de wereld om hem heen. En daarin kan iedereen zich herkennen.

Briljant pianist

Net als Mozart is Beethoven een briljant pianist. De piano kunt u het orkest onder de instrumenten noemen. Het kan bijna alles. Eén pianovirtuoos, Franz Liszt neemt dat zelfs letterlijk. Hij bewerkt de symfonieën van Beethoven voor groot orkest tot stukken voor zijn piano.

Doof

Beethoven worstelt met het leven en met de liefde. Hij trouwt nooit en begint al op jonge leeftijd last te krijgen van doofheid.  In 1802, hij is dan 32 jaar, schrijft Beethoven daarover in een brief: ‘Als een banneling moet ik leven, want ik ben bang dat de mensen zullen ontdekken dat ik doof ben.’

Emoties

Misschien dat we daarom op alle beeltenissen die we van Beethoven kennen, een boos en somber man zien. Maar in zijn muziek vinden we alle menselijke emoties terug: niet alleen verdriet en woede, maar ook geluk en lieflijkheid.

Opstandig

Beethoven is een opstandig mens. Op een feest zegt hij tegen een edelman: ‘Er zijn op deze wereld duizenden prinsen, maar er bestaat slechts één Beethoven.’ En dat is waar. In de klassieke muziek is hij een reus tegen wie iedereen opkijkt. Een man die zijn tijd ver vooruit is. Een componist ook die door zijn doofheid niet onder de mensen kan zijn, maar wel van ze houdt. En dat laat hij horen, onder meer in zijn laatste, Negende Symfonie. Beethoven slaat een brug naar de Romantiek, de periode waarin muziek niet meer zal gaan over universele waarheden, maar over de gevoelens van de individuele mens.

Sonates

Beethoven schreef 32 sonates voor solo piano. De beroemdste is ongetwijfeld de veertiende met de bijnaam Mondschein (maneschijn), een stuk met een romantische, nachtelijke sfeer. En als we het dan toch over de piano hebben. Hij schreef ook vijf onvergetelijke concerten voor piano en orkest. Onder andere het Vijfde, bijgenaamd ‘Keizerconcert’.

Beethoven was een veelzijdig componist die veel voor de klassieke muziek heeft betekend. Hij gaf muziek een ziel. Daarover gaat het volgende deel. Klik hier als u terug wilt naar het overzicht van de cursus.