Een gelukkig volk
Publicatiedatum: 14 augustus 2019
Mag ik u wat vragen? Waar wordt u nou gelukkig van? Wat geeft u een geluksgevoel? Een bezoekje van de (klein)kinderen? De aanblik van uw bloeiende tuin? Een mooie kaart van een oude vriend? Zelf word ik helemaal gelukkig als ik met mijn bootje over de Loosdrechtse Plassen vaar. Die momenten van geluk verschillen sterk van persoon tot persoon, maar wat opvalt is dat dat fijne gevoel ‘m vaak in kleine dingen zit.
Het gaat goed, maar…
Wij Nederlanders zijn niet van de grote emoties. Inderdaad: ‘Doe maar gewoon, dan doe je gek genoeg.’ Behalve als het om voetballen gaat… Nee, wij schreeuwen ons welzijnsgevoel niet van de daken. Als je iemand vraagt hoe het met hem gaat, luidt het antwoord heel vaak ‘Goed’, even later gevolgd door een litanie aan klachten. Over het weer, herrie bij de buren, ouderdomskwaaltjes, de pensioenuitkering, huurverhoging, de prijzen in de winkels… Het lijkt wel of we onszelf dat geluksgevoel niet gunnen. Best wel jammer. Zal dat dan toch onze Calvinistische volksaard zijn?
2 simpele vragen
Wat schetst daarom mijn verbazing toen ik een paar weken geleden de uitkomsten zag van een grootschalig onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Het CBS heeft een zeer groot aantal mensen thuis opgezocht en legde ze simpelweg twee vragen voor. ‘Kunt u op een schaal van 1 tot en met 10 aangeven in welke mate u tevreden bent met het leven dat u nu leidt? Een 1 staat voor volledig ontevreden en 10 voor volledig tevreden.’ En: ‘Kunt u op een schaal van 1 tot en met 10 aangeven in welke mate u zichzelf een gelukkig mens vindt?’ Vervolgens verzamelde het CBS de cijfers probeerde de lijsten met data te duiden. Een score van 7 of hoger interpreteerden ze als ‘gelukkig’ dan wel ‘tevreden met het leven’, een score van 5 of 6 als ‘niet gelukkig, niet ongelukkig’ dan wel ‘niet tevreden, niet ontevreden’ en een score van 1 tot en met 4 als ‘ongelukkig’ dan wel ‘ontevreden’. Welke cijfers zou u zelf hebben ingevuld?
Prachtige cijfers
Tot mijn en misschien ook wel uw grote verrassing constateerde het CBS dat maar liefst 85,7 procent van de mensen boven de 18 jaar zegt tevreden te zijn met het leven. Voor geluk is de uitkomst nog positiever: 87,7 procent van de ondervraagden zegt zichzelf een gelukkig mens te voelen. Met andere woorden: 9 op de 10 volwassenen zijn tevreden en gelukkig! Daarmee scoort Nederland hoog vergeleken met andere landen. Het kan bijna niet beter, stelt het CBS, dat spreekt van een ‘plafondeffect’, omdat veel mensen al (bijna) de maximale score geven. Sterker nog: het blijkt dat als je naar de ontwikkeling over de afgelopen 20 jaar kijkt, er op landelijk niveau nauwelijks verschuivingen zijn. We vinden onszelf dus al 20 jaar ‘happy’.
Kritische kanttekeningen
Maar als we wat verder inzoomen op de resultaten, wordt het beeld iets minder florissant. Dat geldt nog niet als je op zoek gaat naar sekseverschilen; mannen en vrouwen zijn gemiddeld genomen even vaak gelukkig en ook qua tevredenheid met het leven verschillen zij niet van elkaar. Maar bij andere specifieke bevolkingsgroepen zijn er wel ontwikkelingen in welzijn zichtbaar. Dat geldt bijvoorbeeld voor het opleidingsniveau. Laagopgeleiden zijn nu minder vaak gelukkig dan 20 jaar geleden, terwijl de hoogopgeleiden vaker tevreden zijn dan vroeger. Het verschil in welzijn tussen laag- en hoogopgeleiden is daarmee groter geworden. Het verschil tussen mensen met een Nederlandse en met een niet-westerse achtergrond werd juist kleiner, maar toch vindt die laatste groep zichzelf nog steeds minder gelukkig en tevreden.
Zorg om jongvolwassenen
Ook als je de verschillen binnen en tussen leeftijdsgroepen bestudeert, zie je interessante ontwikkelingen. Het meest opvallend is dat jongeren van 18 tot 25 jaar tegenwoordig minder vaak gelukkig zijn dan vroeger. Dat interesseert mij persoonlijk en baart mij ook zorgen, omdat ik twee zoons in die leeftijdscategorie heb. Het CBS denkt dat dit te maken heeft met de toegenomen werk- en prestatiedruk onder jongeren in de afgelopen jaren.
En de ouderen?
Waren 20 jaar geleden mensen jonger dan 55 jaar nog vaker gelukkig dan 55-plussers, nu is dat niet meer het geval. Onder 65- tot 75-jarigen is de ervaren tevredenheid licht toegenomen. Op zoek naar mogelijke verklaringen zegt het CBS dat er een relatie is met het feit dat meer mensen werk hebben; de arbeidsparticipatie nam toe, vooral onder 55- tot 75-jarigen, met name oudere vrouwen. Daardoor is ook hun inkomen en pensioenopbouw gestegen. Ouderen leven bovendien langer in goede gezondheid dan vroeger, al komt tegenwoordig overgewicht wel vaker voor.
Het gemiddelde inkomen van huishoudens met een hoofdkostwinner van 75 jaar of ouder is sinds 2000 minder sterk gestegen dan het gemiddelde inkomen. Dat komt vooral doordat vrouwen van 75 jaar en ouder minder (vaak) aanvullend pensioen hebben opgebouwd dan jongere vrouwen. Dit kan volgens het CBS deels verklaren dat 75-plussers geen stijging in welzijn hebben ervaren. Dat niet, maar met 86 procent zowel nu als 20 jaar geleden scoren 75-plussers op geluksgevoel slechts iéts lager dan het gemiddelde. En qua tevredenheid zitten ze met 86 procent precies óp het gemiddelde (en hoger dan 20 jaar geleden).
Niet overal rozengeur en maneschijn
Wat ik mis in de berichtgeving in de media over dit CBS-onderzoek, is aandacht voor de mensen die zeggen zich géén gelukkig mens te voelen en niét tevreden te zijn met het leven. Ik weet dat daar veel gehandicapten, langdurig zieken en eenzame ouderen toe behoren. Laten we met elkaar proberen ook voor deze mensen de zon in het leven te laten schijnen. Ik schreef het al in het begin van dit stukje; vaak is er niet eens zo heel veel voor nodig om een glimlach op iemands gezicht te toveren. Hoezo is het plafond bereikt qua geluks- en tevredenheidsscore? Het kan altijd beter, geacht CBS!
Geef een reactie
U moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.
Dergelijke onderzoek zijn nooit maatgevend. En zegt niets. Onderzoek het geluksgevoel in het aardbevingsgebied in Groningen en je krijgt een andere uitslag. Onderzoek het geluksgevoel in een toeristen gebied in Amsterdam dan het is weer anders. Betrek je er de daklozen in, het geluksgevoel veranderd weer helemaal. De gemiddelde gepensioneerde is miljonair, maar vraag je een bejaarde met alleen AOW, dan is de uitslag niet zo positief. Ga je bij een voetbalstadion de voetbalfans ondervragen, dan zijn ze alle zielsgelukkig. Betrek je er kinderen in tijdens een bezoek aan de Efteling, of tijdens een bezoek aan de tandarts? Er zijn zelfs mensen zielsgelukkig, nadat ze op Prinsjesdag, vanaf 4.00 uur in de ochtend in de regen hebben staan wachten, in de regen, om te kunnen zwaaien naar de koets. Mij maak je daar niet gelukkig mee.
De gemiddelde Nederlander is gelukkig. De gemiddelde Nederlander in 1.70 meter lang, of 35 jaar oud. Het gemiddelde inkomen is €60.000 per jaar. De gemiddelde Nederlander heeft een man-vrouw relatie. Heeft 1.5 kind. Wat hebben alle anderen aan die onzin.
Nou Jan, Het meest gelukkig ben ik met mijn vermogen om ondanks het uitkleedbeleid van ALLES door de handelsdriftige VVD kabinetten, toch weer iedere morgen op te staan om naar mijn werk te gaan. De Euro. De privatisering van de zorg. De naakte rechters. Het nablijvende onderwijs. De almaar voortploegende verdelers van de welvaart; Heel veel naar rijk en vermogend, nagenoeg niets naar arm en achtergesteld. Met een stalen glimlach en uitzicht op nog meer poen, macht en invloed. Zou Trump worden herkozen? Absoluut! Hetgeen zal gaan betekenen dat wij hier gelukkig moeten zijn met ons lokale geboefte wat op die idioot “gelukkig” nog steeds achterblijft. Hoewel? Alles aan smeerlapperij van banken, bedrijven, kerken, verzekeraars en vooral VVD & aangetrouwde politiek is bij elkaar opgeteld al een heel eind onderweg. Machtsmisbruik. ’n Moreel besef van nul. Maling aan de toekomst voor iedereen en alles. Wat vandaag in de Verenigde Staten gebeurt en zichtbaar wordt zal zich hier ook gaan manifesteren. Globaal alles slechter, dus lokaal óók! De voorwaarden om somber en getergd door het leven te gaan zijn nu eenmaal talrijker. Maar alléé, ik denk dan maar even aan hoe André van Duin het aanpakt. Onder protest soms de oogkleppen op maar dóórgaan. Je best doen. Hoop doet leven.
Als iemand mij zou vragen of ik gelukkig ben, dan wil ik niets liever, dan dat dat zo is!
Dat waardeer ik dan ook met een hoog cijfer. Aangepast gedrag. Een cijfer geven wat past in de tijdgeest.
Is dat dan de waarheid? Is dat eerlijk?
Ja en neen.
Er zijn veel momenten in het leven die moeilijk zijn en als je die moeilijkheden hebt overwonnen, dan voel je je gelukkig.
Er zijn veel momenten, vaak hele kleine dingen, die een gevoel van geluk kunnen oproepen. Prima.
Oppervlakkig of egocentrisch leven leidt tot eenzaamheid, tot een gevoel van ongelukkig zijn.
Op zoek gaan naar wie je bent en hoe dat zo is gekomen, levert de basis voor een gelukkig leven.
Al je zorgen, verdriet en pijntjes buiten jezelf leggen, leidt tot ongelukkig zijn.
Doe wat bij je past, neem je eigen leven, met al zijn beperkingen, ter hand en wordt echt gelukkig, van binnen uit.
Ik ben bijna 70 jaar. En naar omstandigheden ben ik gelukkig. Gelukkiger dan dat ik vroeger, toen ik jong was , ben geweest. Oorzaak, ik ben vanaf mijn geboorte chronisch ziek. Heb door omstandigheden altijd moeten leven met een bijstand inkomen. Ondanks dat ik HBO propedeuse heb. Echter pas dit jaar is het volledige plaatje van de chronische ziekte bekend geworden. Waardoor ik mijn verleden heb kunnen afsluiten. 24 jaar heb ik gezocht naar erkenning en acceptatie. In feite had ik een Wajong uitkering moeten krijgen. Dit jaar nog geprocedeerd voor de Centrale Raad. Maar door ontbreken van de medische gegevens voor mijn 18de jaar heb ik de uitkering niet ontvangen. Nu leef ik dus van een AOW inkomen. Aan de aandoening is niets te doen. Asperger syndroom en neurotransmitters. Maar ik werk nog. Bovendien heb ik 2 dochters en 1 kleindochtertje. Echter ik leef nog steeds alleen. Dat is wel zwaar.En ik ben fotografe voor de kerk. Kortom ik heb het zo naar mijn zin. En het team in de Kringloopzaak is prettig voor de klanten en voor onszelf. Ik kom nu eindelijk tot bloei. En indien men zuinig is met een gering inkomen, kan men nog veel doen.
Als het CBS nou eens dezelfde vragen gaat stellen in een verpleeghuis; en dan vooral één waar de alleswetende, empathieloze directie zelfsturende teams heeft ingevoerd. Ik durf te wedden dat de uitslag van dit onderzoekje er volledig anders uit zal zien.
Klink ik bitter en boos? Ik ben bang van wel. In ieder geval niet bepaald gelukkig.
En dan heb je ook nog de mensen (en hun mantelzorgers) die al jarenlang op wachtlijsten staan voor opname in een verpleeghuis. En de ongelooflijk eenzame ouderen die zoveel minder eenzaam en dus (?) gelukkiger zouden zijn geweest in een bejaardenhuis.
Dus CBS, hoe eenzijdig kan een onderzoek zijn.
De gemiddelde Nederlander wordt ouder, dus moet langer doorwerken. In de praktijk wordt de beter opgeleide Nederlander ouder, maar de lageropgeleide Nederlander sterft jonger. De Gemiddelde pensioenleeftijd wordt hoger. In de praktijk gaat de beter opgeleide Nederlander, begint later met werken, en gaat eerder met pensioen en de lager opgeleide Nederlander, begint jonger met werken en gaat later met pensioen. De hoger opgeleide Nederlander is gelukkiger als de lager opgeleide Nederlander.
Moraal van het verhaal: we hebben helemaal niet aan gemiddelden. Gemiddelden verbergen de de uitersten. Gemiddelden verbergen de realiteit. … Niet meer doen dus.
In het afgelopen jaar viel mij op, dat om de zoveel weken er publicaties komen, die aangeven hoe goed Nederland het doet en hoe positief de gemiddelde Nederlander zijn situatie beoordeelt. Ik vraag me af, wat de zin en eventuele vooropgezette bedoeling is van deze berichtgevingen. Deze berichten neem ik met een veel zout en een lading kanttekeningen.
Allereerst zit er een automatisme bij de beoordeling van iemand, die zegt niet gelukkig te zijn; hij zal sneller naar de hoek van de “loosers”worden geschoven. Niet prettig dus. En om maar een voorbeeld te noemen: Hoe zit het bijv. met chronisch zieken, gehandicapten, degenen, die op school of door hun collega’s gepest worden? Hoe zit het met de slachtoffers van de digitalisering, die hierin niet meer kunnen meekomen? Hoe zit het met steeds meer afhankelijk gemaakt worden van maatregelen van politici en bedrijven, die de groei van de economie (vertaald: de groei van hun portemonnee en hun eigen machtspositie) als voornaamste doel nastreven? Hoe zit het met de niet te verklaren en niet te verteren kortingen van de pensioenen van een gigantisch aantal senioren? Voorbeeld: Mijn eigen pensioen werd in 2013 met 7% gekort, in 2014 met 2 %, in 2018 met 9,3 % en indexering bleek een vreemd woord. Samengevoegd dus een mindering van richting 30%. De vooruitzichten zijn negatief. Kortom, mijn mogelijkheden en daardoor mijn levenskwaliteit werden en worden drastisch beperkt. Als je dan de, overigens goed gemaaakte programma’s als “We zijn er bijna” gaat bekijken zou de indrukt gewekt kunnen worden, dat de gemiddelde pensionado zijn leven vult met het gezamenlijk rondtouren met camper of caravan. Deze vorm van geluk is niet voor de gemiddelde Nederlander weggelegd..
Ik moet zeggen wel het geluk te hebben nogal veel lieve, eerlijke en goede mensen te kennen. D.w.z. mensen, die het vermogen hebben het geluk van hun medemensen te vergroten. Ik moet ook zeggen, dat dit laatste niet wordt bewerktstelligd door vrijwel alle politieke en economische machthebbers.
Kortom, het hele verhaal van de zo gelukkige Nederlanders vind ik, helaas, een zwamverhaal. Degene, die het hiermee niet eens is zou ik willen adviseren hun beoordelingen niet af te stemmen op de gemiddelde terrasbezoeker, maar in een stad op een hoek van de straat eens even stil te staan en simpelweg naar de geluksuitstraling van de gemiddelde voorbijganger te kijken en daarover eerlijk te oordelen. Het percentage zal naar mijn idee ongetwijfeld zeer veel lager zijn.
Daar heb je wat aan, Aad Voskamp. U heeft helemaal gelijk. Het maakt een heel verschil , waar je de vragen stelt. Bij een terras is bijna iedereen gelukkig. Bij de voedselbank, zijn een paar bezoekers minder gelukkig. U geeft eerlijk toe, hoeveel U bent gekort op Uw pensioen, terwijl de gemiddelde bejaarde miljonair is. Dat doen er maar weinig. De meeste mensen houden eigen ellende liever voor zich. Daarom is voetballen zo populair, daarmee kun je de werkelijkheid ontvluchten. Geen enkele voetballiefhebber heeft het overzicht, dat de bouwkosten van een stadion (dat minstens 20 jaar mee gaat), minder zijn als het salaris van één voetballer, in één jaar. Dat gewauwel over gemiddelden is de meest zinloze bezigheid, die maar denkbaar is.
Ik voel me zeer gelukkig als ik op een camping ben, voor m’n caravannetje zit met wat leesvoer en een beetje zon. Dat zijn maar 10 dagen op de ene en 5 dagen op een andere camping, maar ik geniet dan wel volop.
Over de rest van het jaar ben redelijk happy.
P.S. Ik verbaas me over de hier geplaatste reacties . Jan Slagter vroeg alleen maar “ wáár wordt U gelukkig van…….
Waar ik gelukkig van wordt? … Van eerlijkheid, van eerlijke mensen, van een volksvertegenwoordiging, die mij vertegenwoordigd en niet alleen zichzelf. Van zuivere berichtgeving word ik gelukkig. Ik wordt gelukkig van een eerlijke verdeling van de welvaart. Van een rechtvaardige samenleving wordt ik gelukkig. Ik wordt gelukkig als oorlogen stoppen, als honger stopt. Ik kan wel voorbeelden geven van schijngeluk, zoals een mooi (sprookjes)boek lezen of een boek met een fantasie over een schijnwereld, in de zon op de camping. Maar dat is zelfbedrog, of struisvogelpolitiek, of de ogen sluiten voor de realiteit. Zo kan ik ook dagdromen, waarin ik Rutte zie, die beloofd dat de pensioenen omhoog gaan en de pensioenleeftijd niet meer stijgt. Ik zou me tijdens zo’n droom erg gelukkig voelen. Maar ik weet dat ik weer wakker wordt en dat het maar een droom was. Juist dat dromen over een mooie wereld, maakt de gemiddelde gelukscijfers zo hoog. Maar daar heeft een slachtoffer van uitbuiting, oorlog of honger niets aan.
Een gelukkig Volk: Een kwart van de bevolking heeft slaapproblemen, een kwart van de bevolking is depressief en gebruikt medicijnen, een kwart van de bevolking heeft problematische schulden, De helft van de vrouwen is niet gelukkig met haar uiterlijk, steeds meer vrouwen willen een borst implantaat, er zijn steeds meer mensen die van geslacht willen veranderen. Een kwart van de mensen kunnen niet met vakantie door geldgebrek. 6.000 kinderen kunnen niet naar school, vanwege een psychisch probleem. Er zijn 15.000 kinderen die op de wachtlijst staan voor een uithuisplaatsing. Evenveel gezinnen hebben opvoedingsproblemen. Er zijn 15.000 zwerfjongeren. Er zijn 10.000 daklozen. De voedselbanken kunnen de vraag niet aan. Er is massale eenzaamheid onder de bejaarden. Er is stille armoede onder de bejaarden. … Waar wordt U gelukkig van?
Dé vraag als antwoord op de geluksleugen. Bravo, meneer O.!
Er zijn misstanden maar die worden niet opgelost door zelf ongelukkig te zijn. Ik ben gelukkig als ik het rapport van mijn kleinkind zie en in de opmerkingen lees, dat zij het zonnetje van de klas is. Dan weet ik zeker dat zij goed in haar vel zit. Dat zou ik ieder kind gunnen maar helaas is dat niet zo. Maar zij mag toch wel het zonnetje blijven?
Uw zonnetje van haar klas biedt mij hoop!
Ben recent met vervroegd pensioen gegaan. Een beste beslissing geweest. Geniet van elke dag, daar word ik echt gelukkig van. Na 49 jaar fulltime gewerkt te hebben heb ik besloten om gelijk met mijn man met pensioen te gaan. Gezondheid laat te wensen over maar door nu mijn leven anders in te richten scheelt het enorm in pijn. Heb nu 1/3 van mijn medicatie kunnen laten vallen. Daar word ik gelukkig van. Juist door mijn gezondheid ben ik tot mijn beslissing gekomen. Kan nu nog lopen en weet niet hoe het over 3 jaar is, als ik van de regering met pensioen mag. Ik heb er voor gekozen om nu samen met mijn man van elke vrije dag te genieten en leuke dingen te doen. Kan niet elke dag weg maar ook van samen kokkerellen geniet ik. Kan het iedereen aanraden als het even (financieel) kan, kies voor jezelf. Je werkgever zal het een worst wezen, voor jou 10 anderen. Wij hadden een financieel plaatje laten maken en ja, het is een behoorlijke aderlating maar we kunnen er nog prima van leven. De grootste klapper hebben we gehad en als ik straks ook AOW ga krijgen “mag” ik nog eens €200,- inleveren. Ik heb het ervoor over (kan het me ook permitteren), maar helaas is dat niet voor iedereen weggelegd. Bij elkaar hebben mijn man en ik 100 jaar gewerkt! Moet je niet aan de jongeren vertellen want die blaten alleen maar dat wij hun centen “opvreten” en er niks voor hoeven te doen. Daar word ik niet gelukkig van maar maak me er ongelooflijk kwaad over. Ze hebben nog niets gepresteerd, gaan pas werken als ze achter in de twintig zijn want na hun studie “moeten” ze eerst een sabbatical want ze zijn moe van het studeren. Dat wij van jongs af aan onze premies hebben betaald gaan ze gemakshalve aan voorbij. Ons pensioen hebben wij in hun ogen gratis gekregen. Dat stoort mij verschrikkelijk. Stellen dat ze tot hun 70e of nog langer moeten werken. Heb al eens gesteld dat ze eerst de 50 jaar werken maar eens moeten halen zoals wij dat gedaan hebben. Zo, blij dat ik dit even kwijt kon. Vooralsnog ben ik nu gelukkig en geniet volop van mijn “welverdiende” pensioen.
Dit is natuurlijk de spijker op zijn of haar kop. Ik hoop dat u dat nog heel lang mag doen. Genieten.