Nederland bereidt zich voor op extreme hitte met hitteplan en aanpassingen van evenementen

Met temperaturen tot mogelijk 40 graden krijgen we de komende dagen in Nederland te maken met extreme hitte. Naast het intreden van het hitteplan worden bij verschillende instanties en evenementen maatregelen genomen om de hoge temperaturen zo goed mogelijk te weerstaan.

Hitte-aanpak redt duizenden levens

In heel Nederland, behalve in het Waddengebied, is inmiddels code oranje van kracht. Dat heeft het KNMI dinsdagochtend 23 juli 2019 bekend gemaakt. In het Waddengebied geldt vooralsnog code geel. “Ook in de nachten koelt het maar moeizaam af, de minimumtemperaturen liggen rond de 20 graden. Ook vrijdag volgt nog een tropische dag”, aldus het weerinstituut. Gezondheidsinstituut RIVM heeft voor geheel Nederland het Nationaal Hitteplan afgekondigd. Uit onderzoek van de Volkskrant blijkt dat in het verleden “honderden, zo niet duizenden levens zijn gespaard door hittemaatregelen, -plannen en -protocollen”. Ouderen zijn soms zelfs beter beschermd en veiliger dan wanneer er geen hittegolf is. Tijdens hittegolven tussen juli 2013 en juni 2015, waarbij een hitteplan van kracht is geweest, zijn iets minder sterfgevallen onder ouderen te betreuren dan anders. Bij hittegolven in 2003, 2004, 2005 en 2006, zonder hitteplan, zijn circa 3000 mensen meer dan in vergelijkbare weken zonder hittegolf gestorven. Dat blijkt uit een analyse door de krant van de sterftecijferstatistieken sinds 1995.

Hitteplan

Het hitteplan is vooral bedoeld voor kwetsbare mensen, zoals ouderen, baby’s, chronisch zieken, mensen met overgewicht en mensen in verzorgingshuizen. Maar “ook mensen in goede gezondheid kunnen met deze temperaturen klachten krijgen, zoals een zonnesteek”, aldus het RIVM. Het adviseert goed te letten op symptomen van oververhitting, zoals vermoeidheid, concentratieproblemen, duizeligheid en hoofdpijn. Uitdroging kan leiden tot kramp, misselijkheid, uitputting, flauwte en bewusteloosheid. Het instituut adviseert om voldoende te drinken, dunne kleding te dragen en goed te smeren tegen de zon. In de middag, tijdens de heetste uren van de dag, wordt aangeraden lichamelijke inspanningen te beperken. Ook kunnen mensen de woning het beste koel houden met zonwering, ventilators of airconditioning.

Hitteprotocol Rijkswaterstaat

Rijkswaterstaat neemt extra maatregelen tegen de hittegolf. Vanaf dinsdagochtend 10.00 uur geldt het hitteprotocol. Dat houdt in dat automobilisten die met pech langs de snelweg staan direct worden geholpen. Er wordt dan een berger ingeschakeld die de gestrande automobilist naar een veilige locatie brengt, zoals een tankstation of parkeerplaats. Rijkswaterstaat adviseert weggebruikers zich goed voor te bereiden en voldoende drinkwater mee te nemen, omdat door hitte de concentratie kan afnemen. Ook is het volgens de organisatie handig om een paraplu mee te nemen die als parasol kan dienen als bij pech op hulp moet worden gewacht. Weggebruikers moeten de komende tijd ook rekening houden met overlast door bermbranden als gevolg van droogte. Rijkswaterstaat roept weggebruikers op om hun sigarettenpeuken niet weg te gooien.

Hittemaatregelen op het spoor

Op het spoor geldt code rood. Deze code wordt van kracht wanneer er kans is op extra verstoringen op het spoor als gevolg van bijvoorbeeld extreme temperaturen. ProRail zet extra verkeersleiders en storingsploegen in om storingen snel op te lossen. Bij hitte zet staal uit, waardoor een stuk spoorrail van 30 meter wel een centimeter langer kan worden. Waardoor kronkels in het spoor kunnen ontstaan en treinen kunnen stilvallen. Dan kan ook de airco in de coupés uitvallen. Bij een storing deelt ProRail onder reizigers in een gestrande trein flesjes water uit. Op zo’n 90 stations zijn daarnaast inmiddels watertappunten geopend waar reizigers gratis een flesje kunnen vullen met kraanwater. De NS zet zoveel mogelijk moderne Sprinters in die airco hebben. Alleen in uiterste gevallen worden oude dubbeldekkers ingezet die niet over airco beschikken.

Hittemaatregelen evenementen

Bij veel zomerse evenementen worden maatregelen genomen, we lichten er enkele uit:

• Vanwege de hitte is het programma van de Twentse Rolstoel4Daagse aangepast. De afstanden van 50 en 70 kilometer zijn geschrapt. De deelnemers kunnen nog kiezen tussen 10 en 22 kilometer, meldt de organisatie. Bovendien is er om 09.00 uur gestart, zodat alle deelnemers om 13.00 uur weer binnen zijn, voordat het echt heet wordt. In 2013 en 2018 is rolstoelvierdaagse wegens te hoge temperaturen afgelast, omdat de organisatie het toen onverantwoord vond.
• De gemeente Tilburg adviseert bezoekers van de Kermis Tilburg die deze week wordt gehouden zich goed in te smeren met zonnebrandcrème en voldoende water te drinken. Bij EHBO-posten is gratis water verkrijgbaar. Ook worden op meerdere plaatsen sproeiertjes gezet, waaronder mensen kunnen afkoelen, aldus een woordvoerster van de gemeente. De gemeente adviseert ook om af en toe een attractie te pakken in de schaduw.
• Ajax verplaatst de open dag die voor donderdag 25 juli op het programma staat. De club zoekt nog naar een alternatieve datum.

Zwemwater bedreigd door blauwalg

Een groot aantal zwemplassen, riviertjes en beken kampt al met de voor mens en dier giftige blauwalg. Ook dode vissen en botulisme komen voor, waarschuwen de waterschappen en de provincies. Wie een duik wil nemen in open water, kan het best eerst op de website zwemwater.nl kijken of het water veilig is. De blauwalg-bacterie zorgt voor misselijkheid, buikpijn en diarree. Als ergens blauwalg is vastgesteld, is zwemmen daar verboden, ook voor huisdieren.

Bekijk ook: onze overzichtspagina over hitte, met veel informatie en tips om de ergste hitte door te komen.

(Bron: ANP)