Eindelijk duidelijk waarom wij wijzen met onze vinger

Wijzen wordt gezien als onbeleefd, maar het is wel een typisch menselijk gebaar. Geen enkel ander zoogdier wijst vanaf baby af aan met de vinger. Duitse wetenschappers hebben onderzocht waarom mensen dit eigenlijk doen. De resultaten van hun onderzoek zijn inmiddels openbaar gemaakt.

Waarom wijzen wij?

Wijzen met de vinger. Baby’s uit alle culturen beginnen er al mee als zij een maand of 9 zijn en dat maakt het tot het eerste informatieve gebaar dat zij produceren. Maar waarom wijzen mensen? Willen wij hiermee iets letterlijk iets aanwijzen, of is het toch bedoeld om van een afstand iets aan te raken? Volgens een aantal Duitse onderzoekers, die verbonden zijn aan het Max Planck Instituut in Leipzig, is de 2e theorie het meest plausibel.

Op 1 lijn met de ogen

Met een aantal experimenten tonen zij aan dat het wijzen een manier is om iets van een afstand aan te raken. Wie naar iets wijst, zal zien dat de vingertop en het object waar naar gewezen wordt op 1 lijn liggen, alsof het binnen handbereik is. De foto hieronder illustreert deze overtuiging.

Wie wijzen alleen wil gebruiken om letterlijk te wijzen, zal de vinger naar alle waarschijnlijkheid meer strekken.

Buigen van de pols tijdens aanwijzen

Ook de beweging van de pols tijdens het wijzen toont volgens het Duitse onderzoeksteam aan dat het gebaar gebruikt wordt om iets aan te raken op afstand. Tijdens één van de experimenten moeten de kinderen en volwassenen een plaatje aan de zijkant van een doos aanraken. Hierbij buigen veel mensen hun pols, alsof zij het plaatje van bovenaf willen benaderen. Wie het enkel en alleen zou willen aanwijzen, zou naar alle waarschijnlijkheid de pols niet buigen. Op de afbeelding hieronder kunt u zien wat er precies wordt bedoeld.

De bovenstaande experimenten zijn ook heel eenvoudig thuis uit te voeren.

Niet iedereen is overtuigd

Hoewel de Duitsers er dus van overtuigd zijn dat wijzen een manier is om iets aan te raken van een afstandje, zijn er ook twijfels bij collega-wetenschappers. Neuropsyhcoloog Kim Ouwehand van het Erasmus Universiteit in Rotterdam heeft zelf de ‘vinger- als -wegwijs’-theorie onderzocht en verklaart in de Volkskrant dat de kinderen die mee hebben gedaan aan het Duitse onderzoek motorisch misschien nog onvoldoende ontwikkeld zijn om nauwkeurig te kunnen wijzen. Volgens haar is het interessant om de aanraak-theorie verder uit te diepen, bijvoorbeeld door de beweging van de pols nog beter te onderzoeken.

(Bron: Volkskrant, NRC,  Science magazine)