100 jaar

Wie wil er zo nou niet 100 worden?

De berichten in de media over het toenemend aantal 100-plussers in ons land verleidden me om uit te zoeken hoe het kan dat deze mensen zo oud konden worden. Het werd een inspirerende zoektocht.

Vooral vrouwen

Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) kwam deze maand met nieuwe cijfers over het aantal 100-plussers in Nederland, dat wil zeggen inwoners die 100 jaar of ouder zijn. Op 1 januari 2019 waren dat er 2.189, 9 meer dan een jaar eerder en 36 minder dan in 2017. Bij de eeuwelingen zijn de vrouwen met 85 procent ver in de meerderheid. In de provincie Zeeland wonen relatief de meeste 100-plussers.

Alsmaar meer

In de afgelopen decennia nam het aantal 100-plussers jaarlijks toe (in 2017 was het aantal zelfs verdubbeld ten opzichte van 20 jaar ervoor). Dat heeft alles te maken met de verbeteringen in de gezondheidszorg, minder zware lichamelijke arbeid en een gezondere leefstijl (minder roken en drinken). Maar sinds enkele jaren stokt de groei rond 2.200 100-plussers, waarschijnlijk door de stevige griepgolven die we hebben gehad. Vanaf 2020 zal het aantal 100-plussers naar verwachting weer stijgen, richting de 4.000. Dit wordt mede veroorzaakt door een kleine babyboom na de Eerste Wereldoorlog.

Fascinerende levensloop

In mijn werk voor MAX ontmoet ik af en toe 100-plussers en telkens weer raak ik gefascineerd door de levensloop van deze mensen en de enorme maatschappelijke en technologische revoluties die zij hebben meegemaakt. Wat een hectische, soms beangstigende perioden hebben zij doorstaan en wat een onnoemelijk leed door het overlijden van hun partner, of misschien nog wel erger, van een kind. Maar wat een zegeningen, mooie en hoopvolle uitvindingen en ervaringen staan daar tegenover, die hun leven hebben verrijkt.

Levenslessen

Het CBS heeft zijn rapport uitgebreid met een interactieve kaart van Nederland, waarop je per gemeente kunt zien hoeveel 100-plussers er wonen. Dat was voor veel regionale kranten en tv-zenders aanleiding om 100-plussers in de directe omgeving op te zoeken en te informeren naar hun wel en wee. Ik heb een aantal van die interviews bekeken op zoek naar gemeenschappelijke kenmerken van deze ‘die-hards’. Misschien deed ik dat wel vanuit de onbewuste hoop er levenslessen uit te kunnen halen.

Ouderdom komt met gebreken

Een aantal aspecten sprong daarbij in ieder geval in het oog. Vooropgesteld: helaas lijdt de helft van de 100-plussers aan een vorm van dementie. Er is namelijk een correlatie tussen leeftijd en alzheimer. En ouderdom komt natuurlijk onvermijdelijk met meer (lichamelijke) gebreken: het zicht en het gehoor gaan achteruit en vaak moet worden ingeleverd op de mobiliteit, zodat menig eeuweling een stok of rollator nodig heeft. En vaak komt de thuiszorg dagelijks langs om steunkousen aan te trekken.

Nieuwsgierig blijven

Maar wat een vitaliteit stralen deze supersenioren uit, daar sta je soms versteld van. Niet alleen zijn sommigen nog zelfverzorgend, koken ze zelf (en zo gezond mogelijk) en hebben ze nog maar sinds kort de fiets en de auto vaarwel gezegd, opvallend is (en in mijn ogen cruciaal) hun open interesse in de wereld om hen heen. Ze lezen de krant, kijken naar het journaal, lezen boeken of gebruiken luisterboeken om hun nieuwsgierigheid te prikkelen. Ze willen niet achter de geraniums blijven zitten maar deel uitmaken van de maatschappij, hebben waar mogelijk nog bezigheden buitenshuis en onderhouden contacten met mensen uit verschillende generaties.

Menselijke contacten

Opmerkelijk is de rol van het geloof in hun leven; daar putten ze niet alleen kracht uit, menigeen bezoekt al dan niet met hulp wekelijks de kerk en daar worden veel waardevolle contacten aangehaald met andere kerkgangers die ook regelmatig bij de 100-plusser thuis op bezoek komen. De meesten beschikken daarnaast nog altijd over een netwerk van kinderen, kleinkinderen, contacten in de buurt. Leuk om te zien dat het spelen van een spelletje als Wordfeud op de mobiele telefoon een mooie aanleiding is om berichtjes uit te wisselen en zo in contact te blijven met medespelers. Toch komt eenzaamheid bij een enkeling ook wel voor. Hoe verdrietig is het om dat te zien.

Enorme veerkracht

Wat mij nog wel het meest aanspreekt is hun veerkracht; ondanks alle tegenslagen in het leven stralen ze optimisme uit, blijven ze positief denken en het leven van de zonnige kant bekijken. Ze accepteren het leven zoals het is en waarderen de fijne aspecten ervan. Echt veel ouder hoeven ze niet per se te worden, ze zijn tevreden met wat het leven hun tot nu toe heeft gebracht. Het is wel mooi geweest. Prachtig toch? Wie wil er zo nou niet honderd worden?

Geef een reactie

Reacties (4)

    oosterwijck says:

    De maatschappij is te veel gericht op functioneren in een werkzaam leven. De mens moet rendabel zijn. De loonslaaf mag niet teveel kosten. Dat begint al met de opvoeding, die afhankelijk is van je postcode. De scholing, die gericht is op competitie, maatschappelijke klassensysteem, eigen bijdrage en kostprijs van studeren waar steeds meer bezuinigd wordt. Het werkzaam leven, waar een voortdurende strijd plaatsvind tussen beloning en kosten van levensonderhoud. En dan de doelgroep waar het hier over gaat. Die verdomde ouderen worden steeds maar ouder en kosten maar AOW en pensioen. En bovendien stijgen de ziektekosten van al die steeds maar ouder wordende ouderen. De politiek denkt zich een bult, over dat probleem. Hoe krijgen we de ouderen kostprijs omlaag? … Maar tegen alle maatregelen in, wordt het probleem steeds maar groter. Begonnen met alle bejaardenhuizen sluiten. Geneeskundige behandelingen aan banden leggen. De AOW bevriezen. De Pensioenen omlaag. Een rem op de ouderenzorg. Een rem op de Thuishulp. Ze blijven maar vermeerderen. De eenzaamheid onder ouderen groeit. Vroeger had je allerlei verenigingen voor ouderen, nu alleen nog de corrupte ANBO, die miljoenen verduisterd heeft. Dan maar meer voorlichting over zelfredzaamheid of vrijwillig uit het leven stappen. De z.g. eigen keuze voor levensbeeindiging. … Verdomme er zijn er weer meer bijgekomen. … Wat kunnen we nu nog doen?

    Janssebo says:

    en wat we van de week weer hebben gezien van pointer het corrupte thuiszorg, waarom niet een thuiszorg kan je ook meer controleren.
    we zijn er al lang achter dat marktwerking niet werkt het lijd alleen maar tot meer gerommel.
    en laten we ophouden met dat bevriezen van AOW de pensioenen omlaag onder het motto dan hebben onze kinderen niets meer hou toch op.

    Reumermann says:

    Een onderwerp wat ik wel verwachte van MAX
    Maar de strijd valt ook niet mee in deze tijd .
    Na de “recessie” die voor vele nog een part spelen in deze tijd .
    Ook als heeft mijn onderwerp niet zo met bovenstaande te maken
    ben ik voor de zoveelste keer teleur gesteld in een organisatie die
    met overlijden heeft te maken .
    Yarden . . . wie kent deze ( ongeorganiseerde ) organisatie niet , die liever een luxe crematorium dan een betrouwbare polis voor de verzekerden die vertrouwen in AVVL en nu YARDEN hebben . ECHT TRIEST
    Je bent tegenwoordig “als de dood ” als het zover is dat wij mogen gaan hemelen
    Ik hoop zo en waarschijnlijk vele andere lezers dat MAX in de bres gaat voor zijn leden .
    Een ding is zeker . . . niets is zeker in deze maatschappij .

    keesje says:

    wij vergeten 1 ding deze ouderen hebben nooit stress gekend goed gegeten nu, niets is goed te vet ,te zout ,te zoet enz, kinderen worden er al mee groot gebracht,nu overal zit zout,en suiker in stress wat willen wij eigenlijk ,we moeten werken,onze uitjes kinderen vrienden ,alles word vol gepropt, dat was vroeger niet zo.geloof maar niet dat mijn generatie van net na de oorlog zo oud word er zijn velen van mijn fam ,vrienden,al overleden,die de 65jaar niet hebben gehaald.