De griepprik: hoe verder?

De maand oktober is de maand dat ongeveer 6 miljoen Nederlanders van hun huisarts een oproep krijgen voor de jaarlijkse griepprik. Naar verwachting gaat maar de helft van deze mensen de prik ook daadwerkelijk halen en dat baart dokter Ted van Essen zorgen. 

“Ik zou willen dat ze allemáál die griepprik namen! Het is gratis en er zijn nauwelijks bijwerkingen. De baten wegen op tegen de kosten. Griep is een onderschatte ziekte met een hoge sterfte, griepepidemieën duren steeds langer, afgelopen winter maar liefs 18 weken met 9500 extra doden, vooral ouderen. Er wordt vaak gedacht dat alleen maar zieke oude mensen overlijden aan de griep, maar dat is onjuist.”

900.000 griepgevallen

Volgens de cijfers van het RIVM zijn er afgelopen winter 900.000 griepgevallen gemeld en 16.000 ziekenhuisopnames, vaak vanwege longontsteking. Dat betekent dat in het afgelopen griepseizoen 1 op de 100 mensen met griep is overleden en 2 op de 100 in het ziekenhuis terecht is gekomen. Daarnaast zijn ook de maatschappelijke en economische gevolgen zichtbaar. De afgelopen griepgolf liep het ziekteverzuim op tot boven de 6 procent. Dat heeft de maatschappij ruim 1,3 miljard euro gekost. Scholen stuurden kinderen naar huis bij gebrek aan personeel en ook ziekenhuizen kampten met een tekort aan mensen.  Daarom heeft de ouderenbond KBO-PCOB in april van dit jaar in Tijd voor MAX het Actieplan Wintersterfte gelanceerd om het ministerie van van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) wakker te schudden.

Vaccinatiegraad moet omhoog

Als het aan dokter Ted ligt moet het ministerie VWS zorgen dat de vaccinatiegraad omhoog gaat. Eind jaren 90 hebben we in Nederland nog de hoogste vaccinatiegraad ter wereld. Inmiddels is dit weer gedaald. Deels komt dit door onwetendheid. Ouderen weten tegenwoordig heel goed dat ze met een goede bloeddruk, gezond eten, veel bewegen en spiertraining gezonder blijven. Maar wat vaak wordt vergeten is dat onze afweer ook veroudert waardoor we vatbaarder worden voor ziektes. Doordat die weerstand afneemt beschermt de griepprik ook niet iedereen, ongeveer 40 procent. Maar het afweerapparaat is te trainen door vaccinaties, bijvoorbeeld tegen griep, pneumokokken, gordelroos, kinkhoest. En wanneer 6 miljoen mensen de griepprik halen en 5 procent de griep krijgt, dan voorkomt de griepprik 120.000 gevallen van griep en mogelijk 2400 ziekenhuisopnames en 1200 sterfgevallen.

Beter vaccin

In veel landen zijn betere griepvaccins in gebruik. Bijna alle andere Europese landen gebruiken het quadrivalente vaccin, met een extra influenza-B-stam. Staatssecretaris Blokhuis heeft nu besloten dat dit viervoudige vaccin in 2019 aangekocht mag worden. Hopelijk geeft een beter vaccin ook weer meer vertrouwen in de griepprik. Maar er bestaat ook vaccin met een hulpstof erin, wat ouderen beter lijkt te beschermen. Een vaccin met een veel hogere dosis. Voor kinderen is er een levend vaccin dat men in de neus moet sprayen. “Het wordt tijd dat we die ook in Nederland gaan gebruiken. Niet meer ‘one size fits all’, maar voor iedere leeftijdsgroep een apart vaccin”, aldus dokter Ted.

Stappen in de goede richting

“Er wordt wereldwijd hard gewerkt aan een griepvaccin dat je niet ieder jaar weer opnieuw hoeft te nemen. Maar dat zal nog jaren duren. Overal in Europa is grote zorg om de lage vaccinatiegraad tegen griep bij personeel in de zorg. We weten dat mensen werkzaam in de zorg 2 maal zo vaak influenza oplopen als de algemene bevolking. Werkgevers in de zorg moeten hun personeel daartegen beschermen, denk ik. Dat doen ze bijvoorbeeld ook met de vaccinatie tegen die leverziekte hepatitis B die je door bloedcontact kunt oplopen. Die vaccinatie is verplicht voor mensen in de zorg die met bloed in aanraking kunnen komen en daar houdt iedereen zich aan. Nog belangrijker is, dat zorgpersoneel met griep onder de leden hun patiënten kunnen besmetten. Soms zelfs ongemerkt, want je bent al een paar dagen vóór je ziek wordt, besmettelijk en bovendien merk je soms niet eens dat je griep hebt maar verspreid je wel het virus om je heen. Staatssecretaris Blokhuis neemt stappen in de goede richting. Hij heeft aangekondigd dat hij gaat onderzoeken of het mogelijk is zorgpersoneel verplicht te laten vaccineren tegen griep. Ook wil hij bekijken of het uitvoerbaar en betaalbaar is om ouderen te laten vaccineren tegen pneumokokken die longontsteking kunnen geven. Daar is Nederland dan ook het laatste in Europa mee.”

Dit onderwerp bespreekt dokter Ted van Essen op dinsdag 23 oktober 2018 in Tijd voor MAX.

–

Stel uw vraag aan dokter Ted van Essen

U kunt van dinsdag 23 oktober tot woensdag 124 oktober 2018 10.00 uur hieronder vragen stellen aan dokter Ted van Essen over de griepprik. Andere vragen worden niet beantwoord. Na woensdag 23 oktober 2018 mag u uiteraard een reactie achterlaten, maar deze wordt niet meer beantwoord. Dit betreft geen persoonlijk consult! De dokter moet u daarvoor immers goed kennen. Dokter Ted helpt u graag met algemene informatie en achtergronden bij het onderwerp dat is behandeld in Tijd voor MAX.

U moet zich eerst registreren en inloggen om uw vraag te stellen. Uw e-mailadres is niet zichtbaar voor anderen en u kunt een fictieve naam opgeven. De naam die u achterlaat is wel zichtbaar. Ter bescherming van uw privacy verzoeken wij u persoonlijke gegevens niet te vermelden in uw bijdrage.