Morandibrug niet de enige gammele van Europa

Berichten over de gedeeltelijk ingestorte Morandibrug in het Italiaanse Genua domineren al dagen het nieuws. De brug is al oud en zou slecht onderhouden zijn, waardoor betonrot niet is opgemerkt. De Morandibrug is niet de enige Europese oeververbinding die onder de categorie ‘gammel’ valt. Ook in andere landen op ons continent moet er nodig iets aan de veiligheid van sommige bruggen gedaan worden.

Oude constructies

Het deel van de Morandibrug dat is ingestort, stamt uit de jaren 60 van de vorige eeuw. In die tijd worden er overal in Europa bruggen en viaducten aangelegd, maar de regels zijn dan nog niet zo streng als nu. Om de veiligheid voor de omgeving en gebruiker van het bouwwerk te kunnen garanderen, is het erg belangrijk om ze regelmatig te controleren. Deze controles zijn in Italië vermoedelijk niet goed of niet uitgevoerd, waardoor dit ongeluk heeft kunnen gebeuren.

Door het ongeluk zit de schrik er overal in Europa goed in en wordt er direct gekeken naar andere landen. Bulgarije heeft al aangekondigd om meer dan 200 gammele bruggen te renoveren. In dit land zijn sommige bruggen van 35 jaar of ouder nog nooit onder handen genomen.

Instortingsgevaar in Frankrijk

Ook in Frankrijk is er werk aan de winkel. Uit recent onderzoek blijkt dat 12.000 bruggen wel wat aandacht kunnen gebruiken en dat 7 procent van alle bruggen er zo slecht aan toe is dat zij kunnen instorten. Dat relatief veel bouwwerken er niet best aan toe zijn komt vermoedelijk doordat de Franse overheid jarenlang geen geld heeft uitgetrokken voor de bij wet verplichte jaarlijkse controles. Inmiddels wordt er niet meer bezuinigd op dit gebied.

Vallende stukken beton in België

In België is door het instorten van de Morandibrug opnieuw een discussie opgelaaid over het viaduct over snelweg E17 nabij Gent, die in dezelfde tijd en van hetzelfde materiaal is gemaakt als de brug in Italië. Dit viaduct staat al sinds 2009 op de lijst met ‘slechte bruggen’ en laat geregeld stukken beton los. Desondanks is er nog steeds niets aan gedaan. Volgens Het Agentschap Wegen en Verkeer, de instantie die bij de zuiderburen verantwoordelijk is voor de uitvoerig van dergelijke renovatiewerkzaamheden, zegt dat dit niet is gebeurd door geldgebrek en logge procedures. Om de veiligheid voor de omgeving zoveel mogelijk te garanderen, controleert het agentschap de brug jaarlijks, terwijl andere maar eens in de 3 à 5 jaar onder de loep worden genomen.

Naast het E17-viaduct, zijn er nog een twintigtal andere bruggen die met reparaties nodig hebben. Sommige staan al vanaf 1997 op de lijst met slechte bouwwerken.

Twijfelachtige situatie in Duitsland

Terwijl er in België geen geld is voor het onderhoud van de bruggen, maakt de Duitse overheid juist meer dan 200 miljard vrij om de wegen, viaducten en bruggen in het land aan te pakken. Klinkt veel, is het niet. Veel Duitse bruggen zijn oud en aan vervanging toe, met als grootste  zorgenkindje de Rijnbrug bij Leverkusen. Daar zitten scheurtjes in die gemaakt moeten worden.

Ondanks het feit dat veel Duitse bruggen in slechte staat verkeren, is er geen reden tot paniek. Italiaanse toestanden zullen hier volgens deskundigen niet zo snel plaatsvinden, want de bruggen worden streng gecontroleerd.

Geld inzamelen voor eeuwenoude brug in Engeland

In navolging van de instorting van de brug in Genua, is er in Groot-Brittannië extra aandacht gekomen voor de 239-jaar oude Banff-brug tussen de Schotse plaatsen Moray Firth en Macduff. De brug is in slechte staat en moet nodig gerenoveerd worden, maar de financiële middelen zijn er niet. Momenteel probeert de lokale overheid toch het geld bij elkaar te krijgen via via subsidieprogramma’s.

Hier is alles in orde

Hoewel niet alle bruggen op Europees grondgebied er even florissant bijhangen, zijn er ook landen waar de kans op een instortende verkeersbrug nihil is. Dit is bijvoorbeeld het geval in Spanje, waar het controlesysteem van de verkeersbruggen en viaducten streng is. Om dit mogelijk te maken, investeert de Spaanse overheid jaarlijks behoorlijk in infrastructuur.

In Nederland is veel infrastructuur verouderd, maar het controlesysteem is hier gelukkig ook goed. Dat wil zeggen dat de overheid oude bruggen goed in de gaten houdt en waar nodig renoveert. Dit gebeurt in 2017 nog, als de Merwedebrug aan de A27 een weekend lang dicht gaat zodat de gevonden haarscheurtjes gerepareerd kunnen worden.

(Bron: Tageschau, The Telegraph, Knack, NOS, ANP, BN De Stem, Press and Journal)