Zorgen om de Nederlandse drinkwatervoorraad: terecht, of niet?

Het is al enige tijd behoorlijk droog in Nederland en dat baart velen zorgen. Over de drinkwatervoorraad, bijvoorbeeld, want is die wel toereikend? De meningen zijn nogal verdeeld. Om orde in de chaos te scheppen, zijn wij op onderzoek uitgegaan.

Raakt ons drinkwater op?

Water: als wij in Nederland ergens genoeg van hebben, dan is het daar wel van. Ons land wordt voor een groot deel omringd door zee en er stromen een aantal grote rivieren. Het is dan ook niet zo gek dat er jarenlang wordt gedacht dat een drinkwatertekort hier onmogelijk is, maar de droge zomer van 2018 brengt hier verandering in. In de media wordt veelvuldig gerept over een dreigend (drink)watertekort. Nat Nederland is blind voor droogte: drinkwater loopt gevaar kopt het Algemeen Dagblad op 30 juli 2018. Een terechte constatering? Volgens Patricia van der Linden van Vewin niet: “Er is absoluut geen drinkwatertekort in Nederland.” Vewin is de Vereniging van drinkwaterbedrijven en heeft als taak om de belangen van de Nederlandse waterbedrijven te behartigen in de binnenlandse en Europese politiek.

Oude regen

60 procent van het Nederlandse drinkwater wordt gemaakt van diep gelegen grondwater. Dit water is ooit gevallen als regen en ligt inmiddels diep in de bodem. “Het kan wel honderden of duizend jaar oud zijn”, legt Van der Linden uit.

Geen zorgen voor de toekomst

In het westen van ons land is het grondwater te zilt en wordt drinkwater vooral gemaakt van oppervlaktewater, bijvoorbeeld water uit rivieren. “Momenteel is er zowel van het oppervlakte- als het grondwater nog genoeg om Nederland van drinkwater te blijven voorzien. De drinkwaterbedrijven hebben daarnaast grote buffers met water.” Ook in de toekomst voorziet Van der Linden, in tegenstelling tot behoorlijk wat andere deskundigen, nog geen directe problemen. ”Je kunt natuurlijk niet in de toekomst kijken, maar de drinkwaterbedrijven zijn nu al in gesprek met de overheden over hoe de drinkwatervoorziening geregeld moet worden als Nederland echt droger wordt door klimaatverandering.”

Druk op de leidingen

Hoewel de drinkwatervoorraad nu niet per se in gevaar is, hebben waterbedrijven als Vitens hun klanten wel gevraagd om in de huidige droge periode minder water te gebruiken. Zij geven waterbesparingstips en roepen op om zaken als de auto wassen achterwege te laten. Waarom is dit nodig, als er geen sprake is van een drinkwatertekort? “Je ziet dat mensen meer water gaan gebruiken naarmate het warmer wordt en dat er een piek ontstaat op bepaalde uren. Daardoor moeten de leidingen meer water vervoeren dan normaal en dat heeft gevolgen voor de waterdruk. Ook kan er bruin water uit de kraan komen. Die bruine kleur krijgt het water doordat ijzer en het mineraal mangaan aan de binnenkant van de leidingen loslaat door drukverschillen. Dit is ongevaarlijk voor de gezondheid, maar heel fris ziet het er niet uit.”

Bewust van watergebruik

De waterbedrijven geven de waterbesparingstips dus niet per se omdat er een dreigend tekort is, maar om bruin water en verlies van waterdruk te voorkomen. Daarnaast helpen ze ook bij de bevordering van de waterbewustheid. “Uit internationaal onderzoek blijkt dat het waterbewustzijn van Nederlanders heel laag is”, vertelt Van der Linden. “We zijn zo gewend dat er altijd goed drinkwater is, dat we dat vanzelfsprekend vinden. Een periode zoals deze zet water bovenaan op de agenda. Opeens beseft iedereen dat ook hier droogte kan voorkomen en daarom is het goed dat de waterbedrijven besparingstips geven om het bewustzijn te vergroten.”

Met dank aan Patricia van der Linden.