Maastricht

Eén van mijn kleindochters is geslaagd voor haar rijexamen en in een opwelling – en die zijn lang niet altijd verkeerd – zei ik tegen haar “jij hebt voorlopig nog geen auto en van je ouders mag je hooguit één keer in hun auto een boodschap doen, dus we gaan samen naar Maastricht en dan mag jij heen en weer rijden”.

Het verre Zuiden

Als je in Den Haag woont en je gaat op en neer naar ‘het verre Zuiden’ dan is dat een hele reis. Zonder paniek bereikten we Maastricht, maar toen begon het! Hoe kom je in de parkeergarage op het Vrijthof? 60 jaar geleden woonde ik 3 jaar in de “mooiste stad van het laaaand!” In die 60 jaar hebben ze in Maastricht niet stilgezeten. Eigenwijs meende ik, nadat de Tom Tom ons 3 kwartier door volstrekt on-interessante buitenwijken had gevoerd – mijn kleindochter gelooft even heilig in de almacht van de Tom Tom als een kloosterbroeder in het gelijk van de bijbel – dat ik de stad zo goed had leren kennen dat ik haar de weg zou wijzen.

Leerling aan de Toneel Academie

Hoewel ik in die 60 jaar enkele malen terug ben geweest duurde het nog ruim een half uur voor ik eindelijk kon uitroepen “daar is de Sint Servaas, nu zijn we er zo.” 10 minuten later zaten we op een terrasje en grootvader mocht vertellen. Over zijn 3 jaar als leerling van de Toneel Academie te Maastricht. Die niet gekenmerkt werden door oeverloze slemppartijen, want geen van mijn medeleerlingen bezat toen een cent. We aten dagelijks voor 1,25 gulden in de Hema en konden ons geen alcohol veroorloven. Een hard werkende droogstoppel tijd. Maar ik leerde wel Maastricht kennen! We woonden verspreid in de stad en liepen. Van de vroege morgen tot de late avond liepen we. Van de school naar het theater en naar elkaar. Op zondag wandelden we naar buiten, naar Neercanne of we liftten naar Luik of Aken. Maastricht was toen een door de oorlog verarmd, zwaar beschadigd stadje, bereikbaar over een tweebaans weg. De nu prachtige en luxueuze Stokstraat was een bouwval, de stadsmuur nog niet gerestaureerd en aan terrasjes langs het Vrijthof had nog geen mens gedacht. Limburgers spraken met minachting over “Hollaand”, noemden de Koningin “hertogin van Limburg” en als je als niet katholiek op een plaatselijk feest kwam werd er gefluisterd “protestaaant.”

De mooiste stad van het land

Ik ben met mijn kleindochter niet alleen gekomen om haar in mijn auto te laten rijden, ook om met haar door Maastricht te dwalen en haar te overtuigen dat we echt met de mooiste stad van het land te maken hebben. Niet alleen de mooiste, je bent er ook in het buitenland. Duits, Engels, Frans, noem een taal en je hoort hem. Het veel gehoorde en geschreven woord valt: een internationale stad. Waarin je, door de duizenden studenten, meer jeugd op straat ziet lopen dan zelfs in onze hoofdstad. Maastricht is niet alleen het Vrijthof, een wandeling door de Groote Staat en dan weer weg. Maastricht is een stad om je in te verliezen. Roep je vol bewondering “wat een mooie huizen” of staande voor een oude poort “we zijn terug in de Middeleeuwen” dan sta je weer voor een smal straatje langs een deel van de stadsmuur waarin elk ogenblik een brevierende pastoor kan verschijnen.

Fraaie, moderne arschitectuur

Waren vroeger de 2 delen van de stad slechts met elkaar verbonden door de beeldschone oude brug, nu zijn er meerdere bruggen over de Maas, hetgeen met zich mee bracht dat er nieuwe wijken zijn verrezen die, ik constateer het met verbazing, nog fraai van moderne architectuur zijn ook. Verbazing, overgaande in bewondering als we over een schitterende, door bomen omzoomde laan het Bonnefante museum naderen. Voor de zoveelste keer denk ik dat reizen over de wereld nooit mag betekenen het verwaarlozen van je eigen land. Want wat een schitterend museum! Vandaar door een groot raam naar de Maas en de aan de overkant gelegen eeuwen oude huizen turende kan ik het niet nalaten mijn kleindochter, als speelde ik de rol van burgemeester die aan een commissie uit Den Haag de schoonheid van zijn stad aanprijst, belerend te vertellen hoe Maastricht er in is geslaagd oud en nieuw vloeiend in elkaar te laten overgaan.

Het bekendste café van Maastricht

Om genoemde, nog keurig luisterende kleindochter mee te sleuren in mijn verleden wandelen we naar de Toneel Academie, om na een kort bezoek aan de lokalen waarin grootvader eens het vak leerde, neer te strijken in het bekendste café van Maastricht: Tribunal. Waar godezijdank niets veranderd is en beroemde afgestudeerde acteurs als Gijs Scholten van Asschat en Pierre Bokma elk moment kunnen binnen stappen. De dag besluiten we in Taverna La Vaca waarin niet alleen het eten voortreffelijk is, maar waarin we onmiddellijk worden opgenomen in de warmte en het familiegevoel die je in zuidelijke landen aantreft. Maastricht ligt slechts 200 kilometer ver van de randstad, maar wat ben je er ver van huis. Mijn kleindochter vindt dat ik lang genoeg pleintjes (het Onze Lieve Vrouwe plein!), straatjes, kroegen en gebouwen heb aangeprezen en antwoordt op mijn vraag of ze nog eens naar Maastricht gaat “dat was eens maar nooit meer!” Wie iets van de jeugd begrijpt weet dat de stad geen groter compliment kan krijgen.