Kampt Nederland met een zonnepark-probleem?

De oude, vertrouwde cv-ketel wordt na 2021 in geen enkel Nederlands huis meer opgehangen, is het idee. Dat vraagt om alternatieve energiebronnen, zoals zonnepanelen. Deze duurzame energie-opwekker is nu al zó populair, dat het elektriciteitsnet in delen van Groningen en Drenthe het amper aankan. Hoe zit dit met de rest van Nederland?

Zonne-energieprobleem

In Zuid-Groningen en Noord-Drenthe liggen weilanden vol zonnepanelen, ook wel zonneparken genoemd. De opgewekte energie wordt via de netbeheerder en de energieleverancier afgeleverd bij de consumenten. Dit is zeer duurzaam, want het opwekken van zonne-energie levert geen uitstoot op en is dus klimaatneutraal. In een tijd waarin de roep om duurzamer vormen van energie steeds harder klinkt, zijn zonnepanelen een populair alternatief. En dat is precies waar de schoen wringt. Alle zonneparken in Zuid-Groningen en Noord-Drenthe samen leveren samen zoveel elektriciteit op dat het netwerk het niet meer kan bolwerken en dat is nog niet het enige. Er liggen ook nog heel veel aanvragen voor nieuwe zonneparken in deze regio’s, omdat de grond hier relatief goedkoop is. Een heus zonne-energieprobleem is het gevolg, maar voor alsnog lijkt het een plaatselijk probleem.

Inrichting van het elektriciteitsnet

Dat het nog een plaatselijk probleem is, heeft alles te maken met de inrichting van het Nederlandse elektriciteitsnet. De hoeveelheid stroom die dit kan toelaten, is niet overal gelijk. “Op plekken met veel grote bedrijven, zoals bijvoorbeeld Tata Steel in IJmuiden, kan het net meer aan dan bijvoorbeeld in Groningen of Drenthe, waar minder van dit soort bedrijven zitten”, legt Eefje van Gorp van TenneT uit. Of het helpt om zonneparken op plekken met een hoger netspanning te bouwen? Van Gorp zegt van niet. Daar zou op den duur hetzelfde probleem ontstaan als nu in Zuid-Groningen en Noord-Drenthe. Het enige wat volgens haar écht helpt is als de overheid zich buigt over de verdeling van zonneparken in Nederland. “Zonne-energie heeft in korte tijd een onverwacht grote vlucht genomen, vandaar de wildgroei aan zonneparken. Het zou goed zijn als de overheid ingrijpt met een structuurvisie. Bij windenergie is dat destijds ook gebeurd. Toen was al ingecalculeerd dat windenergie zeer populair zou gaan worden en is besloten om de plaatsing van windmolens te spreiden over het land.”

Toekomst

Als er geen dergelijke structuurvisie voor zonne-energie komt, is het volgens Van Gorp goed mogelijk dat er in de toekomst een serieus probleem ontstaat. Of de capaciteit van het net in Nederland ophogen niet gewoon een optie is, vragen wij haar. “Dat kunnen we natuurlijk wel doen”, antwoordt zij “Maar voordat de gehele besluitvorming en de bouw daarvan gerealiseerd zijn, zijn we jaren verder.” En jaren de tijd? Dat heeft Nederland niet meer voor de overgang naar duurzame energie.

Nare bijkomstigheid

De wildgroei aan zonneparken is niet alleen lastig voor het elektriciteitsnet, maar kan ook nadelige gevolgen hebben voor de landbouwsector. boeren verkopen immers massaal hun land aan ontwikkelaars van zonneparken, zodat er minder grond overblijft om voedsel te verbouwen. Verschillende milieu- en landbouworganisaties hebben hun zorgen hierover al uitgesproken.

(Bron: Eefje van Gorp, website TenneT, NOS, RTL, Groeneruimte.nl, ANP)