Voedingsmisverstand: hoe gezond zijn zoetstoffen?

Jaap Seidell is hoogleraar Voeding en Gezondheid aan de VU in Amsterdam. Iedere maand helpt hij in Tijd voor MAX een voedingsmisverstand de wereld uit. Dit keer gaat het over light-producten waar zoetstoffen inzitten en de stof aspartaam in het bijzonder. Want hoe ‘light’ zijn deze producten eigenlijk?

Aan het begin van het nieuwe jaar zijn we massaal aan het lijnen gelagen en stappen we vaak over op light-producten. Maar zijn deze light-producten wel goed voor onze gezondheid? Zo zit in veel light frisdrank de stof aspartaam. En de vraag is, hoe veilig is deze stof? Volgens Jaap Seidell is er waarschijnlijk geen stof in ons voedsel waar zoveel over geschreven is als aspartaam. De rapporten zijn tot op heden zeer geruststellend, maar toch blijven de geruchten over nadelige bijwerkingen zeer hardnekkig.

Aspartaam

Asprataam wordt in ons lichaam afgebroken in 3 stoffen: fenylalanine (50%), asparaginezuur (40%) en methanol (10%). De eerste 2 zijn aminozuren, de van nature voorkomende bouwstenen van eiwitten. Deze stoffen zijn onschuldig en leveren geen problemen op. De concentratie van fenylalanine in het bloed na het drinken van 28 blikjes light-frisdrank is vergelijkbaar met die na 1 glas melk. Alleen mensen met de erfelijke stofwisselingsziekte PKU (fenylketonurie), moeten elke bron met fenylalanine mijden.

Methanol

Methanol is een (zeer giftig) bijproduct van alcoholische gisting. Methanol is dodelijk bij een dosering van ongeveer 25 gram, maar bij een inname van 200-500 mg per kilo lichaamsgewicht kunnen er al vergiftigingsverschijnselen optreden. Afbraak van methanol zorgt voor ophoping van mierenzuur en dat kan leiden tot blindheid en ademstilstand. 1 liter frisdrank gezoet met aspartaam bevat 55 mg methanol, maar rode wijn bevat ook zoveel en witte wijn zelfs het dubbele, terwijl het gehalte in vruchtensap daar nog weer ver boven zit. Een volwassene kan meer dan 600 blikjes frisdrank drinken voordat gevaarlijke concentraties methanol te verwachten zijn. Onderzoekers voerden proefdieren langdurig wel 4 gram aspartaam per kilo lichaamsgewicht per dag zonder dat er nadelige effecten als het optreden van kanker of duidelijke neurologische schade werden geconstateerd. 

Aanvaardbare dagelijkse inname

Voor aspartaam is de ‘aanvaardbare dagelijkse inname’ (ADI) vastgesteld op 40 mg per kilogram lichaamsgewicht. De hoogste inname die gemeten is bij ­Europese consumenten is ongeveer 15 mg per kilo per dag. De ADI is de hoeveelheid van een stof die u levenslang binnen mag krijgen zonder dat het slecht is voor uw gezondheid. Lichte mensen en kinderen mogen er dus minder van consumeren dan zwaardere volwassenen. Naast aspartaam zijn er nog meer soorten zoetstoffen. Hier leest u meer over in het voedingstip-artikel over zoetjes in de koffie of thee.

Controverse blijft

Toch sluit het feit dat aspartaam niet direct gevaarlijk is niet uit dat sommige mensen na het drinken van veel light frisdrank hoofdpijn, duizeligheid, stemmingsproblemen of maag-darmproblemen krijgen. Of dit verband heeft met aspartaam is moeilijk te onderzoeken en er is nog niet veel over bekend. “De controverse over de veiligheid van aspartaam blijft voorlopig nog wel. Evengoed draagt het nuttigen van zoetstoffen als aspartaam niet bij een een gezonde voeding”, aldus Jaap Seidell.

Jaap Seidell bespreekt dit voedingsmisverstand op 10 januari 2018 in Tijd voor MAX.

—

Stel uw vraag aan hoogleraar Jaap Seidell

U kunt van woensdag 10 januari 2018 tot en met donderdag 11 januari 2018 10.00 uur hieronder vragen stellen aan Jaap Seidell, hoogleraar Voeding en Gezondheid aan de Vrije Universiteit in Amsterdam, (zoete) stoffen als aspartaam.  Andere vragen worden niet beantwoord. Na donderdag 11 januari 2018 mag u uiteraard een reactie achterlaten, maar deze wordt niet meer beantwoord.

U moet zich eerst registreren en inloggen om uw vraag te stellen. Uw e-mailadres is niet zichtbaar voor anderen en u kunt een fictieve naam opgeven. De naam die u achterlaat is wel zichtbaar. Ter bescherming van uw privacy verzoeken wij u persoonlijke gegevens niet te vermelden in uw bijdrage.