André Donker bezoekt de Binnendieze in ‘s-Hertogenbosch
André Donker is ook het komende seizoen weer de vaste boswachter in Tijd voor MAX. Hij is op bezoek geweest in ‘s-Hertogenbosch om daar de Binnendieze te bekijken. Oftewel de kilometers lange stromen, die sinds oudsher door de binnenstad stromen.
Natuur in de stad
Zoals we afgelopen seizoen al hebben kunnen zien in Baardmannetjes! is er behoorlijk wat natuur te vinden in de stad en ook in ‘s-Hertogenbosch. André gaat op zoek naar leuke plantjes, zoals varens, geel helmkruid en verschillende soorten korstmossen. Naast vele planten hebben ook vleermuizen hun onderkomen gevonden in ‘s-Hertogenbosch. Overdag laten die zich over het algemeen niet zien, maar ’s nachts des te meer.
Riool
Onder het centrum van ‘s-Hertogenbosch loopt de Binnendieze. Ooit besloegen deze waterlopen maar liefst zo’n 12 kilometer. Tegenwoordig is daar zo’n 3,5 kilometer (zichtbaar) van over. In vroeger tijden hebben de waterlopen nog de functie van het riool, maar dat is lang geleden gelukkig al anders opgelost. Het water is op dit moment zo schoon en helder dat u de snoeken erin kunt zien zwemmen.
Foto: ANP
Ruimtegebrek
De reden dat er nog maar een deel van de Binnendieze te zien is, is huizenbouw. Door gebrek aan ruimte in de stad is de Binnendieze door de tijd heen grotendeels overkluisd, oftewel overbouwd met huizen. De stromen zijn hierdoor nog maar sporadisch zichtbaar in het straatbeeld. Dit in tegenstelling tot steden als Amsterdam en Delft, waar de grachten nog steeds gezichtsbepalend zijn.
Bij Tijd voor MAX op maandag 11 september 2017 vertelt boswachter André Donker over zijn bezoek aan de Binnendieze.
Geef een reactie
U moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.
Het grootste deel van de Binnendieze is gedempt, gewoon dicht gegooid met puin en zand, omdat de stadsbestuurders, niet de historische waarde inzagen van een kanalenstelsel. Dat kanalenstelsel had overigens niet het riool als belangrijkste taak. Dat was eigenlijk bijzaak. De belangrijkste taak van het kanalenstelsel, dat elke dag schoon gepoeld werd door de rivier de Dieze en de Dommel en de Aa, die langs de stad stroomden en elke dag weer schoon water naar binnen lieten stromen, was het kanalenstelsel ook de drinkwatervoorziening en water voor de vele bierbrouwerijen in de stad. Ook was het kanalenstelsel een transportmiddel, voor bevoorrading van de bevolking en transport van de huisnijverheid naar de haven. De rioolfunctie werd pas een probleem toen de stad overbevolkt raakte, doordat steeds meer mensen van het gevaarlijke buiten in de veilige stad kwamen wonen. Toen in de tachtigjarige oorlog ook nog eens duizenden Spaanse soldaten de stad bevolkten, werd er teveel rioolfunctie op het kanalenstelsel gedaan. Toen ontstond er een negatieve spiraal, van vervuiling, besmetting en ziekte. Er is zelfs een tijd geweest dat overledenen vanuit het ziekenhuis, door een luik in de Binnendieze werden gegooid evenals amputatiedelen. Ook werd door de slagers, slacht afval in de Dieze gegooid en gebruikte leerlooierijen het water om huiden te spoelen. In de jaren vijftig en zestig was het water compleet vervuild en dood, vol met bacterien en virussen. Op sommige plaatsen werd zoveel huisvuil, meubelen en matrassen in de Dieze gegooid dat je geen water meer zag. De stank werd ondraaglijk. En wat doet dan een verstandig stadsbestuur? … Zand erover, Dempen die handel, lekker goedkoop en toch slecht. Totdat de regering in Den Haag ingreep en de Dieze tot beschermd stadsgezicht verklaarde. Pas toen, in de jaren zeventig werd begonnen met schoonmaken en muren restaureren. Helaas was het te laat voor 75% van de mooiste stukjes Binnendieze. Die zijn verdwenen, door het verstandige Stadsbestuur.