Nederland eert zijn veteranen in ‘Mijn Missie’

Ruim honderdduizend vaderlandse veteranen keerden na hun missie terug om hun gewone leven weer op te pakken. Veelal in de anonimiteit verwerken zij hun ervaringen. Programmamaker Gijs Wanders gaat in de zesdelige serie Mijn Missie met een veteraan terug naar het land waar hij of zij streed voor meer vrede en vrijheid in deze wereld.

Op 24 juni 2017 krijgt het Nederlandse volk tijdens de Veteranendag de kans respect en dank te betuigen aan de mannen en vrouwen, die zich hebben ingezet voor onze vrijheid en die van anderen. MAX ondersteunt dit initiatief van het Nationaal Comité Veteranendag, waarbij ook de Koning aanwezig zal zijn, met het defilé, een vliegtuigshow en optredens van diverse artiesten.

Geen heldenverhalen

Op zaterdag 17 juni 2017 begint bovendien de zesdelige serie Mijn Missie van oud-nieuwslezer Gijs Wanders, die met een veteraan terugkeert naar het missiegebied in gezelschap van een leidinggevende of collega van het bedrijf waar ze nu werken. “Ik ben vaak in gebieden geweest waar vredesmissies plaatsvonden”, vertelt de oud-nieuwslezer. “In zo’n kamp ervaar je de spanningen, de stress, maar ook de camaraderie. Er is natuurlijk sprake van avonturisme, maar ook van idealisme. Als deze mensen terugkeren in de burgermaatschappij, verdwijnen ze veelal in de anonimiteit. De meesten zijn bescheiden en praten er nauwelijks over, behalve onder elkaar op reünies. Ik vind dat de samenleving moet weten wat zij hebben meegemaakt. Bovendien hebben zij ons dankzij hun ervaringen veel te bieden. Wij hebben allang geen oorlog meegemaakt, maar als er in deze onzekere wereld iets gebeurt, weet je dat juist deze moedige mensen om ons heen zullen staan. De serie omvat geen heldenverhalen, maar juist eenvoudige verhalen van bescheiden mensen die daarin enorm veel kracht uitstralen.” Wanders is al enige jaren adviseur van het comité Veteranendag nadat hij een theatervoorstelling had gemaakt naar aanleiding van zijn bevindingen in Afghanistan, waar hij rondtrok met een paar creatieve vrienden. “Fijn dat MAX me nu het podium geeft waar ik deze zes veteranen voor het voetlicht kan brengen.”

Tegen de regels

“Ik zat bij de onderdelen verbindingen en genie in Bosnië, Macedonië en Kosovo”, vertelt Thamara Batenburg (40), die als kind al was gefascineerd door de serie The Flying Doctors. “De terugkeer naar Bosnië was voor mij bijzonder verrijkend. Het beeld van toen ik het in 1997 achterliet, was dat van een totaal verwoest land en nu zag ik de wederopbouw en een bruisend leven. Ik verkeerde in een achtbaan van emoties.” Verzekeringsdeskundige Thamara was in gezelschap van haar leidinggevende Jan van Kalkeren. “Op zakelijk vlak hebben we een uitstekende verstandhouding, die nu verweven is met een persoonlijke kant. In de burgermaatschappij wordt doorzettingsvermogen vaak afgedaan als een drang naar perfectionisme, maar ik wil gewoon mijn doel bereiken en dat gold ook tijdens de missie.” Als haar diensturen erop zaten, voorzag Thamara de plaatselijke kinderen van overgebleven eten en drinken waar een grote behoefte aan was. Eigenlijk tegen de regels, maar zij liet haar hart prevaleren boven haar verstand. “Dat gaf ik door het hek van de compound heen. Dan ontstaat er een band en toen ik naar hun namen vroeg, bleek dat ze die niet konden schrijven. Dus heb ik ze het alfabet en wat basisbegrippen geleerd. Een eenvoudige vorm van onderwijs, maar heerlijk om te doen. Het hoogste wat je als mens kunt bereiken, is iets voor anderen kunnen betekenen.” Het zal geen verwondering wekken dat Thamara na haar diensttijd als vrijwilliger aan de slag ging bij War Child en het Rode Kruis.

Gaan nare gevolgen

Gepco Ruitenberg (54) uit Soest is sinds twaalf jaar traumahelikopterpiloot bij de ANWB. Hij was in 1992 in Cambodja, toen Nederland als lid van de VN meehielp bij de wederopbouw van het door een verwoestende burgeroorlog geteisterde land. “Er werden verkiezingen gehouden en we werkten mee aan zaken als ontwapening en de opruiming van mijnen”, vertelt hij. “Er deed een bataljon mariniers aan mee en ik werkte bij de luchtmacht die ondersteuning bood.” Gepco, die later ook nog deelnam aan missies naar Bosnië, vond het fantastisch om terug te keren naar het land waar hij als jongeman vooral om het avontuur heen ging. “Ik constateerde dat het nu veel beter gaat in dit land waar toen helemaal niets was en waar overal bittere armoede en desillusie heersten.” Hij werd vergezeld door zijn collega Petra van Asten, die verpleegkundige op de traumahelikopter is. “Ik heb natuurlijk weleens gepraat over mijn verleden tijdens die missies, maar dit was ook voor haar een belevenis om het nu van dichtbij mee te maken.” Gepco denkt dat zijn missie geen nare gevolgen heeft gehad voor zijn latere leven en werk. “Maar ik heb natuurlijk wel heel veel nare dingen gezien en dan ben je heel blij dat je in Nederland woont. De terugkeer naar Cambodja maakte de cirkel rond. En ik ben best trots dat ik een beetje heb mogen bijdragen aan de wederopbouw van dat land. De recente reis heb ik zo positief ervaren dat ik volgend jaar met Petra en onze partners er weer naartoe ga.”

Sinds 2005 is de Witte Anjer het symbool van waardering voor de Nederlandse veteranen. Bij het MAX Magazine dat op dinsdag 20 juni 2017 te koop is en bij de abonnees op de mat ligt, zit een witte anjer die op zaterdag 24 juni, Veteranendag, gedragen kan worden. De organisatie Onbekende Helden helpt, bemiddelt en steunt veteranen op  hun zoektocht naar betaald werk.

Mijn Missie, elke zaterdag om 21.20 uur op NPO 2.