Maxime op reis: Malta en Gozo

Onder de noemer ‘Maxime op reis’ leest u regelmatig verhalen over de eigen reiservaringen van de redactie van MAX Vandaag. Deze keer reizen we naar Malta, even ten zuiden van het Italiaanse Sicilië.

Qua grootte is Malta met zijn 316 km2 kleiner dan ons eigen Texel, maar er is heel veel te zien en het eiland doet zeker niet klein aan. Wel even wennen is het feit dat er hier links gereden wordt. Een overblijfsel uit de tijd dat het eiland Brits was. Alweer sinds 1964 heeft Malta een onafhankelijke status. Aangezien er nergens harder gereden mag worden dan 70 kilometer per uur zijn de verkeerssituaties overzichtelijk en er wordt over het algemeen gemoedelijk gereden, al kan het tijdens de spits wel erg druk zijn rondom de grotere plaatsen. De kwaliteit van de weg is niet overal even goed, dus wat dat betreft is het ook wel prettig dat de snelheid niet al te hoog ligt. Dan kunnen de kuilen gemakkelijk ontweken worden…

Tot op de dag van vandaag is Engels de officiële taal naast het Maltees. Het Maltees heeft elementen van onder andere het Arabisch, Italiaans en Engels en heeft daardoor een geheel eigen klank.

Het grootste gedeelte van de bevolking is Rooms-Katholiek en het kerkbezoek ligt erg hoog. Het zal u dan ook niet verbazen dat er honderden kerken op dit kleine eiland te vinden zijn. De ene nog mooier dan de andere en we bezoeken er dan ook verschillende tijdens ons bezoek. Na onze aankomst op Malta International Airport halen wij onze huurauto op. Het openbaar vervoer, in de vorm van vele buslijnen, is overigens goed geregeld op Malta, dus wie liever niet links rijdt kan daar ook alle kanten mee op.

Marsaxlokk

Onze eerste kennismaking met Malta wordt Marsaxlokk, een prachtig vissersdorp met vele traditionele vissersbootjes. Tijdens ons bezoek laat het zonnetje het even afweten, maar de plaats wordt er niet minder pittoresk door. Wij hebben het geluk dat de zondagsmarkt er aan de gang is. Naast de vele vers gevangen vis is er ook aantrekkelijke groente en fruit te koop, zoete lekkernijen en snuisterijen voor toeristen.

Prehistorische tempels

Als we de haven en de markt van Marsaxlokk bekeken hebben pakken we de auto richting de zuidkust. Hier gaan we de prehistorische tempels van Hagar Qim en Mnajdra bezoeken. Rond 3000 voor Christus zijn ze gebouwd. Uiteindelijk zijn ze verlaten en onder het zand verdwenen, maar begin 19de eeuw zijn ze herontdekt, uitgegraven en gereconstrueerd. Bij het bezoekerscentrum worden tickets voor beide tempels verkocht en daar kunt u eerst een expositie en korte 4D introductiefilm over de historie van de tempels bekijken. Vervolgens loopt u naar de eerste tempel, Hagar Qim. Om de overblijfselen tegen de elementen te beschermen, zijn beide tempels tegenwoordig overspannen met overkappingen van wit tentdoek. Het zachte zandsteen heeft de laatste 5000 jaar al flinke schade opgelopen door temperatuurschommelingen en zonnestraling en op deze manier hopen ze de tempels nog lang te behouden.

De Mnajdra tempel ligt maar een klein stukje verderop, maar de weg er naar toe leidt ons over een redelijk steil pad naar beneden, dus we weten nu al dat de terugweg zwoegen wordt. Mensen die slecht ter been zijn kunnen wel gebruik maken van een ‘golfkarretje’, dat af en toe heen en weer rijdt. De Mnajrdra tempel is prachtig gelegen aan de kust en biedt mooie vergezichten. Ook heeft u hier zicht op het kleine onbewoonde eilandje Filfla, dat bij de Malta eilandengroep hoort.

Op weg naar de Buskett Gardens rijden we vervolgens langs de 220 meter hoge kliffen van Dingli. In het verleden hebben ze gediend als een natuurlijke bescherming tegen vijanden. Ook hier vandaan is Fifla nog te zien.

Buskett Gardens

Anders dan de naam doet vermoeden is Buskett Gardens geen tuin, maar een klein bos. Er zijn maar weinig bomen te vinden op Malta en daarom is dit bos aangelegd. Tegenwoordig is het populair onder de Maltese bevolking om te picknicken en te barbecueën. Vooral op de zondag, dus we zien vele families gezellig bijeen. Het bos zelf heeft helaas beter tijden gekend, het doet wat verwaarloosd aan, maar de geur van de sinaasappelbloesem is onovertroffen. Spijtig dat er nog geen geurknop op onze camera zit.

Op een hoge heuvel tornt het Verdana Palace boven het bos uit. Het stamt uit de 16e eeuw en we willen er graag een kijkje nemen, maar helaas is het tegenwoordig niet meer open voor publiek. Het is sinds een jaar of 30 de officiële residentie van de President van Malta.

De koepel van Mosta

We sluiten de dag af met een bezoek aan het centrum van Mosta. Hier staat de kerk met de op 4 na grootste koepel ter wereld, de St. Marija Assuntakerk. Hij is gebouwd naar het voorbeeld van het Pantheon in Rome en de koepel heeft een diameter van bijna 40 meter. Het heeft niet veel gescheeld of de kerk was er niet meer geweest. Tijdens de Tweede Wereldoorlog is er een bom dwars door de koepel gegaan en op de kerkvloer beland. Wonderwel is die niet ontploft en zowel de kerk als degenen die op dat moment de mis bijwoonden zijn gespaard gebleven. Als wij er zijn is er ook net een mis bezig, dus we bekijken alles van een afstandje, maar we kunnen u een bezoek van harte aanraden.

Gozo

Nog maar net op Malta, verlaten we het eiland alweer.  Maar we gaan niet ver weg, we varen (met onze huurauto erbij) naar het buureiland Gozo. Dit is een kleinere versie van Malta, maar net een tikkeltje rustiger en groener. De veerboten vertrekken zeer regelmatig vanaf Cirkewwa op Malta en u komt 25 minuten later aan in Mgarr op Gozo. Onderweg vaart u ook langs het eilandje Comino. U kunt al een ticket kopen op Malta, maar het hoeft niet want dat kan ook op de terugweg op Gozo en eerder wordt u niet gecontroleerd.

Azure Window

We zijn erg benieuwd wat er over is van het Azure Window, dat het eiland tot voor kort gesierd heeft, maar in maart 2017 tijdens slecht weer ingestort is. We rijden dus als eerste naar Dwejra, waar we bij het inlandige stukje zee een vissersbootje nemen om de grotten en de restanten van het Azure Window te bekijken. Weer aan land lopen we ook nog naar de andere kant vanwaar de plek kan worden bekeken, waar eeuwenlang de door de natuur uitgehouwen ‘brug’ te zien is geweest. Helemaal onverwachts is de verwoesting niet. De bevolking hield er al langere tijd rekening mee en het was toeristen daarom al even niet meer toegestaan er overheen te lopen, maar de bevolking is er niet minder bedroefd om.

Voor de verwoesting.

Na de verwoesting…

Bedevaartsoord

Iets verderop ligt de Ta’Pinu basiliek, een bedevaartsoord waar zich enkele wonderen voltrokken zouden hebben. De kerk ligt wonderschoon gelegen in een open landschap en de toren doet denken aan de Britse Big Ben. Op het moment dat wij er zijn wordt er gerenoveerd, maar gelukkig kunnen we wel binnen een kijkje nemen. Daar hangen veel foto’s en attributen van gelovigen die op genezing hopen voor zichzelf of geliefden.

Victoria

Nu staat de hoofdstad Victoria op ons programma en we vinden een parkeerplaats vlak onder de oude citadel. De citadel zelf stamt uit de late middeleeuwen, maar de heuvel waarop hij staat wordt al veel langer bewoond. De stadsmuren bieden uitzicht over zo’n beetje het gehele eiland. We bezoeken ook de kathedraal, waarin (uit geldgebrek) een koepel geschilderd is, waardoor het lijkt of de kerk een hoge koepel rijk is.

Ta’Kola windmolen

We zoeken de auto weer op en rijden naar het plaatsje Xahra. Hier staat een goed bewaard gebleven prehistorische tempel. Via de moderne ingang komen we eerst in het bijbehorende museum. De tempel zelf blijkt flink te worden ondersteund om niet in te storten en dat neemt veel van het zicht weg. De tuinen eromheen zijn prachtig, maar wij vinden het geheel toch wat minder indrukwekkend dan de tempels die wij op Malta bezocht hebben. Met het aangeschafte ticket kan ook nog de Ta’Kola windmolen bezocht worden, die een klein stukje verderop in de straat staat. Die herbergt tevens een museum en u krijgt een mooie blik op het verleden en van het leven en werken in de molen. Mensen die goed ter been zijn kunnen via de steile trappen helemaal naar de nok.

Red Castle

Nu is het tijd om de boot terug te nemen naar Malta. Op de heenweg hebben we bij de mooie badplaats Mellieha al het rode kasteel gezien, de St. Agatha’s Tower. Eerlijk gezegd dachten we dat het een modern gebouw is, maar niets is minder waar, het stamt uit halverwege de 17e eeuw en diende ooit als afschrikwekkend middel tegen de piraten en Turken. Helaas voor ons zijn we er na vieren en is het net gesloten. We genieten nog maar even extra van het uitzicht op het mooie zandstrand van Mellieha en de omliggende eilanden.

Blue Grotto

Voor ons bezoek aan hoofdstad Valetta rijden we eerst richting kust voor een bezoek aan de Blue Grotto. Deze grotten zijn namelijk het mooist in het ochtendlicht. Er liggen al vele kleine motorbootjes te wachten op de toestromende toeristen en even denken we in een attractie van de Efteling te zijn beland. Het gaat er allemaal zeer gestructureerd aan toe en het ene na het andere bootje vaart af, met in één ervan ons. We varen de zee op richting de grotten die in de loop van de eeuwen zijn uitgesleten door de zee. Door de weerkaatsing van het zonlicht op het water en de lichte bodem worden de grotten in een blauwe gloed gehuld.

Valetta

De foto’s die we van tevoren van Valetta gezien hebben beloven een zeer charmante stad. Als we in een complete bouwput aankomen moeten we dus ook wel even slikken. Maar gelukkig is het beperkt tot het plein rondom de fontein, in aanloop naar het centrum. Het ziet er al veelbelovend uit, dus het eindresultaat zal er naar zijn, maar nu lopen we snel via de brug over de diepe slotgracht door richting de hoofdstraat. Hier lijkt uit niets dat het nog voorseizoen is, het is er net zo druk als in de Kalverstraat. We slaan een zijstraat in richting de Upper Barakka Gardens, want in dit kleine parkje wordt 2 keer per dag een saluutschot afgevuurd en het loopt richting 12 uur, wanneer het eerste schot gelost zal worden. Tijdens het wachten biedt deze plek ook meteen een mooi uitzicht over de tegenoverliggende haven.

Via de mooie straten lopen we vervolgens naar de Lower Barakka Gardens. Zoals de naam al doet vermoeden liggen die een stuk lager in de stad, maar ook hiervandaan is het uitzicht schitterend.

Vervolgens staat de 16e-eeuwse Sint John’s Co-Kathedraal op het programma. De buitenkant is zoals we al gelezen hebben wat onooglijk, maar binnen is het één en al pracht en praal. Tot aan de rijk versierde marmeren grafstenen op de vloer aan toe. Heel eerlijk gezegd zijn wij wat verwend na onze bezoeken aan Rome en Andalusië, dus wij vinden hem minder indrukwekkend dan de kerken daar, maar dat neemt niet weg dat het een prachtige kerk is. In de Sint John’s Co-Kathedraal is ook een belangrijk werk te zien van Caravaggio. Het schilderij toont de onthoofding van Johannes de Doper.

Tenslotte willen we Valetta ook nog graag vanaf het water zien. Daarvoor rijden we naar het ernaast gelegen Sliema, waar we in de baai een ‘rondvaartboot’ pakken. In dit geval in de vorm van een oorspronkelijke vissersboot. We zien onder andere de grote koepel van de Karmelietenkerk en de tocht leidt ons langs de verschillende havens die Valetta rijk is. Ook komen we onderweg een aantal indrukwekkende cruiseschepen tegen, die soms zelfs nog hoger zijn dan de heuvels en gebouwen van de stad.

Paasprocessie

We sluiten onze vakantie af op Goede Vrijdag en willen heel graag een Paasprocessie bijwonen. We hebben gelezen dat er in Żejtun een grote zal zijn, dus stellen we onze navigatie in op deze bestemming. Onderweg komen we langs mooie baaien met azuurblauw water en valt ons oog op een paardentrailer die het strand op rijdt. Even kijken. En wat blijkt, het paard dat uit de trailer komt is er om te zwemmen. Een prachtig gezicht.

In Żejtun is het nog rustig, maar de honderden lege klapstoeltjes rond om de kerk beloven een grote opkomst. Voor de stoelen kunnen tickets gekocht worden, maar u kunt ook een staanplek langs de route opzoeken. Om stipt 17.00 uur gaan de kerkdeuren open en volgen vele prachtig uitgedoste mannen, vrouwen en kinderen, die met elkaar het Bijbelse verhaal uitbeelden en de gebeurtenissen op de dag van de kruisiging. Op de maat van de muziek worden ook loodzware staties over de straat getild. Erg bijzonder om een keer mee te maken en een prima afsluiter van onze week Malta!