Unieke VOC-wereldkaart van Blaeu te zien
Publicatiedatum: 18 april 2017
Heeft u altijd al meer willen weten van wereldkaarten uit de 17de eeuw? Of bent u benieuwd hoe men in de Gouden Eeuw de wereld bekeek? Dan kunt u tot en met 31 december 2017 de unieke wereldkaart van Joan Blaeu bewonderen in het Scheepvaartmuseum.
Topstuk
De wereldkaart van Blaeu is één van de topstukken uit de collectie van het Scheepvaartmuseum. Hij is door de bekende Amsterdamse firma in 1648 ontworpen. Deze versie is de enige ter wereld en meet ruim 2 bij 3 meter. De kaart is in 1928 in het bezit van het museum gekomen, maar lag de afgelopen 10 jaar in het depot. Nu is hij weer voor het publiek te zien in de tentoonstelling ‘Blaeu’s wereld in kaart, meester-cartograaf in de Gouden Eeuw’.
Meest actuele wereldkaart van het moment
Blaeu’s kaart was indertijd de meest actuele weergave van de wereld. En dat liet Blaeu weten ook. De Latijnse tekst ‘nova et accuratissima terrarum orbis tabula’ is op de kaart te lezen, wat ‘de nieuwe en meest accurate kaart van de gehele wereld’ betekent. Zo staat Australië er deels op en is de kustlijn met Nieuw-Zeeland weergegeven. De kaart toont niet alleen de wereld, maar ook de sterrenhemel van het zuidelijk en noordelijk halfrond en de wereldkaart van vóór de ontdekkingen van Columbus. Daarnaast heeft Blaeu op de kaart aangegeven dat de aarde om de zon draait en niet andersom, zoals toen de heersende opvatting was. Hoewel de kaart niet helemaal klopt (zo is Californië een eiland), geeft het toch een duidelijk beeld van hoe men in de Gouden Eeuw dacht dat de wereld eruit zag.
Blaeu’s firma
Joan Blaeu was niet zomaar een VOC-kaartenmaker. Zijn cartografiefirma was één van de beste ter wereld. Het bedrijf was vlakbij de haven van Amsterdam gevestigd. Die locatie was niet voor niets gekozen: zo kon Blaeu makkelijk op de hoogte blijven van de nieuwste ontwikkelingen en informatie vanuit de zeevaart. Voor het maken van nieuwe kaarten baseerde hij zich op eerdere kaarten, eeuwenoude overlevering en de meest recente ontdekkingen. Zijn werken hebben een grote invloed gehad op het wereld- en kaartbeeld.
(Bron: ANP, Scheepvaartmuseum, Parool)