Coeliakie

Wanneer iemand met coeliakie gluten binnenkrijgt, dan zorgen de gluten voor een overgevoeligheidsreactie in de darm. Hierdoor wordt het goede uit voeding nauwelijks door de darmen opgenomen. Maar hoe ontstaat deze overgevoeligheid? En is er iets aan te doen?

Gluten

Coeliakie is een overgevoeligheid voor gluten. Gluten is een eiwit dat in verschillende graansoorten zit zoals is tarwe, rogge, gerst, spelt en kamut. De belangrijkste graanproducten zijn brood en pasta. Iemand met een overgevoeligheid voor gluten krijgt door het te eten een reactie in de darmen. Door die overgevoeligheidsreactie raakt het slijmvlies aan de binnenkant van de darm beschadigd. Hoe coeliakie ontstaat is niet duidelijk. Mogelijk speelt erfelijkheid een rol. Als een van de ouders coeliakie heeft is de kans dat een kind het ook heeft of krijgt ongeveer 10%.

Klachten

Coeliakie geeft vooral darmklachten, zoals buikpijn en diarree. Als een kind slecht groeit en vermagert, kan dat op coeliakie wijzen. Volwassenen kunnen gewicht verliezen. Andere klachten zijn een opgeblazen gevoel, opgezette buik, winderigheid, stinkende dunne ontlasting, soms afgewisseld met verstopping. In een paar gevallen kan coeliakie ook huiduitslag geven en bloedarmoede veroorzaken. Iemand met coeliakie kan zich niet lekker voelen en erg moe zijn. Toch zijn er ook mensen met coeliakie die helemaal geen klachten hebben. Zover bekend komt het bij 1 op de 100-200 mensen voor, maar slechts een deel heeft daar weet van.

Bij baby’s kunnen de klachten beginnen bij het nemen van de eerste graanpap of broodkorts. Coeliakie kan ook pas op volwassen leeftijd klachten geven. Bijvoorbeeld na een infectie, na een zwangerschap of na verandering van eetgewoontes. Wanneer iemand met coeliakie geen graanproducten meer eet, dan verdwijnen de klachten.

Om vast te stellen of het om coeliakie gaat, doet de (huis)arts bloedonderzoek. In de periode dat het bloedonderzoek wordt gedaan, moet u gewoon brood en andere glutenhoudende producten blijven eten. Doet u dat niet, dan is in het bloed minder goed te zien of u coeliakie heeft. Als in het bloed bepaalde antistoffen worden gevonden die op coeliakie wijzen, dan wordt er verder onderzoek door de maag-darm-lever arts. Die haalt tijdens een kijkonderzoek een klein stukje slijmvlies uit de dunne darm. Onder de microscoop wordt gekeken in hoeverre het darmslijmvlies is beschadigd. Alleen zo kan met zekerheid worden vastgesteld dat het om coeliakie gaat.

Behandeling

Er is maar een manier om de klachten van coeliakie te laten verdwijnen of om ze te voorkomen: eten zonder gluten. Dus geen brood en pasta eten. Ook geen beschuit, crackers, koekjes, cake, muesli, paneermeel of pizza. Gelukkig zijn er heel veel producten die u wel mag eten. In de supermarkt is inmiddels een ruimt assortiment glutenvrije producten te koop. Wanneer u coeliakie heeft dan moet u levenslang glutenvrij blijven eten. Houdt u zich aan dit dieet, dan zullen de klachten wegblijven. Vaak merkt u al na enkele dagen verbetering. Klachten zoals misselijkheid, diarree, moeheid en een opgeblazen gevoel kunnen binnen enkele weken verdwijnen. Over het algemeen herstelt de darmwand zich binnen een aantal maanden.

Dit onderwerp is besproken in KoffieMAX op 26 oktober 2011.