Hoe Ildi haar traumatische jeugd overwon: ‘Ome Willem bracht humor in huis’
Ildi Németh groeit in Nederland op met een getraumatiseerde Hongaarse vader. Een fijne jeugd, kent Ildi niet. Zij wordt regelmatig door haar vader geslagen en kent het gevoel van kind zijn niet. Zij put kracht uit haar vriendinnen en uit de films van Ome Willem. Nu, vele jaren later, zet Ildi zichzelf weer op nummer 1.
Vader
“Een hele stressvolle vader, altijd. Ik moest 5 keer per dag over mijn schouder kijken hoe de bui nu weer is. Dan ben je gevoelig en krijg je antennes. Dan voel je echt hoe het eigenlijk is”, vertelt Ildi in Carrie op Vrijdag over haar vader, die haar ook regelmatig slaat. “Heel heftig”, omschrijft zij die periode. Het gebeurt vaak op onverwachtse momenten. “Het gaat op de Hongaarse manier, met lijfstraffen.”
Wat is het leven waard?
Al op 4-jarige leeftijd staat Ildi voor de spiegel en vraagt zij zichzelf af: wat is het leven waard? “Ik weet nog precies welk spiegeltje”, vertelt een geëmotioneerde Ildi. Ook herinnert zij zich het geluid van de voetstappen van haar vader, die de trap oploopt. “Dan heb je zo’n angst en kijk je in de spiegel. Wat doe ik hier? Waarom ben ik hier? Gelukkig nu, op mijn 57e, weet ik wat ik hier doe: dit verhaal vertellen. Want er zijn zoveel kinderen, en ook volwassen kinderen, al ben je 80, die dit meemaken. Hier mag meer aandacht voor zijn.”
Ome Willem
Veel geluksmomenten kent Ildi niet in haar jeugd. Maar gelukkig was daar Edwin Rutten, beter bekend als Ome Willem. Hij doorbreekt de stressvolle sfeer. “Zijn film geeft humor”, herinnert Ildi zich. Humor die zij niet kent van haar vader of moeder. “Thuis hangt altijd een bepaalde sfeer en grapjes zijn er niet.” En dan verschijnt Ome Willem op televisie, die een lach op het gezicht van Ildi tovert. “Ik kan weer even kind zijn.”
Het verhaal van Ildi, raakt Edwin Rutten. “Je weet niet dat dit gebeurt. Maar ik vind het heerlijk, zonder dat ik het zelf weet, dat ik een bijdrage lever”, zegt een tevens zichtbaar geëmotioneerde Ome Willem. “Ik dank je hartelijk voor je verhaal.”
Uit huis gezet
De vader van Ildi pleegt zelfmoord, maar ondanks alles, zegt Ildi dat ze veel van haar vader houdt. Het moment dat hij er niet meer is, geeft haar even rust. Tijdelijk. Want ook haar moeder blijkt last te hebben van psychische problemen. Dat merkt Ildi hoogstpersoonlijk als zij op haar 20e met een vriendje thuiskomt. Hij is niet goed voor haar, vindt haar moeder, en zet Ildi uit huis. “Heel pijnlijk, ook voor mijn vriend. Maar het gelukkige is: we zijn nog altijd samen en nog steeds helemaal happy.”
Vriendschap
In al die jaren, zoekt Ildi steun bij haar vriendinnen. Thuis krijgt zij immers geen voorbeelden van hoe het leven in elkaar zit. Dat moet zij buitenshuis zoeken. “Ik heb veel verschillende vriendinnen en van elke vriendin leer ik wat.” Door de jaren heen, put Ildi kracht uit haar vriendinnen.
‘Groot gemis’
Ildi is niet de enige met een dergelijk verhaal. Fotograaf Sevilay Maria kan zich goed plaatsen in Ildi. Haar moeder heeft psychische problemen en haar vader is een “enorme rokkenjager, met 9 kinderen bij 6 verschillende vrouwen, waar die geen contact mee heeft “, vertelt ze. Zelf heeft Sevilay ook geen contact meer met haar vader. “Een groot gemis”, vindt zij dat.
Foto-expositie
Sevilay weet uit eigen ervaring goed wat Ildi doormaakt en wat nog vele anderen mensen in Nederland doormaken. Want Ildi en Sevilay zijn niet de enigen die met ouders opgroeien die psychische problemen hebben. Sevilay heeft 19 verschillende personen, waaronder zichzelf, vastgelegd op camera. Via de foto’s, vertelt ieder persoon zijn of haar eigen verhaal. De foto-expositie Kind Van, van Sevilay Maria, reist in 2025 weer door het land. Meer informatie vind je op de website van Stichting Open Mind.
De gehele uitzending terugkijken kan hier. Carrie op Vrijdag is elke vrijdag te zien om 19.00 uur op NPO 1.