Beleggen voor beginners: een stappenplan

Geld dat u niet nodig heeft, kunt u natuurlijk altijd op een spaarrekening zetten. Maar u kunt er ook voor kiezen om te beleggen. Dat levert mogelijk meer op dan een spaarrekening, maar u loopt ook meer risico. Met dit stappenplan helpen we u op weg: is het verstandig om te beleggen en hoe begint u er überhaupt mee?

Stap 1: weet wat de risico’s van beleggen zijn

Voordat u begint met beleggen kan het goed zijn om u hier eerst goed in te verdiepen. Beleggen kán namelijk meer geld opleveren dan de rente op een spaarrekening, maar het betekent ook dat u meer risico neemt. Dat moet bij u passen. Als u onzeker wordt van schommelende beurskoersen is beleggen mogelijk niets voor u.

Wanneer u twijfelt, kunt u ook nadenken over alternatieven voor beleggen. Bijvoorbeeld extra hypotheek aflossen met uw spaargeld. Of (bank)sparen voor uw pensioen.

Stap 2: beleg alleen met geld dat u minimaal 5 jaar niet nodig heeft

Geld beleggen dat u snel weer nodig heeft is niet verstandig. U moet er namelijk rekening mee houden dat beleggen vaak pas loont als u geld voor langere tijd opzij zet. Denk aan zo’n 15 tot 20 jaar. Dat heeft alles te maken met het rendement-op-rendement-effect. Dit houdt in dat u rendement verdient over eerder behaalde winst. Ook kan het zijn dat het soms loont om nog langer te wachten, vanwege een slechte beurskoers op dat moment.

Zorg daarom voor de komende 5 jaar eerst voor een buffer voor onverwachte uitgaven. Zodat u bijvoorbeeld nog altijd een nieuwe wasmachine kunt kopen of de reparatie van uw auto kunt betalen. Hoe groot uw persoonlijke buffer moet zijn, kunt u berekenen met de bufferberekenaar van het Nibud. Beleggen met geleend geld is sowieso nooit verstandig.

Stap 3: het doel van uw belegging bepalen

Beleggingsdoelen vormen de basis voor het nemen van weloverwogen beslissingen over uw financiën. Ze geven u een duidelijk beeld van wat u wilt bereiken en helpen u bij het kiezen van de juiste beleggingsproducten en strategieën. In de volgende stappen vertellen we meer over deze producten en mogelijke strategieën.

Stap 4: kies voor zelf beleggen of laten beleggen

Er zijn 3 mogelijkheden om te beleggen:

1. Zelf beleggen, zonder advies: deze vorm heet ‘execution only’. Hiervoor moet u vooraf, bij de plek waar u gaat beleggen, een kennis- en ervaringstoets doen. Hier krijgt u vragen over beleggen en de risico’s ervan. Een financiële dienstverlener moet u vervolgens waarschuwen als uit de test komt dat het inwinnen van advies raadzaam is.
2. Beleggen met advies: een beleggingsadviseur denkt en kijkt met u mee. Uiteindelijk neemt u zelf de beslissingen over iedere aan- en verkoop.
3. Vermogensbeheer: u geeft hierbij het beheer van uw beleggingen uit handen. U bepaalt vooraf wel waar uw beheerder in mag beleggen. Bijvoorbeeld alleen in aandelen uit de AEX of in bepaalde beleggingsfondsen.

Twijfelt u welke vorm het beste bij u past? Dat kunt u deze keuzehulp zelf beleggen gebruiken.

Stap 5: kies waarin u wilt beleggen

De kans op winst verschilt per soort belegging. Er zijn veel soorten beleggingsproducten, maar wij noemen er hieronder 3 die vaak worden gebruikt:

1. Aandelen: als u een aandeel koopt, investeert u in een onderneming. U wordt in feite voor een (heel) klein stukje mede-eigenaar van een bedrijf. Als het goed gaat met de onderneming, dan krijgt u een deel van de winst. Komt een onderneming in de problemen, dan kunt u uw geld kwijtraken.
2. Obligaties: een andere vorm van beleggen is beleggen in obligaties. Een obligatie is een lening die overheden of ondernemingen uitgeven. Bijvoorbeeld de Nederlandse en Duitse overheid. Koopt u een obligatie, dan krijgt u meestal per jaar een vooraf afgesproken rentepercentage. Na een afgesproken periode lossen uitgevers van obligaties het geleende bedrag weer af.
3. Beleggingsfondsen: een beleggingsfonds is eigenlijk niets meer dan een verzameling beleggingen. Beheerders van deze beleggingsfondsen beleggen het geld vervolgens in bijvoorbeeld aandelen, obligaties, vastgoed en/of grondstoffen. U laat de beleggingsbeslissingen over aan experts

Stap 6: beleg nooit in iets dat u niet begrijpt

Beleg nooit in iets dat u niet begrijpt. Als iets niet duidelijk is, vraag dan bijvoorbeeld advies aan een adviseur of/en lees bijvoorbeeld het Essentiële-informatiedocument (Eid). Hierin staat informatie over de werking van een product en de risico’s ervan. Zeker als er hoge rendementen worden beloofd, is het verstandig om u goed in de risico’s te verdiepen.

Stap 7: kies waar u wilt beleggen

Er zijn verschillende plekken waar u kunt beleggen:

1. Bij de bank: bij veel banken kunt u ook beleggen. Soms voelt dit het meest vertrouwd.
2. Bij een broker: een broker is een bedrijf dat handelen in aandelen en beleggingsfondsen mogelijk maakt.
3. Bij een vermogensbeheerder: bij vermogensbeheer laat u uw geld beheren door een gespecialiseerde vermogensbeheerder. Dit kan handig zijn als u zelf onvoldoende kennis of tijd hebt om te beleggen.

Het is in ieder geval belangrijk dat de partij waarbij u gaat beleggen altijd duidelijke en begrijpelijke informatie geeft over hoe zij met uw belegging(en) omgaan.

Stap 8: controleer de aanbieder van beleggingsproducten

In navolging van stap 7: controleren hoe betrouwbaar een aanbieder is, is altijd handig om te doen. Bijvoorbeeld door na te gaan of deze onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) staat. Opzoeken hoe betrouwbaar een adviseur over het algemeen is, kan ook. Een zogenoemde DSI-certificering laat zien dat een adviseur voldoet aan bepaalde deskundigheidseisen en zich aan bepaalde regels houdt.

Verder is de Vereniging van Effectenbezitters (VEB) een betrouwbare organisatie die opkomt voor de belangen van beleggers.

Stap 9: let op overige kosten

Beleggen kost geld. U betaalt voor het verkopen en aankopen van beleggingsproducten. Daarnaast betaalt u misschien ook voor het beheer. Bekijk vooraf wat die kosten zijn, want dit heeft namelijk ook invloed op uw (uiteindelijke) rendement. Hier kunt u kosten van verschillende beleggingsaanbieders vergelijken.

Stap 10: heb geduld

Geduld en beleggen is vaak een gouden combinatie. Wie zijn investering voor een lange periode laat renderen kan namelijk profiteren van het rendement-op-rendement effect. In eerste instantie lijkt het vaak niet veel, maar uiteindelijk kan het soms best lonen. Niet voor niets noemde Albert Einstein dit rendement-op-rendement effect ooit ‘het achtste wereldwonder’. Wissel daarom ook niet te vaak van beleggingsproduct, want dan bent u ook weer geld kwijt aan bijkomende transactiekosten.

(Bron: Consumentenbond, Autoriteit Financiële Markten, Nibud, Wijzer in Geldzaken. Foto: Shutterstock)