Hoe zit het? Waarom heeft u geen rijbewijs nodig voor een e-bike?

Ogenschijnlijk simpele vragen zijn vaak het moeilijkst om te beantwoorden. In de rubriek Hoe zit het? proberen wij elke week het antwoord te vinden op zulke vraagstukken. Deze keer: waarom heeft u geen rijbewijs nodig voor een e-bike?

Steeds meer e-bikes, steeds meer ongelukken

Eind 19e eeuw hebben uitvinders al met elektrische fietsen geëxperimenteerd, in 1998 is de e-bike officieel op de Nederlandse wegen geïntroduceerd. En sindsdien is het hard gegaan met de ontwikkeling van de e-bike. Met name in de coronajaren hebben veel Nederlanders de e-bike ontdekt. In 2023 rijden 6,3 miljoen Nederlanders (43 procent van de bevolking) op een e-bike, elektrische scooter of ander licht elektronisch voertuig (LEV).

Maar er zit ook een keerzijde aan deze toename van het aantal elektrisch aangedreven tweewielers, waarmee u 25 kilometer per uur kunt halen. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) zijn er 684 slachtoffers van een verkeersongeval geweest in 2023. In 40 procent van die 684 gevallen is het slachtoffer een gebruiker van een e-bike. En het merendeel van deze slachtoffers is 75 jaar of ouder. E-bikes zijn sowieso populair bij deze doelgroep, alsmede de categorie 65-75 jaar.

Lees ook: Diefstal elektrische fietsen explosief gestegen door opkomst Poolse sleutel: hoe kunt u uw e-bike beschermen?

Waarom heeft u geen rijbewijs nodig voor een e-bike?

Maar volgens de wet vallen e-bikes in dezelfde categorie als fietsen, mits ze niet harder dan 25 kilometer per uur gaan. Dat is net iets harder dan een gewone fiets aankan. Daarom heeft u in Nederland geen rijbewijs nodig om een e-bike te kunnen besturen. Is het eventueel een goed idee om dit alsnog in te stellen, om het risico op verkeersongelukken te verkleinen? Hoogleraar transportbeleid Bert van Wee, werkzaam aan de TU Delft, denkt van niet. Voor ouderen kan dit juist een extra belemmering zijn om de weg op te gaan. “Dit komt hun lichamelijke beweging niet ten goede. Bovendien denk ik dat ze daardoor sneller in een sociaal isolement raken”, vertelt Van Wee aan EenVandaag. “Dus al met al vermoed ik dat de nadelen groter zijn dan de risico’s.”

Niet alleen een rijbewijs, ook een WA-verzekering, kenteken en een helm zijn niet verplicht als u een e-bike heeft. Uiteraard kunt u er wel zelf voor kiezen om een helm te dragen, voor uw eigen veiligheid. Een helmplicht is er wel voor tweewielers die harder gaan dan 25 kilometer per uur en een groter motorvermogen hebben dan 250 watt. Denk hierbij aan snorfietsen, speed pedelecs en de meeste soorten brommers en scooters.

Lees ook: Hoe lang gaat een fietshelm mee en hoe kunt u hem goed onderhouden?

Hoe zit het met de fatbike?

Fatbikes zijn populair bij jongeren en vallen onder dezelfde categorie als e-bikes en reguliere fietsen. Het probleem is echter dat deze (opgevoerde) fatbikes vaak veel harder gaan dan de toegestane 25 kilometer per uur. Ze zorgen voor veel overlast, de kans op een ongeluk is groot en bovendien zijn de jonge bestuurders vaak niet verzekerd. Verschillende Nederlandse gemeenten hebben inmiddels, in navolging van Amsterdam, maatregelen genomen om al deze overlast te beperken. De zogeheten rollerbank, waarmee de politie kan nagaan of een fatbike harder mag dan toegestaan, is het meest gebruikte middel om wetsovertreders op te sporen en aan te pakken.

(Bron: MAX Meldpunt, MAX vakantieman, Rijksoverheid, CBS De Volkskrant, Het Zwarte Fietsenplan, EenVandaag, Politie.nl, Omroep West. Foto: Shutterstock)