Hoe kunt u trombose herkennen? En wanneer heeft u een verhoogd risico?
Publicatiedatum: 24 mei 2024
Ieder jaar krijgen zo’n 30.000 Nederlanders trombose. Snelle behandeling is van belang, om te voorkomen dat er een levensbedreigende situatie ontstaat. Daarom is het belangrijk om de aandoening tijdig te signaleren. Maar hoe herkent u trombose?
Wat is trombose?
Bij trombose veroorzaakt een bloedstolsel een verstoring in een bloedvat. Het systeem van stolling en antistolling raakt dan uit balans. In een normale situatie maakt uw lichaam een stolsel aan wanneer u een wondje heeft. Op deze manier kan de wond genezen en ontstaat er een korstje. Zodra het bloeden stopt, hoort ook de stolling te stoppen. Bij trombose gaat het bloed stollen terwijl er geen wond is, of blijft het stollen nadat het bloeden gestopt is.
Er zijn 3 oorzaken die ervoor kunnen zorgen dat deze balans verstoord raakt. Uw bloed stroomt mogelijk te langzaam, bijvoorbeeld als gevolg van lang stilzitten of -liggen. Het kan zijn dat schade aan een bloedvat te veel stolling activeert. En de laatste oorzaak is een veranderende samenstelling van het bloed, bijvoorbeeld als gevolg van een infectie of zwangerschap. Dat laatste komt doordat zwangere vrouwen vaak minder bewegen, terwijl hun lichaam meer bloed aanmaakt, namelijk voor zowel hunzelf als de baby.
Wat zijn de signalen?
Een bloedstolsel kan levensgevaarlijk zijn als het in een bloedvat in de hersenen, een slagader of het hart blijft steken. Daarom is het belangrijk om trombose op tijd te signaleren. Maar hoe herkent u trombose? Als er een plotselinge zwelling ontstaat bij uw arm of been, kan dit duiden op een trombose-arm of trombosebeen. Er kan sprake zijn van een stekende pijn. Verder kan uw huid rood of blauw worden.
Trombose kan ook een longembolie veroorzaken. Bij een longembolie kunt u plotseling last hebben van kortademigheid of pijn tussen de schouderbladen. Dit kan ook discomfort veroorzaken tijdens het liggen. Een longembolie komt relatief vaak voor in combinatie met een trombosebeen. Zo blijkt dat 40 procent van alle mensen met een trombosebeen tevens een longembolie heeft.
Er zijn veel verschillende vormen van trombose. Ze hebben allemaal verschillende symptomen waaraan u ze kunt herkennen. Op de website van de Trombose Stichting vindt u een uitgebreide lijst met mogelijke klachten die u bij verschillende soorten trombose kunt ervaren.
Als u zich herkent in verschillende symptomen, dan is het belangrijk om zo snel mogelijk contact op te nemen met uw huisarts. Hoe eerder u erbij bent, hoe kleiner de kans op blijvende schade.
Wanneer heeft u een verhoogd risico op trombose?
Naast zwangere vrouwen, lopen mensen met overgewicht, mensen die roken en vrouwen die de anticonceptiepil gebruiken een verhoogd risico op trombose. Het risico neemt ook toe als u uw arm of been lange tijd niet heeft gebruikt. Bijvoorbeeld doordat u lang op bed heeft gelegen in het ziekenhuis, of als uw arm in het gips zit. De bloedstroom wordt in dergelijke situaties namelijk trager. Dat trombose alleen een ziekte voor ouderen is, is dus absoluut een misverstand. Het klopt echter wel dat 65-plussers een verhoogd risico hebben. Oorzaken hiervoor zijn dat 65-plussers gemiddeld genomen minder bewegen dan mensen onder de 65, vaker medicijnen gebruiken die het bloedstollingsproces beïnvloeden en dat het stollingssysteem van het bloed op latere leeftijd kan veranderen.
Verder kan erfelijkheid een rol spelen in een verhoogd risico op trombose. Daarom is het van belang om te weten of er trombose voorkomt in uw familie. Als dat het geval is, moet u extra alert zijn wanneer u klachten ervaart die op trombose kunnen duiden.
U kunt bepaalde factoren niet uitsluiten, maar door een gezonde levensstijl kunt u de kans om trombose te krijgen wel verkleinen. Beweeg regelmatig om voor een goede doorstroming van het bloed te zorgen en drink voldoende water om het bloed te verdunnen, zeker als u lang stilzit of -ligt.
(Bron: Trombose Stichting, Hartstichting, Slingeland, Pfizer. Foto: Shutterstock)
