Rogier de Haan: ‘Waar ligt nu precies de erfgrens?’

Sinds 2020 is mevrouw Smits verwikkeld in een grondgeschil over de erfgrens met de gemeente. Die zegt namelijk dat een strook grond van 1 meter in haar voortuin van de gemeente is. Mevrouw Smits krijgt de keuze: óf ze gaat de strook huren, óf ze geeft deze terug aan de gemeente. Dat laatste betekent dat ze het tuinhek moet weghalen.

Tuinhek op de erfgrens

Toen de gemeente 3 jaar geleden met dit bericht kwam, was mevrouw Smits stomverbaasd. Ze woonde op dat moment al 32 jaar in hetzelfde huis; ze was de 1e bewoner. Op de bouwvergunning uit 1987, met goedkeuringsstempel van Burgemeester & Wethouders, staat het perceel precies ingetekend zoals dat er nu nog steeds bij ligt. Het enige wat er in al die jaren is veranderd: in 1998 heeft ze haar toenmalige buurman een hek rondom de voortuin laten plaatsen. Dat tuinhek staat er nog steeds. Tot 2020 had ze hier nooit iets over gehoord van de gemeente.

Hek op gemeentegrond

Mevrouw Smits peinst er niet over om de grond af te staan of te gaan huren. Ook de gemeente houdt voet bij stuk. Die heeft luchtfoto’s over de kadastrale kaart van de omgeving gelegd. Zo is zichtbaar geworden dat het tuinhek een meter op gemeentegrond staat. Mevrouw Smits belt naar ons spreekuur voor advies.

Kaart van het Kadaster

De kadastrale kaart, en niet de bouwtekening, is leidend. Toen mevrouw Smits er kwam wonen, was de strook grond dus van de gemeente. Maar: als mevrouw Smits de strook meer dan 20 jaar onafgebroken in bezit heeft, is zij door verjaring de nieuwe eigenaar geworden. Dat woordje ‘bezit’ is cruciaal. Het gebruiken of onderhouden van een niet omheind stuk gemeentegrond is geen bezit. Daarvan is pas sprake als ze het stuk grond gebruikt alsof het van haarzelf is. Bijvoorbeeld doordat ze er een ondoordringbare haag omheen zet. Of een hek. Alleen bij bezit gaat de verjaring lopen. De bewijslast ligt bij mevrouw Smits.

Eis: foto’s als bewijs

Zij weet de vroegere buurman op te sporen die het hek in 1998 heeft geplaatst. Hij legt een schriftelijke verklaring af. Ook de buren aan de andere kant getuigen dat zo lang als zij daar wonen, het hek er al staat. En toegegeven: het hek ziet er ook uit alsof het zijn langste tijd gehad heeft. Met dit bewijs gaat mevrouw Smits terug naar de gemeente. Helaas: de gemeente accepteert alleen oude foto’s van het hek als bewijs. Die foto’s heeft mevrouw Smit niet. Wederom hebben we contact met haar. Wie heeft hier gelijk?

Getuigenverklaringen

Natuurlijk zou het sterk zijn als mevrouw Smits oude foto’s van het hek kan laten zien. Maar nergens in de wet staat dat alleen foto’s als bewijs kunnen dienen. Getuigenverklaringen mogen ook. Met name de verklaring van degene die het hek destijds zelf heeft geplaatst, is overtuigend te noemen. Alleen hierom al denken we dat mevrouw Smits aan langste eind zal moeten trekken. Wel leggen dit voor aan de gemeente. Die hult zich wederom in langdurig stilzwijgen. Zou het weer meer dan 20 jaar stil blijven?

Rogier de Haan heeft in 2013 samen met Jeanine Janssen MAX Ombudsman opgericht. MAX Ombudsman maakt veel voorkomende klachten en georganiseerd onrecht zichtbaar. Hierover gaan de columns van Rogier de Haan. Lees hier al zijn columns.

(Foto: Shutterstock)