Gaskraan in Groningen dicht: hebben we genoeg gas voor de winter?
Publicatiedatum: 4 oktober 2023
Hoe de wintermaanden van 2023 en 2024 ook zullen verlopen, ze zijn in elk geval historisch. Want sinds 1 oktober 2023 is de gaskraan in Groningen dicht, terwijl de invoer van Russisch gas eerder al in de ban is gedaan. Welke alternatieven hebben we, om onze woning mee te verwarmen? En is dat genoeg om de wintermaanden mee door te komen?
Hebben we nog genoeg gas op voorraad?
Rijksoverheid deelt elke vrijdag de actuele stand van zaken qua leveringszekerheid. Op vrijdag 29 september 2023, de laatste update voor de sluiting van de Groningse gaskraan, zijn de Nederlandse gasvoorraden voor 97,1 procent gevuld. Ook de andere Europese landen kunnen nog een tijdje vooruit met hun voorraad, zeker als de temperaturen in de winter meevallen, net als eind 2022 en begin 2023.
Hoera! De EU is er in geslaagd haar gasbergingen deze zomer voor gemiddeld 95% te vullen.
Alle EU-landen hebben hun bijdrage geleverd. Samen hebben overheden, publieke en private bedrijven de schouders eronder gezet. Zouden we vaker kunnen doen.#grafiekvandedag pic.twitter.com/k4PLa6AE3V— Martien Visser (@BM_Visser) September 27, 2023
Welke alternatieven voor Gronings en Russisch gas zijn er?
Sinds de uitbraak van de oorlog in Oekraïne, begin 2022, is Noorwegen een belangrijke gasleverancier geworden voor Nederland. Daarnaast is er meer vraag naar het vloeibare gas lng uit de Verenigde Staten en het Midden-Oosten, dat per schip Nederland binnenkomt. Die voorraad lng slaat Nederland op in de zogeheten lng-terminals in Rotterdam en de Groningse Eemshaven. Het vloeibare gas is overigens relatief schaars, terwijl veel landen er gebruik van willen maken. Er hoeft maar 1 staking bij een Australisch exportbedrijf te zijn, of de gasprijs schiet meteen omhoog, merken we in de zomer van 2023. En dat terwijl we nauwelijks Australische lng importeren…
De Gasunie, verantwoordelijk voor het gastransport in Nederland, wil extra lng-terminals bouwen en heeft de Rotterdamse Maasvlakte op het oog. Maar het zal nog een paar jaar duren voordat dit is gerealiseerd. Daarnaast is er in het Groningse Zuidbroek een stikstoffabriek in gebruik genomen. Door toevoeging van dit stikstof kunnen we met buitenlands gas koken en onze woningen verwarmen.
Is de gaskraan in Groningen definitief dicht?
Er zijn dus alternatieven voor gas uit Groningen en Rusland. Maar wat als we opeens een zeer strenge winter krijgen? En daardoor dringend extra gas nodig hebben? Tot 1 oktober 2024 is het nog mogelijk om een beroep te doen op het Groningse gasveld, maar alleen bij dit soort extreme situaties. “Het gaat dan om het tijdelijk opstarten tot waakvlamniveau als een zeer strenge kou voorspeld is”, legt toenmalig staatssecretaris Hans Vijlbrief (Mijnbouw) in juni 2023 uit aan de NOS. Na 1 oktober 2024 is er ook geen waakvlam meer en gaat de gaskraan sowieso niet meer open.
Zijn we klaar voor de winter van 2023 en 2024?
Als we geen al te koude winter krijgen, zitten we met de huidige voorraad goed. Maar de wereldwijde gasmarkt blijft gespannen. Bij onvoorziene tegenslagen, zoals extreme kou of zelfs een staking in Australië, kunnen gas en lng in korte tijd duurder worden. Sinds 20 juni 2022 bevindt Nederland zich in Fase 1, op een schaal van 0 tot 3, van het zogeheten Bescherm- en Herstelplan Gas. Fase 1 staat voor Vroegtijdige Waarschuwing. ‘Gasbedrijven moeten dagelijks informatie over gasleveringen met de overheid delen. Daardoor kan het kabinet de gasmarkt beter in de gaten houden. En maatregelen nemen als dat nodig is’, aldus Rijksoverheid.
Met andere woorden: er zijn geen aanwijzingen dat er snel een acuut gastekort ontstaat, maar het is wel zaak om scherp te blijven. Voor u als consument geldt bovendien dat het prijsplafond voor gas en elektriciteit per 1 januari 2024 afloopt. Daarnaast stijgen de energiebelasting en netbeheerkosten op uw energierekening. Let er daarom op dat uw energiecontract tijdig ‘winterklaar’ is.
(Bron: Archief, Nieuwsuur, NOS, Rijksoverheid, RTL Nieuws, De Volkskrant, BNR Nieuwsradio, ANP, X: @BM_Visser. Foto: Shutterstock)
