Ziekte van Parkinson treft steeds meer Nederlanders, ook op jongere leeftijd: wat zijn de 1e voortekenen?
Publicatiedatum: 4 oktober 2023
De ziekte van Parkinson is al een paar jaar lang wereldwijd de snelst groeiende hersenziekte. Ruim 63.000 Nederlanders hebben ermee te maken, waaronder opvallend veel dertigers en veertigers. Waarom wordt de ziekte van Parkinson steeds dominanter? En hoe kunt u de ziektebeelden vroegtijdig herkennen?
Wat is de ziekte van Parkinson?
De ziekte van Parkinson heeft zijn naam te danken aan de Britse arts James Parkinson, die in 1817 voor het eerst de ziektebeelden beschrijft. Het is een chronische hersenaandoening, waarbij zenuwcellen versneld afsterven. Hierdoor maken uw hersenen minder dopamine aan. En dat is problematisch, want dopamine komt vrij bij genot en is belangrijk voor uw dagelijkse bewegingen.
Wat zijn de bekendste symptomen van Parkinson?
Moeite hebben met bewegen en een verminderde controle over de spieren zijn belangrijke gevolgen van de ziekte. Dit vertaalt zich in onder meer trillende handen, een verminderde motoriek, moeite met spreken en evenwichtsproblemen. Daarnaast kan de ziekte van Parkinson niet alleen lichamelijke, maar ook mentale gevolgen hebben. Denk aan geheugenverlies, depressies en slaapproblemen.
Aan welke minder bekende symptomen kunt u de ziekte vroegtijdig herkennen?
Motorische problemen en trillende handen zijn bekende symptomen van de ziekte van Parkinson. Maar dit zijn vooral de zichtbare verschijnselen, die soms pas aan de oppervlakte komen als de ziekte al jarenlang onderhuids in het lichaam heeft gesluimerd. “En als de diagnose komt, is bijna 70 procent van het dopaminegebied al kapot”, stelt neuroloog Bas Bloem van het Nijmeegse Radboudumc, tegenover de NRC. Volgens hem kunnen obstipatie (als gevolg van trager functionerende darmen), een verminderd reukvermogen en een onrustige slaap de 1e voortekenen zijn. Dat geldt ook voor stemmingsproblemen, impulsief gedrag en een vertraagd denkvermogen.
Waarom krijgen steeds meer Nederlanders last van Parkinson?
Vaak komt Parkinson op latere leeftijd aan de oppervlakte, wanneer de werking van de hersenen sowieso al achteruitgaat. Maar er is dus ook een opvallende stijging onder jongere mensen. Bloem en andere deskundigen wijzen naar blootstelling aan pesticiden en andere bestrijdingsmiddelen, vaak gebruikt door boeren en tuinders. “En luchtvervuiling in de breedste zin van het woord. Allemaal gekoppeld aan Parkinson”, vertelt hij in NRC. Niet voor niets ontdekt James Parkinson de ziekte in de vroege 19e eeuw, als de Industriële Revolutie in Engeland in volle gang is. “De inzichten groeien met de dag, dat Parkinson eigenlijk een welvaartsziekte is. De ziekte kwam voor 1817 niet of nauwelijks voor”, aldus Bloem in de talkshow Op1.
Is er iets aan te doen?
De meest ingrijpende methode voor de bestrijding van Parkinson is een hersenoperatie. Daarnaast kunt u met medicijngebruik de ziekteverschijnselen afremmen. Het gebruik van het middel levodopa stimuleert bijvoorbeeld de aanmaak van dopamine. Daarnaast kan een gezonde levensstijl helpen, bestaande uit voldoende beweging en een uitgebalanceerd voedingspatroon. Het Parkinson Fonds raadt aan om voldoende groente, fruit, koolhydraten en proteïnen in te nemen. En om 8 à 10 glazen water per dag te drinken, tegen mogelijke obstipatie.
(Bron: Archief, Stichting Parkinson Fonds, RadboudUMC, Nederlandse Hersenstichting, VUmc, Algemeen Dagblad, Thuisarts, NRC, Op1. Foto: Shutterstock)
