Waarom de legendarische Porsche 911 één van succesvolste sportwagens uit de geschiedenis is
Publicatiedatum: 11 september 2023
Op 12 september 1963, in 2023 60 jaar geleden, introduceert Porsche de legendarisch geworden 911 op de Internationale Automobilausstellung (IAA) in Frankfurt. De Duitse sportwagen is één van de meest verkochte en meest succesvolle sportwagens uit de geschiedenis en wordt nog steeds gebouwd. Uiterlijk is de auto in de loop der jaren nauwelijks veranderd.
Porsche 911 multifunctioneel
Onverenigbare tegenstrijdigheden gaan moeiteloos samen in de 911. Zo verenigt de Porsche sportiviteit met dagelijks gebruiksgemak, traditie met innovatie en design met functionaliteit. Ferry Porsche, de oprichter van het merk, verwoordt de kwaliteiten van de legendarische sportwagen het beste: “De 911 is de enige auto waarmee je een safari in Afrika kunt maken, aan Le Mans kunt meedoen, naar het theater kunt gaan en door de straten van New York kunt rijden.”
Veel van de toonaangevende technologie is afkomstig uit de racerij. Het circuit is zogezegd het testlaboratorium voor de auto. Er is dan ook geen belangrijke sportwagenrace die niet is gewonnen door een 911. Na 60 jaar is de 911 nog steeds een winnende auto op circuits over de hele wereld. Een deel van de overwinningen van Porsche staat op naam van de 911.
Evolutie in plaats van revolutie
In 1948 introduceert Porsche de 356. Het is een sportwagen die is gebaseerd op de Volkswagen Kever die door Porsche is ontwikkeld. Zo lijken de auto’s sterk op elkaar en zit de luchtgekoelde 4-cilindermotor achterin. Tot 1965 bouwt Porsche ongeveer 78.000 356’s, een record voor een sportwagen in die tijd.
In 1959 al besluit Porsche een nieuwe sportwagen te bouwen. De 356 is aan het einde van zijn ontwikkeling. Directeur Ferry Porsche schrijft op een papiertje zijn wensen voor de nieuwe Porschetelg: “2+2-model (2 comfortabele stoelen voorin en 2 noodzitjes achterin), de achtruitkijkspiegel in spatbord opnemen, betere instap, fundamenteel geen nieuwe auto, sportief karakter.” Hiermee is de aanpak voor de nieuwe Porsche aangegeven: evolutie in plaats van revolutie. De boxermotor achterin blijft behouden en moet worden gemoderniseerd.
Het ontwerp van ‘Butzi’ Porsche
Verschillende voorstellen voor het uiterlijk van de auto worden gedaan, maar die kunnen Ferry Porsche niet bekoren. “Ze zijn mooi, maar geen Porsche”, luidt zijn oordeel. Het beslissende ontwerp komt van zijn zoon, Ferdinand Alexander ‘Butzi’ Porsche, die sinds 1957 bij de firma in dienst is. In 1959 bouwt hij een model van een coupé, hetgeen het dichtste bij de ideeën van zijn vader komen. Op basis van zijn ontwerpen ontstaat in 1960 met het prototype 754 de veelbelovende studie voor een vierzitter.
Het ontwerp heeft veel kenmerken van de latere 911, zoals de aflopende kap tussen de koplampen en de schuin geïntegreerde schijnwerpers. Het voldoet aan bijna alle voorwaarden voor de specificaties van de nieuwe Porsche, met 1 uitzondering: de gewenste fastback, een schuin aflopende achterkant van het dak tot aan de bumpers. Ferry Porsche staat erop dat het model een fastback wordt, hetgeen ook geschied.
Porsche neemt Reutter over
In 1962 begint de ontwikkeling van de fastbackcoupé met 2+2 zitplaatsen. De auto krijgt de typeaanduiding 901 mee. Op de avond van de 9e november 1962 rijdt het 1e prototype uit de werkplaats in Zuffenhausen. Porsche heeft maar weinig tijd om de auto te ontwikkelen, want een rijklaar exemplaar moet af zijn voor de herfst van 1963, om de nieuwe telg op de IAA te presenteren.
De ingenieurs van Porsche zijn namelijk niet alleen bezig met de 901, maar ook met andere werkzaamheden. Porsche is namelijk niet alleen een autobouwer, het bedrijf is ook een druk ontwerpbureau voor opdrachtgevers. Daarbij komt dat carrosseriebouwer Reutter terugschrikt van de opdracht van Porsche voor het grote aantal te produceren 901’s. Daarom besluit Porsche om een groot deel van de fabriek van Reutter over te nemen en de carrosseriebouw zelf in handen te nemen.
901 wordt 911
Op 12 september 1963 is de wereldpremière van de 901 op de IAA in Frankfurt, met een preproductiemodel. Het publiek is direct zeer enthousiast bij het zien van de sportwagen. Onder de motorkap achterin zit een 6-cilinder boxermotor, met bovenliggende nokkenassen en met een inhoud van 2 liter. De luchtgekoelde atmosferische motor ontwikkelt 130 pk bij 6.200 toeren en weegt 184 kg inclusief de koppeling. De topsnelheid is 210 kilometer per uur en de Porsche gaat van 0 naar 100 in 9 seconden. Hiermee is de sportwagen midden jaren 60 één van de snelste wagens op de markt. De 1e versnelling bevindt zich linksonder, om het schakelen van de 2e naar de 3e versnelling te vergemakkelijken. Het motorblok en de cilinderkoppen zijn vervaardigd uit licht metaal.
Het succes op de autoshow in Frankfurt zorgt ervoor dat Porsche zo snel als mogelijk wil beginnen met de productie van de 901. Er komen nog steeds orders voor de 356 binnen en de productie van die auto gaat zeker nog een jaar door. De 901 moet echter nog worden doorontwikkeld. Op 14 september 1964 begint de productie en in de 1e week worden 82 exemplaren gebouwd. Die zijn voornamelijk bestemd voor de fabriek zelf en voor autotentoonstellingen. Eén van die 901’s wordt eind september 1964 naar de autoshow in Parijs gebracht. Bijna alle aanwezigen zijn, net als in Frankfurt, zeer enthousiast over de nieuwe Porsche. Behalve de directeuren van de Franse autobouwer Peugeot.
In oktober ontvangt de verbaasde Porschedirectie een bezwaar van Peugeot. De Fransen maken Porsche erop attent dat zij inbreuk maken op de Franse auteurs- en merkenbescherming met betrekking tot de typeaanduiding 901. Peugeot maakt namelijk gebruik van de ‘0’ in de benaming van zijn modellen. Daarom wordt de ‘0’ veranderd in een ‘1’. Op 22 oktober geeft Ferry Porsche toestemming voor de ‘naamsverandering’: de Porsche 901 heet vanaf die dag de Porsche 911.
Kritiek op de Porsche 911
Ondanks het enthousiasme voor de nieuwe Porsche, is de vraag minder groot dan gehoopt. Porsche verlaagt daarom de prijs van 23.900 mark met 2.000 mark. Aan het einde van het 1e productiejaar zijn slechts 232 auto’s in het bezit van klanten. Er is ook kritiek op de nieuwe Porsche. Vanwege de korte wielbasis en de gewichtsverdeling met de motor achterin, is de 911 vatbaar voor zijwind en breekt hij makkelijk uit bij scherpe bochten op hoge snelheid. Tevens is hij moeilijk te controleren op topsnelheid.
Maar Porsche vertrouwt op het principe dat de 911 tot een succesverhaal heeft gemaakt: constante evolutie. De 911 wordt voortdurend herzien. De ophanging wordt verbeterd en ballast in de voorbumpers zorgt voor een betere balans. De verkoop trekt aan: eind 1967 zijn 10.723 Porsche 911’s uit de fabriek in Zuffenhausen gereden.
Daarna volgen varianten, zoals het instapmodel 912 met de 4-cilinder boxermotor, de 911 S met 160 pk en de Targa, de open variant met kenmerkende rolbeugel. De 911 Turbo wordt in de herfst van 1974 gepresenteerd en de 911 Cabriolet in 1982. In 1998 introduceert Porsche de watergekoelde motor in de 911. De luchtgekoelde 6-cilinder is uitontwikkeld en kan niet meer voldoen aan de milieueisen van die tijd.
Het uiterlijk van de 911 is in die 60 jaar weinig veranderd. De 911 heeft aanpassingen ondergaan die passen bij de tijd. Maar het silhouette van de 911 is in de loop der jaren hetzelfde gebleven.
Porsche 911 één van de beste en meest geliefde sportwagens ooit
De liefde van autoliefhebbers voor de 911 is sinds de introductie alleen maar toegenomen. Dat blijkt wel als Porsche in 1977 de 911 wil vervangen. Met de verkoopaantallen gaat het nog steeds goed. Maar Porsche vindt de 911 een tamelijk langlopend model, dat al meer dan 10 jaar oud is. Ook is de Duitse sportwagenfabrikant bijna volledig afhankelijk van dat ene model. De nieuwe Porsche, de 928, moet aan de toekomstige strengere milieueisen voldoen.
Daarom wordt gekozen voor een 8-cilinder watergekoelde motor in het vooronder. Ook is de sportwagen meer luxueus dan de 911. In 1978 wint de 928 de titel ‘Auto van het jaar’ en is daarmee de enige sportwagen die deze eer ooit is toebedeeld. Liefhebbers willen echter niets van de vervanging van hun geliefde 911 weten en blijven het model trouw. De productie van de 928 stopt in 1995 en er zijn zo’n 60.000 van verkocht. De 911 wordt nog steeds gebouwd en er zijn er meer dan 1 miljoen van op de weg.
Autoliefhebbers vinden het leuk om te debatteren over welke sportwagen de beste en de mooiste is. Er zijn in de geschiedenis veel opmerkelijke auto’s geproduceerd, maar er zijn er maar weinigen die zo onderscheidend zijn als de 911. Deze legendarische auto is het resultaat van decennia van innovatie. Het is voor veel mensen een droom om een 911 te bezitten. De Porsche 911 wordt beschouwd als één van de beste en meest geliefde sportwagens ooit.
(Bron: Porsche.com, Supercars.net, Auto55.be, Wikipedia. Foto’s: ANP, hoofdfoto: Darren Brode / Shutterstock.com)