Trypofobie is de grootste angst van Nederlanders, maar wat is het?

Maandelijks zoeken bijna 10.000 mensen de term trypofobie op in zoekmachines. Daarmee is het de meest gezochte angst of fobie, blijkt uit onderzoek van online marketing agency Seeders in juni 2023. Maar wat voor angst is het eigenlijk?

Wat is trypofobie?

Trypofobie is nog niet zo’n heel bekende term. Het is een angst voor kleine (asymmetrische) gaatjes. In 2019 komt trypofobie in het nieuws, vanwege de 3 camera’s van de iPhone 11 Pro. De 3 camera’s aan de achterkant van de telefoon zitten asymmetrisch geplaatst. Dat kan voor mensen een trigger zijn.

Foto: mokjc/Shutterstock

Wat roept het op bij mensen?

Bij de 1 zullen de kleine gaatjes niks doen, maar bij anderen kunnen er diverse gevoelens naar boven komen. Afkeer, walging en angst zijn dan niet vreemd. Maar trypofobie kan ook lichamelijke klachten geven. Zo kan iemand duizelig of misselijk worden, gaan zweten of kippenvel danwel jeuk krijgen.

Nog geen erkende angst of fobie

Trypofobie is nog geen erkende term, het staat nog niet in de laatste versie van de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM). Deze wordt opgesteld door de American Psychiatric Association. Het is dus ook niet wetenschappelijk vast te stellen of iemand trypofobie heeft.

Testen of u trypofobie heeft

Het is wel vrij gemakkelijk zelf vast te stellen. Geeft het kijken naar onderstaande plaatjes u een onprettig gevoel of krijgt u 1 van de eerder genoemde symptomen? Dan kunt u zich onder de mensen met trypofobie scharen. Op het internet circuleren nog meer foto’s, van onder andere gaatjes in menselijke huid.

Waar komt de angst voor gaatjes vandaan?

Pas in 2013 is er voor het eerst onderzoek gedaan naar waar die angst voor gaatjes vandaan komt. 2 wetenschappers van de Britse University of Essex lieten deelnemers naar afbeeldingen van geclusterde gaatjes kijken. Bij een klein deel hiervan roepen de foto’s een grote aversie op. De wetenschappers stellen dat het mogelijk een evolutionaire oorsprong heeft. Enkele levensgevaarlijke spinnen, slangen en schorpioenen hebben zo’n soort gaatjespatroon op hun lichaam.

In 2017 doet de University of Kent ook onderzoek naar trypofobie. Zij komen met een andere verklaring. Zij zeggen dat de walging en weerzin ons helpen infectieziekten en pathogenen te vermijden. Onbewust worden we bang voor besmettelijke ziektes of parasieten. Bij de pokken, mazelen en tyfus kunnen in onze huid zulke gaatjes ontstaan namelijk. Deze achtergrond achten de wetenschappers aannemelijker dan de angst voor gevaarlijke dieren.

Psycholoog en journalist Peggy van der Lee zegt tegen Editie NL dat ‘de gaatjes in een bepaald patroon doen denken aan bacteriën of aan besmettelijke ziekten’. Volgens haar is het een natuurlijke reactie om er niet in de buurt te willen zijn.

Van trypofobie afkomen

Over het algemeen zal trypofobie het dagelijks leven niet zó enorm beïnvloeden dat normaal leven niet meer mogelijk is. Vaak zijn de gaatjes te vermijden. Maar het kan wel vervelend zijn. Het is mogelijk om in kleine stapjes van de angst af te komen. Dit kan door middel van blootstellingstherapie. Hierbij kijkt u naar foto’s en objecten die de angst aanwakkeren. Dit gebeurt met een specialist, in een veilige omgeving en op een geleidelijke manier. Maar ook erover praten met een therapeut kan al helpen om te kijken naar waar de angst precies vandaan komt. Soms heeft het een persoonlijke, diepere, achtergrond.

(Bron: Seeders, National Geographic, Editie NL, Scientias, Margriet. Foto’s: Shutterstock)