Een inkijkje in het persoonlijke leven van Johannes Vermeer
Publicatiedatum: 23 mei 2023
Een aantal maanden na het overlijden van Johannes Vermeer, laat zijn vrouw een inventarislijst opstellen. Deze inventarislijst is tegenwoordig één van de meest waardevolle bronnen van informatie voor kunsthistorici en liefhebbers van de meesterschilder uit Delft. Naast in een inkijk in Vermeers persoonlijke leven, biedt deze lijst ook inzicht in zijn werk als kunstenaar.
Na Vermeers overlijden in 1676, komt zijn vrouw, Catharina Bolnes, erachter dat het gezin in grote financiële moeilijkheden verkeert. Ze besluit om hulp te zoeken en gaat naar de gemeenteraad om haar schulden af te lossen. Volgens hoofd beeldende kunst van het Rijksmuseum Pieter Roelofs heeft Bolnes eerder geprobeerd om de schulden bij de bakker af te lossen door 2 schilderijen van Vermeer aan te bieden. Deze schuld bedroeg 600 gulden, dit zegt dus veel over de hoge waarden van de 2 schilderijen die de vrouw van Vermeer aanbood aan de bakker. De bakker ging hier echter niet mee akkoord en enkele weken later wordt het huis van Vermeer en zijn vrouw bezocht door een klerk van de notaris. Hij loopt een rondje door het huis en stelt een boedelinventaris. Dit mocht uiteindelijk niet baten en de vrouw van Vermeer werd failliet verklaard.
Ontdek meer over de boedelinventaris aan de hand van Pieter Roelofs:
Inventarislijst
Een heel interessant aspect is dat er bepaalde voorwerpen, die genoemd worden in de inventarislijst, terug te zien zijn op de schilderijen van Vermeer. Denk hierbij aan een tapijt dat over de tafel is gedrapeerd, wandkaarten en rijk gedecoreerde kasten. Deze elementen zijn duidelijk terug te zien in de schilderijen ‘De geograaf’ en ‘De astronoom’. Op de inventarislijst staat ook het bekende schilderij van Cupido, dat op de achtergrond van de schilderijen ‘Brieflezend meisje bij het venster’ en ‘Staande virginaalspeelster’ te zien is. Verder wordt er nog gesproken over specifieke Spaanse stoelen, paletten en 2 ezels die in zijn werkkamer stonden.
Vermeer maakte als schilder dus wel degelijk gebruik van zijn eigen omgeving, maar het is niet zo dat we echt bij Vermeer binnenkijken. Elk schilderij van Vermeer is een gecreëerde wereld en werd vaak nog mooier gemaakt dan dat deze in werkelijkheid was. Maar uiteindelijk zijn de voorwerpen die we op de schilderijen van Vermeer zien wel spullen die een belangrijke rol speelden in zijn huishouden. Dat brengt ons dichter bij Vermeer dan dat we ooit hadden gedacht.
Over De Nieuwe Vermeer
In het tv-programma De Nieuwe Vermeer brengen creatievelingen en professionele kunstenaars uit heel Nederland deze verdwenen werken tot leven. De werken worden beoordeeld door Vermeer-experts Pieter Roelofs en Abbie Vandivere. Een ode aan de iconische schilder, maar vooral ook een ode aan creatief Nederland. Het programma omvat naast een televisieprogramma ook een podcast, VOD-serie én een online expositie. De zes afleveringen van De Nieuwe Vermeer zijn te bekijken via NPO Start. De 12 winnende doeken worden van 20 maart tot en met 4 juni 2023 geëxposeerd in Museum Prinsenhof Delft en het Mauritshuis in Den Haag.
