Veel klusongevallen door overschatting klussers, zo maakt u klussen veiliger
Publicatiedatum: 16 april 2023
Begin april 2023 is in het nieuws dat klussers vaak een gevaar voor zichzelf zijn. Ze overschatten zichzelf en denken dat het lezen van een handleiding niet nodig is. Klusongevallen met trapjes, ladders en machines zijn dan ook vaak te wijten aan het gedrag van de klusser zelf. Reden voor ons om op een rij te zetten hoe u klussen veiliger kunt maken. Zodat er minder risico op ongelukken is.
Klusser overschat zichzelf, met klusongevallen tot gevolg
Het RIVM heeft onderzocht hoe het met de klusvaardigheden van Nederlanders staat en hoe veilig dat gebeurt. De conclusie van de 8 experts die daarvoor geraadpleegd zijn, liegt er niet om. Klussers maken vaak verkeerde inschattingen en willen een klus vooral snel en makkelijk uitvoeren. Ze gaan aan de slag zonder genoeg kennis te hebben van hun apparatuur of ze gebruiken producten die ongeschikt of verouderd zijn. Ze lezen daarnaast nauwelijks handleidingen. Enerzijds omdat ze aangeven dat die niet altijd even duidelijk zijn, maar aan de andere kant ook omdat ze zelf wel denken te weten hoe iets moet. Met veel klusongevallen tot gevolg. Door met een aantal zaken rekening te houden, is klussen een stuk veiliger.
Kluskleding
Het ligt voor de hand iets ouds uit de kast te trekken, dat vies mag worden en stuk mag gaan. Het is echter wel degelijk nodig wat meer aandacht aan de kleding te besteden. Zorg om te beginnen dat de kleding goed aansluit. Loszittende kleding verhoogt misschien wel de bewegingsvrijheid, maar verhoogt daarnaast ook het risico dat u ergens achter blijft hangen. Gaat u zagen, kies dan liefst voor kleding met extra bescherming. Ook voor andere werkzaamheden kan wat extra beschermende kleding geen kwaad. Een werkbroek met kniestukken spaart de knieën bijvoorbeeld aanzienlijk.
Draagt u normaal sierraden, zoals een ring of ketting, doe die dan tijdens het klussen af. Heeft u wat langer haar, doe dit dan in een staart of zet het vast met speldjes. Is het warm, kies dan toch niet voor slippers. Ze geven veel te weinig steun op bijvoorbeeld een ladder en valt er iets uit uw handen, dan komt dat extra hard aan, op de blote huid. Kies dus voor een degelijk paar schoenen. Of voor schoenen met verstevigde neuzen als u met zware materialen werkt. Werkschoenen hebben vaak ook extra grip, zodat u niet zo snel zult uitglijden.
Verdere bescherming
Goede kluskleding kan het aantal klusongevallen aanzienlijk verminderen, zeker in combinatie met verdere bescherming. Naast eventueel schoenen met verstevigde neuzen, zijn er nog meer attributen die uw kluswerk aanzienlijk veiliger maken. Voeg om te beginnen een veiligheidsbril aan uw outfit toe om uw ogen tegen eventuele wegspringende voorwerpen te beschermen en werkhandschoenen om uw handen te beschermen. Een veiligheidshelm beschermt u tegen vallende voorwerpen. Produceert uw klus het nodige lawaai, bescherm uw gehoor dan met oorkappen of klusoordopjes. Bedenk u dat een zaag zo’n 85 decibel voortbrengt, maar een kettingzaag als snel 110 decibel. Met 80 decibel kunt u 8 uur per dag werken, zonder dat het schadelijk wordt. Elke 3 decibel die daarbij komt, verkort de tijd met de helft die kan worden gewerkt zonder dat het schade toebrengt.
Werken met schadelijke stoffen
Bij het klussen kunnen schadelijke stoffen vrijkomen, die gevaarlijk kunnen zijn bij inademing, of wanneer ze in de ogen of op de huid terechtkomen. Ventileer daarom goed tijdens het doen van dergelijke klussen en zet zo mogelijk ramen en deuren open. Of doe de klus als dat even kan in de buitenlucht. Om de ogen te beschermen kunt u zoals hierboven beschreven, een klusbril dragen. Handschoenen beschermen de handen, maar was de handen (en zo nodig de armen en andere delen van het lichaam) na elke klus ook grondig. Draag daarnaast zo nodig een gezichtsmasker met een op de klus afgestemd filter, om de luchtwegen te beschermen.
Zelf klussen aan kachel of cv-ketel mag niet meer
Klussen zelf uitvoeren bespaart een hoop geld, maar sommige klussen kunt u beter aan een vakman overlaten. Ga bijvoorbeeld niet knoeien met sterk specialistisch werk met elektriciteit. Daarnaast is het sinds 1 april 2023 niet langer toegestaan om zelf onderhoud uit te voeren aan een kachel, geiser, cv-ketel of een andere gasverbrandingsinstallatie. Hiervoor moet een bedrijf met een CO-vrij-certificaat worden ingeschakeld. Dit om het aantal slachtoffers met een koolmonoxidevergiftiging terug te dringen. Dat is namelijk vaak het gevolg van een slecht aangesloten of onderhouden gasverbrandingsinstallatie. In een eerder artikel vertellen we hier meer over.
Handleidingen zijn er niet voor niets, ze voorkomen klusongevallen
Ook al zijn handleidingen niet altijd even beknopt of duidelijk, neem toch de tijd om ze te lezen. Hierdoor voorkomt u dat u belangrijke informatie mist over de uit te voeren klus. Bijvoorbeeld over het gereedschap waarmee u werkt. Niet elk soort gereedschap is voor elke klus even geschikt. Het kan ervoor zorgen dat zo’n stuk gereedschap gevaarlijk wordt om mee te werken, of dat het stuk gaat. Een botte zaag werkt bijvoorbeeld niet alleen veel minder goed mee, het maakt het zagen ook onveiliger. Oftewel, haastige spoed is zelden spoed. Besteed daarom altijd voldoende voorbereidingstijd aan een klus, voordat u hem daadwerkelijk uitvoert.
Deugdelijke materialen
Oude machines of gereedschap kunnen letsel veroorzaken. Net als dat dat voor ondeugdelijke ladders en keukentrapjes geldt. Ga daarom aan de slag met deugdelijke materialen en controleer ze van tevoren op hun werking. Een bureaustoel is bijvoorbeeld geen goede vervanging van een keukentrapje, ook al staat hij zo handig dichtbij. Zet een ladder verder altijd op een stevige ondergrond en in de juiste hoek. Het is prijzig om apparaten of ladders nieuw aan te schaffen, dus informeer anders eens in uw omgeving of iemand er 1 te leen heeft. Gereedschappen en machines zijn ook vaak wel te huur.
Een veilige ondergrond
Even iets zagen of in elkaar timmeren? Doe dit dan op een stevige ondergrond en niet op bijvoorbeeld een wiebelende tafel. Heeft u geen werkbank, waarop u bijvoorbeeld een plank kunt vastzetten tijdens het zagen? Gebruik daar dan bijvoorbeeld een lijmklem voor, zodat de plank geen kant op kan.
Een opgeruimde werkplek
Buiten een stevige ondergrond, wordt een werkplaats veiliger zonder al teveel rondslingerende spullen. Ruim dus af en toe wat tijd in om gereedschappen en materialen aan kant te werken, zodat u er niet over kunt struikelen.
Zorg voor goed zicht om klusongevallen te voorkomen
Even snel een spijker in een muur slaan, in een schemerige hoek, maakt de klus niet per se veiliger. Zorg er daarom altijd voor dat de plek waar u aan het werk gaat, goed verlicht is. Valt er niet voldoende natuurlijk licht naar binnen, zorg dan voor een bouwlamp of sterke lamp die u goed kunt verplaatsen. Let er wel op dat u dan niet over een eventueel snoer valt.
(Bron: ANP, RTL Nieuws, bouwmaat.nl, GGD Haaglanden, bouwwereld.nl, Bauhaus, Bouwhof. Foto: Shutterstock)
