In Nederland geen zorgen om schimmelziekte Candida auris, wel voorzorgsmaatregelen RIVM
Publicatiedatum: 24 maart 2023
Vooralsnog zijn er in Nederland pas enkele gevallen van de schimmelziekte Candida auris bekend. Omdat de schimmelziekte zich in de Verenigde Staten in hoog tempo verspreidt en ook in landen rondom Nederland opduikt, neemt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) wel voorzorgsmaatregelen. Samen met het Nijmeegse Radboudumc bereiden ze zich voor op een eventuele uitbraak.
Candida auris alleen gevaarlijk bij een slechte afweer
De schimmelziekte Candida auris is een zeldzame gist die lastig te behandelen is. Het is familie van de bekendere Candida albicans, die bij vrouwen vaginale schimmel kan veroorzaken. Volgens onderzoekers van het Radboudumc in Nijmegen lijkt auris minder ziekmakend dan albicans, maar eenmaal in de bloedbaan zijn beide meestal levensbedreigend.
Aan dokter Ted van Essen vragen we waar we dan aan moeten denken. “Mensen met een normale afweer krijgen die gist nooit in het bloed, maar bij ernstig verminderde afweer (IC-opnames, transplantatiepatiënten, chemotherapie, bloedkanker) kan de gist in het bloed komen en is dan moeilijk te bestrijden,” laat hij ons weten. “Het RIVM wil in elk geval goed voorbereid zijn en dat betekent dat je bij het zoeken naar een oorzaak van sepsis (bloedvergiftiging) ook naar deze gistsoort Candida auris moet zoeken. Daarvoor moeten laboratoria daarop voorbereid zijn,” vervolgt hij.
Infecties met candida auris in Nederland tot nu toe
In Nederland is er nog geen reden tot zorgen. In de afgelopen 5 jaar zijn er hier slechts 5 gevallen bekend. Volgens het RIVM allemaal mensen die de schimmel in het buitenland hebben opgelopen en er niet ziek van zijn geweest. De infectie is in die gevallen ontdekt omdat ze in Nederland voor een behandeling in het ziekenhuis gecontroleerd zijn op mogelijke infecties. Het AD meldt dat er in Italië en Engeland uitbraken bekend zijn en in Griekenland en Spanje duikt de schimmel ook geregeld op.
Voorzorgsmaatregelen RIVM
Het RIVM wil nu “de surveillance op orde” hebben voor als Candida auris zich ook in Nederland gaat verspreiden, zegt onderzoeker Thijs Bosch tegenover persbureau ANP. Bosch: “we proberen voorbereid te zijn, mocht het hier vaker voor gaan komen. Dan willen we bijvoorbeeld goed uitbraakonderzoek kunnen doen.” Door uitbraken van candida auris na te bootsen kan worden getraind wat er dan moet gebeuren.
Zo verspreidt candida auris zich
Candida auris kan zich van mens tot mens verspreiden, maar mogelijk ook via bijvoorbeeld medische instrumenten. In Nederland worden die altijd uitermate goed ontsmet, benadrukt Bosch, “maar er bestaat altijd een minieme kans dat die medische instrumenten, zoals bijvoorbeeld een katheter, de schimmel verspreiden.” De precieze route van besmetting is volgens Bosch nog niet helemaal duidelijk.
Na besmetting kan iemand Candida auris bij zich dragen zonder er last van te hebben. Soms kan het tot een infectie leiden. Vooral bij mensen met een verzwakte afweer, zoals dokter Ted hierboven aangeeft. In dat geval krijgen patiënten uitslag over het hele lichaam. Bij een ernstige besmetting kunnen de bloedstroom, het zenuwstelsel en de organen worden aangetast. In het geval van een zeer ernstige besmetting overleeft ongeveer een derde van de patiënten de infectie niet. Het grote verschil met de bekendere Candida albicans is volgens Bosch dat auris beter bestand is tegen schimmeldodende medicatie. “Daardoor is behandeling een stuk moeilijker.”
(Bron: NOS, ANP, RTL Nieuws, AD. Foto: Peace-loving/Shutterstock.com)