Op latere leeftijd vertellen dat een kind verwekt is met een donor, Ester zet zich hiervoor in

Niet iedereen is het gegund om op een natuurlijke manier kinderen te krijgen. Dat kan allerlei verschillende oorzaken hebben. Stellen die graag een kind willen, hebben meerdere opties om het toch mogelijk te maken. 1 daarvan is gebruikmaken van een donor. Vanaf de jaren 50 is dat regelmatig gedaan, maar er wordt weinig tot niet over gesproken. Ouders wordt in die tijd zelfs een zwijgplicht opgelegd.  

Eigen ervaring

Ester de Lau is zelf een donorkind en bestuurslid van Stichting Donorkind. Ze helpt volwassen donorkinderen bij het vinden van hun biologische families. Een ware donor detective noemt ze zichzelf wel. Inmiddels is Ester 50 jaar. Het verhaal dat ze een donorkind is, hoort ze pas op 28-jarige leeftijd. Ze is verwekt met behulp van een donorvader.

De zoektocht naar haar donorvader

Het verhaal komt naar buiten door een ruzie in de omgeving van haar gezin. Iemand dreigt om Ester de waarheid te vertellen. Het is een heftige gebeurtenis voor haar geweest. 10 jaar later besluit ze op zoek te gaan naar haar donorvader. Het programma Spoorloos levert in 2006 niks op. Ze sluit zich aan bij een ‘geheime’ groep op Facebook van de Stichting Donorkind. Destijds zitten zo’n 100 lotgenoten in de groep, inmiddels zijn het er meer dan 800.

Donorvader na lang zoeken gevonden

Met een paar lotgenoten heeft ze een klik en besluiten ze allemaal op zoek te gaan naar hun vaders. Na 3 jaar vindt Ester gezamenlijke voorouders uit 1825. Na speurwerk, mensen benaderen en DNA-testen bij een databank vindt ze 2 zussen. Samen gaan ze verder op zoek naar hun vader. Ze komen uit bij een wettelijke zoon van hun donorvader. Via hem horen ze dat hij in 1991 al is overleden.

10 broers en zussen

Een belangrijk punt hierbij is de erfelijke ziekte van haar donorvader. De kans is 50 procent dat kinderen dit overnemen. Ester zelf heeft het niet, maar anderen van haar broers en zussen wel. Ze komt er achter dat ze, tot nu toe, 10 broers en zussen heeft. Maar dat kunnen er zomaar meer zijn, omdat veel volwassenen niet weten dat ze zijn verwekt met een donor.

Taboe over donorconceptie doorbreken

Daarom zet ze zich nu in voor anderen. Het is jarenlang, en misschien nog steeds wel, een taboe voor ouders om over te praten. Op de website over donorconceptie (een landelijk informatiepunt) leggen 2 moeders uit hoe het destijds voor hen ging. Er is tegen ze gezegd dat ze met niemand mogen praten over de donorvader. Ook niet tegen het kind zelf. En daar hebben beide dames achteraf spijt van. Door hun verhaal te delen, hopen zij ook op meer openheid over de situatie en anderen te helpen. Voor wie handvaten wil om het gesprek met een donorkind aan te gaan, staat er een handleiding op de site van donorconceptie.

Oproep aan donorvaders

Ester de Lau roept donorvaders op om zich vindbaar te maken. Het is alleen al handig om te weten of er erfelijke ziektes in de familie zitten, zoals bij haarzelf het geval is. Ook heeft iedereen recht om te weten wie zijn of haar ouders zijn.

Het is beter om zelf te vertellen

Het is volgens Ester beter om zelf aan de wettelijke eigen kinderen te vertellen dat er mogelijk nog halfbroers en -zussen rondlopen, dan dat ze er op een andere manier achter komen. Ook voor donorkinderen is het beter om het van de ouders te horen, dan via een (onschuldig) DNA-onderzoek of door een ruzie in de familie.

Wetgeving rondom donorconceptie

De wetgeving rondom donoren is de laatste jaren aan het veranderen. Wie vóór 2004 donor is geweest, is vaak anoniem. Want zo gaat dat destijds. Op 1 juni 2004 is de nieuwe Wet donorgegevens kunstmatige bevruchting in werking getreden. Hierin zijn afspraken vastgelegd rondom het registreren, beheren en verstrekken van donorgegevens bij kunstmatige bevruchting. Ook zorgt dit ervoor dat een donorkind recht heeft om te weten over de biologische afkomst. Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport is bezig om de wet verder aan te passen. Hierover wordt later pas meer duidelijk.

Ester de Lau is hier op 10 januari 2024 over te gast in Tijd voor MAX. In januari 2023 spraken we Ester hier ook over in Tijd voor MAX.

(Bron: Tijd voor MAX, Donorconceptie, Stichting Donorkind, Rijksoverheid, Fiom. Foto: Shutterstock)