Bestrijding mediterraan draaigatje werpt steeds meer vruchten af
Publicatiedatum: 14 november 2022
Sinds de invasie mier het mediterraan draaigatje in 2013 zijn intrede in ons land gedaan heeft, heeft het plaagdier een enorme opmars gemaakt. Van enkele kolonies in de 1e jaren, tot al 35 in 2022. Op de plekken waar hij is opgedoken, zorgt hij voor veel problemen, maar nu is er goed nieuws te melden. Door alle kennis die de afgelopen jaren is verzameld, werpt de bestrijding ervan inmiddels steeds meer zijn vruchten af.
Kolonies met miljoenen mieren
Mediterrane draaigatjes (soorten uit het Tapinoma nigerrimum-complex) komen van oorsprong uit het Middellandse Zeegebied. Ze houden van warme omstandigheden en rukken door de warmere zomers ook steeds meer in ons land op. Het probleem met het draaigatje is dat kolonies ervan kunnen uitgroeien tot miljoenen mieren. Dit komt doordat in de nesten niet, zoals bij mieren over het algemeen gewoon is, 1 koningin aanwezig is, maar meerdere koninginnen. Elk jaar sluiten zich meer koninginnen aan, die samen nog meer werksters produceren. Waardoor er uiteindelijk superkolonies ontstaan.
Nesten kunnen op den duur gemakkelijk meer dan 100 meter beslaan. Ze komen vooral in stedelijke gebieden voor en hebben een voorkeur voor stoeptegels en trottoirs, vanwege de warmte. Hele stoepen kunnen daardoor los komen te liggen of verzakken en ook de aangrenzende tuinen worden ingenomen. Uiteindelijk duiken de mieren ook op in huis, wat niet zo prettig is, gezien het feit dat zij kunnen bijten, afweerstoffen spuiten en ze er op zoek gaan naar ons voedsel.
Bestrijding mediterraan draaigatje in 1e instantie zonder succes
De 1e jaren na de vestiging van het draaigatje in Nederland is er van alles geprobeerd om de mier te bestrijden, maar vaak zonder succes. Nederlanders die de mieren zelf te lijf zijn gegaan met de gangbare middelen, hebben gemerkt dat dit zelfs averechts werkt. Na flinke giftoedieningen is gebleken dat zo’n kolonie zich aan de flanken dan juist uitbreidt. De bestrijding heeft daarmee gezorgd voor een verplaatsing en vergroting van het probleem. Terwijl die op de plek van toediening slechts zeer tijdelijk de mierendichtheid heeft beïnvloed. De laatste jaren is er continu onderzoek gedaan naar de leefwijze van de mieren en de oorzaken van het probleem. Dat heeft geleid tot veel kennis, die nu ingezet wordt om de overlast in de woonwijken op een succesvolle manier op te lossen.
Bestrijding met sterk, natuurlijk middel
Ten 1e is vroegtijdige signalering belangrijk. Er moet zo snel mogelijk worden ingegrepen na de vaststelling dat het om het mediterraan draaigatje gaat. Anders kan de mier zich in korte tijd exponentieel uitbreiden en dan wordt de situatie al gauw vrijwel onbeheersbaar. Daarnaast is een bestrijdingswijze met een sterk, maar natuurlijk middel effectief gebleken. Door het middel tot in de kern van de koloniedelen in te zetten, waar de koninginnen zitten, zijn complete kolonies draaigatjes verdwenen. Het voordeel van dit middel is dat het vervolgens snel weer afbreekt en de inheemse mieren terugkeren. Die zorgen dan weer voor concurrentie, waardoor het draaigatje minder snel terugkeert.
Voor megakolonies nog meer onderzoek nodig
Nieuwe of nog tamelijk beperkte kolonies kunnen zo onder leiding van een mierenspecialist succesvol bestreden worden. Er zijn echter ook oude kolonies, uit de begintijd van de mier in ons land, die inmiddels monsterlijk groot geworden zijn. Deze megakolonies beslaan soms vele straten en zijn daarmee ongelooflijk moeilijk te bestrijden. Daar worden nu verschillende experimenten mee uitgevoerd, om te bekijken wat de succesvolste methode is. Zo wordt in Zuid-Holland en Gelderland het effect bekeken van een straatbrede toepassing van heet water onder de bestrating en loopt er in Gelderland daarnaast een experiment naar de effecten van bodembevriezing. Op die manier lukt het in de toekomst hopelijk ook om megakolonies kwijt te raken.
Mediterraan draaigatje bij tuincentra een aandachtspunt
Ook monitoring van tuincentra is een aandachtspunt in de bestrijding van het mediterraan draaigatje. Uit onderzoek is gebleken dat de mier via planten uit het tuincentrum in woonwijken terecht kan komen. In 2022 zijn er in 3 tuincentra draaigatjeskolonies met succes bestreden, maar het blijft zaak om bij twijfel of het om de mier gaat, tijdig een determinatie uit te laten voeren. En meteen met de eventuele bestrijding te beginnen.
(Bron: Nature Today, Omroep Gelderland, archief. Foto: Shutterstock)
