Jan Slagter: ‘Boerenleed, zorgarmoe en omroepbestel op de schop’

Ons land is in de greep van de boerenprotesten tegen de stikstofmaatregelen van het kabinet. Ik doe geen uitspraak over hoe het stikstofprobleem moet worden opgelost. Maar de uitspraak van de Hoge Raad geeft wel aan dat er iets moet gebeuren.

Pure paniek

Ik snap dat de boeren op hun tractor gaan zitten om duidelijk te maken dat ze gehoord willen worden. Velen zijn ten einde raad; ze weten het gewoon niet meer. Ze voelen zich van alle kanten te kort gedaan en zijn in paniek omdat ze niet weten wat er straks met hun bedrijf gaat gebeuren. Het zal je maar gebeuren…

Sympathiefactor

Opvallend is de sympathie die de boeren volgens sommige peilingen nog krijgen van grote delen van de bevolking. Toen Standpunt.nl de luisteraars de stelling voorlegde: ‘De boerenacties gaan nu echt te ver’, zei 92 procent van de 22.078 reageerders het hiermee óneens te zijn. De vraag is hoe representatief deze steekproef was en dat geldt ook voor peilingen als die van EenVandaag (twee derde van de Nederlanders zou de boeren steunen), NRC (iets minder dan de helft) of Hart van Nederland (54 procent).

Spelen met vuur

Om die sympathiefactor niet te verliezen, spelen de boeren met vuur als ze gevaarlijke situaties voor weggebruikers veroorzaken of politici en ambtenaren intimideren. De boer die onlangs in Op1 zei dat hij het bezoeken van bewindslieden thuis afkeurt en ook geen hooibalen op de snelweg zou gooien, heeft mijn sympathie. Daar trek ook ik de grens.

Doe-het-zelf-zorg

Over Op1 gesproken, het raakte naar de nieuwsachtergrond verdrongen door de boerenprotesten, maar minister Helder van Langdurige Zorg heeft in die talkshow haar plannen voor het veranderen van de ouderenzorg toegelicht. Zelfredzaamheid is de boodschap. Hulpbehoevende ouderen zijn straks voor zorg vooral aangewezen op de computer.

Stoom uit de oren

Ik werd beslist niet vrolijk van haar verhaal en bij veel zorgmedewerkers kwam stoom uit de oren, als je de reacties op sociale media leest: “De overheid heeft zelf jaren geleden enorm bezuinigd; dit moeten ze toch hebben aan zien komen? Wat een lachertje!” “Dit valt niet recht te praten.” “Zet iemand van de thuiszorg tegenover deze vrouw, dan hoor je het ware verhaal.” “Loop eerst zelf een jaar mee, voordat er conclusies en besluiten genomen worden!” “Pislink werd ik toen ik haar hoorde zeggen: ‘Mensen willen dit.’ Noem het wat het is: bezuiniging op kwetsbare ouderen. Mantelzorgers en personeel in de ouderenzorg kunnen het nu al vaak al niet meer aan.”

Betaal gewoon meer

Helder kan in plaats van investeren in technologie beter de arbeidsvoorwaarden voor het zorgpersoneel optimaliseren en hogere salarissen uitbetalen. Daarmee kan zij nieuw zorgpersoneel kan aantrekken en de uitstroom kan stoppen. Maar nee, zij bezuinigt zelfs 400 miljoen euro!

Op de schop

En dan kwam het Commissariaat voor de Media ook nog met een rapport. Kern van het advies: het publieke omroepbestel is met zijn zuilen niet meer van deze tijd en moet op de schop. Staatssecretaris Gunay Uslu van Media gaat nu een onafhankelijke commissie instellen die het kabinet advies gaat geven hoe de publieke omroep mogelijk aangepast kan worden en zal bijvoorbeeld adviseren over het toelaten van nieuwe omroepen en aan welke criteria zij moeten voldoen.

Hele goede vraag

Ik schreef hier vorige maand al over in mijn column. Dat er bepaalde dingen anders kunnen en misschien wel moeten, daar sta ik altijd voor open. De legitimatie – waarom ben je als omroep nog in het bestel? – vind ik een hele goede vraag. Maar het Commissariaat vliegt uit de bocht met deze opmerking: “De vraag is of het hebben van een relatief beperkt aantal leden voldoende legitimeert dat omroepverenigingen stromingen representeren, terwijl de samenleving geen duidelijke stromingen meer kent.

” Omroep MAX vertegenwoordigt niet minder dan 430.000 leden(!); die worden door het Commissariaat gewoon aan de kant geschoven. En vergeet niet: de cultuur binnen een omroep is bepalend voor de programma’s die er worden gemaakt. En weer wordt het BBC-model van stal gehaald. Dat hoor ik al zeventien jaar. Maar centraliseren wil niet zeggen dat het beter of efficiënter wordt! We gaan met de omroepen frank en vrij het gesprek aan met de commissie. Wordt ongetwijfeld vervolgd!