Tompouce of tompoes? En meer weetjes over de populaire lekkernij

De tompouce is een populaire lekkernij in Nederland en vooral met Koningsdag worden er veel van gegeten. Maar hoe is het gebakje eigenlijk aan zijn naam gekomen, hoe eet u ze het best (zonder kliederen) en hoe maakt u ze zelf?

Tompoes of tompouce?

De naam van het roze of oranje gebakje wordt op verschillende manieren geschreven: tompoes en tompouce. Dat is grotendeels een persoonlijke voorkeur. Er wordt ook wel verwezen naar een Franse herkomst en dan is tompouce voor de hand liggender. In ons land is het woord tompouce voor meerdere dingen gebruikt die klein uitgevallen zijn. Naast het relatief kleine gebakje is het ook zoal gebruikt voor een damesparaplu en een dwerggeranium. In Frankrijk zelf zult u echter niet zo snel een gebakje met de naam tompouce aantreffen. Daar kennen ze het taartje met meerdere laagjes bladerdeeg als de millefeuille. In veel andere landen gaat het als Napoleon over de toonbank en onze zuiderburen noemen het boekske of glacéke.

Naar verluid heeft in 1651 de 1e Nederlandse bakker ze in elk geval onder de naam tompouces verkocht. Deze bakker uit Amsterdam zou voor de naam zijn geïnspireerd door de kleine Friese circusartiest Tom Pouce. Tompoes en tompouce worden in ons land tegenwoordig door elkaar heen gebruikt. Zo zult u het bij sommige bakkers als tompoes aantreffen, maar bijvoorbeeld Hema verkoopt het als tompouce. Daar gaan er jaarlijks maar liefst 14 miljoen van over de toonbank.

Lees ook: Quiz: wat weet u over de jarige HEMA?

Waarom eten we de tompouce met Koningsdag in een oranje versie?

Waarom we tompouces met Koningsdag als oranje variant eten zijn verschillende redenen te vinden op het internet. Antropoloog Irene Stengs van het Meertens Instituut zegt tegenover Quest dat het komt doordat de Hema er haar icoon van gemaakt heeft. En ze op de koninklijke feestdag in het oranje verkoopt. Volgens onder andere het tijdschrift Elle komt het doordat er in het koningshuis met de geboorte van prins Willem-Alexander naast beschuit met muisjes ook een oranje tompouce gegeten is. Sindsdien wordt het als koningsgebak gezien.

Hoe eet u tompouces het best (zonder kliederen)?

Net als bijvoorbeeld de Bossche bol, kan het een uitdaging zijn tompouces zonder knoeien te eten. Er zijn veel verschillende manieren voor om de gebakjes te eten, maar hoe eet u ze nou het best? Ook dat is voornamelijk een kwestie van persoonlijke voorkeur, maar er zijn wel manieren om het met zo min mogelijk kliederen te doen. Bij verse exemplaren van goede kwaliteit is het prima mogelijk om ze te snijden. Leg ze daarvoor op hun kant en zaag ze met een vorkje, of snijd ze met een mesje in een aantal kleine stukken. Ze zijn dan gemakkelijk te eten.

Zit er geen slagroom op de bovenkant, dan werkt het ook goed om de bovenkant met het roze laagje tegen de onderkant van de tompouce te plakken. Als de room vast genoeg is, kunt u er nu gemakkelijk stukjes vanaf happen, zonder dat de room eraf valt.

In het programma Het Instituut van BNN/NTR is er onderzoek gedaan naar de manier waarop mensen het liefst een tompouce eten. Daar blijkt het liften van het dak een beproefde methode. Ook is daarbij de hierboven beschreven variant opgedoken, maar dan in combinatie met snijden: het roze dakje eraf halen en die met de roze kant naar boven op het bord leggen. Vervolgens de onderkant met room daar bovenop leggen en het geheel in stukken snijden.

Zelf tompouces maken

Met Koningsdag is de oranje lekkernij volop te koop, maar het is ook heel leuk en lekker om zelf aan de bak te gaan. Daarvoor hebben we 2 smakelijke recepten op onze website staan. De oranje tompouce van Meester Patissier Robèrt van Beckhoven en een variant daarop met advocaat van Heel Holland Bakt-winnares Annemarie Pronk. Of maak eens een millefeuille, zoals de variant van Heel Holland Bakt-deelnemer Hanneke Borkent. Op de website van Heel Holland Bakt vindt u daarnaast een handig filmpje, waarin Janny en Robèrt uitleggen hoe u tompouces moet maken.

(Bron: Quest, Telegraaf, OnzeTaal, Snacknieuws, Elle, archief. Foto: Shutterstock)