De bestorming van het Amerikaanse Capitool op 6 januari 2021

Op 6 januari 2021 bestormen aanhangers van de Amerikaanse president Trump het Capitool in Washington. Trump en zijn medewerkers hebben veel Amerikanen ervan overtuigd dat de verkiezingsoverwinning van zijn Democratische rivaal, Joe Biden, is gestolen. Het leidt tot een ongekende aanval op de Amerikaanse democratie.

Vermeende fraude met de verkiezingen

De laatste maanden van het presidentschap van Donald Trump staan in het teken van diens herverkiezing. In de peilingen loopt hij achter op zijn democratische tegenstander voor het presidentschap, Joe Biden. Trump wil een positief verhaal houden en trekt het coronavirus met talloze zieke mensen en doden als gevolg in twijfel. Dat terwijl hij wel op de hoogte is van het feit dat hier niet gaat om een gewoon griepvirus. Verhalen in de pers die hem niet welgevallig zijn, doet Trump af als “nepnieuws”. En al tijdens zijn campagne voor zijn herverkiezing laat hij weten dat, als hij de verkiezingen verliest, die van hem zijn gestolen en dat stemmen per post onbetrouwbaar is. Hij weigert toe te zeggen dat hij bij een verlies de machtsoverdracht vreedzaam zal laten verlopen.

Trump verliest de verkiezingen en wil dat niet toegeven. In plaats daarvan zet hij advocaten aan het werk om de vermeende fraude te bewijzen. In de staten Pennsylvania, Georgia, Michigan en Nevada is volgens Trump en zijn advocaten op grote schaal gefraudeerd. Bewijs daarvoor kunnen ze echter niet leveren en na onderzoek blijkt niets van grootschalige fraude. Er is geen juridische basis voor de beschuldigingen, maar toch gaan Trump en zijn aanhang daarmee door. Als gevolg hiervan gelooft een grote groep conservatieve Amerikanen dat de verkiezingen door de Democraten zijn gestolen.

Bevestiging verkiezingswinst van Joe Biden

Op 6 januari 2021 zal de verkiezing van Joe Biden, in aanwezigheid van vicepresident en voorzitter van de Senaat Mike Pence, in het Congres, het Huis van Afgevaardigden en de Senaat, formeel worden bevestigd in het Capitool. Al weken daarvoor roepen Trump en zijn medewerkers hun aanhangers op om die bevestiging te frustreren en naar het Capitool te gaan. Op sociale media wordt onder anderen door QAnon-complotaanhangers en door extreemrechtse Proud Boys opgeroepen tot een bestorming van het Capitool.

Op 6 januari geven aanhangers van Trump in groten getale gehoor aan de oproep om naar Washington te komen. Trump spreekt hen bij het Washington Monument met een giftige rede toe. Hij herhaalt dat de verkiezingen zijn gestolen en roept zijn aanhang op om naar het Capitool te lopen. Hij belooft erbij te zijn, maar loopt uiteindelijk toch niet mee. Trump wil dat Pence de verkiezingsuitslag verwerpt, maar die heeft al laten weten dat hij niet over die bevoegdheid beschikt.

Vlak na het begin van de middag worden bij de kantoren van de Democratische Partij en de Republikeinse Partij explosieven gevonden. Trumpaanhangers rukken op naar het Capitool ,waar de vergadering inmiddels is begonnen. Een aantal Republikeinse senatoren is tegen de bekrachtiging van Biden en wil de uitslag en procedures nogmaals laten onderzoeken. Hetgeen grote weerstand oproept bij andere senatoren. De Senaat en het Huis van Afgevaardigden debatteren daarom afzonderlijk nogmaals over de uitslag. Tegelijkertijd begint buiten de bestorming van het Capitool.

De bestorming van het Capitool

Barrières van de politie worden doorbroken en het Capitool gaat in lockdown. Het komt tot schermutselingen tussen Trumpaanhangers, Capitoolbeveiligers en de politie. Het lijkt erop dat de politie de grote menigte heeft onderschat. Deuren worden geforceerd en ruiten stukgeslagen. De politie weet de demonstranten niet tegen te houden. Vervolgens gaan de Trumpaanhangers het Capitool binnen. Ze scanderen leuzen en zwaaien onder meer met de Confederatievlag. Die vlag is omstreden, omdat hij voor veel Amerikanen symbool staat voor slavernij en racisme.

De politie roept de steun in van de reservestrijdkrachten, de National Guard. De gevechten gaan ondertussen onverminderd door en er wordt traangas gebruikt. Politici in het gebouw weten nog weinig van de bestorming. Agenten proberen wanhopig de deuren gesloten te houden en trekken hun wapens. Dan dringt de urgentie van de situatie door in het Congres. De volksvertegenwoordigende vergadering wordt direct geschorst. Sommige politici weten te ontvluchten terwijl anderen opgesloten zitten. De deuren van het Huis van Afgevaardigden worden gebarricadeerd en beschermd door politieagenten met getrokken wapens. Een agent schiet een vrouw in haar schouder. Zij zal later aan de gevolgen overlijden. Het lukt de politie om de demonstranten buiten te houden.

QAnon-sjamaan

Trumpaanhangers weten wel door te dringen tot de vergaderzaal van de Senaat. Ze gaan zitten op zetels van politici. Op de stoel van de voorzitter neemt onder anderen één van de leiders van demonstranten plaats. Het is de man die bekend staat als de QAnon-sjamaan, een aanhanger van complottheorieën. Hij wordt in november 2021 veroordeeld tot een gevangenisstraf van 41 maanden. De stembiljetten voor de bevestiging van de verkiezingen per staat zijn net op tijd in veiligheid gebracht.

Op andere plekken in het gebouw proberen Trumpaanhangers de vergrendelde deuren open te breken. De politie gelast parlementsleden om gasmaskers op te zetten, omdat er traangas wordt ingezet. Overal worden ruiten ingeslagen. De aanwezige parlementsleden en medewerkers krijgen het advies om niet bij de ramen te gaan staan. Trumpaanhangers gaan het kantoor binnen van de speaker van het Huis van Afgevaardigden, Nancy Pelosi, en nemen plaats achter haar bureau. Pelosi zelf is al in veiligheid gebracht. Kunst, elektronische apparatuur en documenten worden gestolen, zoals Pelosi’s laptop. Tevens worden er op grote schaal vernielingen aangericht.

Ook buiten blijft het onrustig en zijn er confrontaties tussen Trumpaanhangers en politie. Na uren weet de politie de demonstranten terug te dringen. De politie in het gebouw arresteert meerdere demonstranten. Langzamerhand keert de rust terug in Washington. Later wordt het Capitool weer vrijgegeven. Het Congres kan de vergadering voortzetten en bekrachtigt de verkiezing van Joe Biden als president van de Verenigde Staten.

Trump “ongeschikt om te leiden”

Trump heeft tijdens de bestorming contact met Republikeinse senatoren, om ze te bewegen meer bezwaren in te dienen bij de kiescommissie. In het Witte Huis proberen medewerkers Trump zover te krijgen de bestorming te veroordelen. Hij roept uiteindelijk via Twitter op om het vreedzaam te houden, de politie te respecteren en naar huis te gaan. Later roept hij in een filmpje opnieuw op om naar huis te gaan en geeft hij blijk van sympathie voor de demonstranten. Twitter, Instagram en Facebook blokkeren later zijn account vanwege het gevaar voor het aanzetten tot geweld.

Zowel bij Democraten als Republikeinen gaan stemmen op om het 25e amendement van de Grondwet in te roepen om de president “ongeschikt om te leiden” te verklaren. Hiervoor heeft de vicepresident 8 ministers nodig die bereid zijn om te beweren dat de president niet meer in staat is om het land te leiden. Pelosi bevestigt dit op 7 januari en dreigt dat als Pence dit amendement weigert in te roepen, ze een afzettingsprocedure zal starten. Pence weigert echter, waarop de afzettingsprocedure wordt gestart.

Nancy Pelosi tekent voor de afzettingsprocedure

2e afzettingsprocedure vanwege aanzetten tot bestorming Capitool

Het aanzetten tot de bestorming van het Capitool alsmede het verstoren van het certificeren van de verkiezingsuitslag door het Congres komt Trump dus op een 2e afzettingsprocedure te staan. Hij wordt beschuldigd van “het aanzetten tot een opstand”. Het is de 1e keer in de Amerikaanse geschiedenis dat een president wordt geconfronteerd met 2 afzettingsprocedures. Trump wordt in februari 2021 voor de 2e maal vrijgesproken, omdat een 2-3e meerderheid niet wordt gehaald. Het Huis van Afgevaardigden stelt op 1 juli 2021 een commissie in die onderzoek doet naar de bestorming van het Capitool. Inmiddels zijn meer dan 250 mensen door die commissie gehoord.

Zeker 5 mensen verliezen tijdens de bestorming het leven, onder wie 1 politieagent en zeker 4 agenten plegen later zelfmoord. Velen raken gewond, onder wie zo’n 140 politieagenten.

Trump wil waarschijnlijk weer president worden

In de weken na de bestorming begint de FBI met het grootste strafrechtelijk onderzoek ooit. In augustus 2021 staat het aantal dat door de FBI is ondervraagd op 576 mensen. Onder deze verdachten bevinden zich ook politieagenten. De vrouw die de laptop van Nancy Pelosi heeft gestolen zou die naar verluidt hebben geprobeerd te verkopen aan de Russische geheime dienst.

De ontzetting over de bestorming in de wereld is groot. De grootste democratie ter wereld is onder vuur komen te liggen als gevolg van de oproep van Trump die door zijn aanhangers is nageleefd. Ondanks dat bestaat de kans dat Trump in 2024 weer in de race is voor het presidentschap van de Verenigde Staten. Trump heeft dat nog niet officieel bekend gemaakt. Maar in een interview met de conservatieve Amerikaanse zender Real America’s Voice antwoordt hij op de vraag wat een gooi naar het presidentschap hem nog in de weg staat: “Slecht nieuws van een dokter, denk ik. (…) Maar ik voel me zo goed.”

Hij is dus allerminst politiek uitgespeeld en houdt de Republikeinse Partij in een ijzeren greep. Hij blijft herhalen dat de verkiezingen zijn gestolen. Omdat dit bij een groot deel van de Republikeinse kiezers aanslaat, omarmt de Republikeinse Partij meer en meer het trumpisme. Uit een opinieonderzoek van de Amerikaanse nieuwszender CNN in mei 2021 blijkt dat ongeveer een 3e van de ondervraagden gelooft dat Biden niet genoeg stemmen op een wettige manier heeft gehaald om president te zijn. Die overtuiging leeft zelfs onder 7 van de 10 Republikeinse kiezers.

Eerdere aanvallen op het Capitool

Het is niet de 1e keer dat het Capitool doelwit is van een aanval. In 1812 is de nog jonge republiek Amerika in oorlog met Groot-Brittannië. Op 24 augustus 1814 bezetten de Britten Washington en steken alle overheidsgebouwen zoals het Witte Huis en het Capitool in brand. Een groot deel van die gebouwen brandt tot op de grond af. De brand in het Capitool zorgt ervoor dat het gedeelte waar de senaat is gehuisvest geheel in rook opgaat. Alleen een hevige regenbui zorgt ervoor dat een deel van het Capitool gespaard blijft.

In 1915 is Amerika nog niet betrokken bij wat later de Eerste Wereldoorlog zal worden genoemd. De Amerikanen, en dan vooral rijke Amerikanen, steunen de Britten financieel, hetgeen voor Erich Münter, een Duits-Amerikaanse professor en spion voor Duitsland, onverteerbaar is. Hij plaatst daarom een koffer met 3 staven dynamiet in de ontvangsthal van het Capitool. De explosie veroorzaakt veel schade, maar niemand raakt gewond.

Op 1 maart 1954 openen 4 nationalisten uit Puerto Rico het vuur in het Huis van Afgevaardigden. Er raken 5 mensen gewond. De 4 willen dat Puerto Rico onafhankelijk van de VS wordt. Ze worden veroordeeld tot een gevangenisstraf van 75 jaar.

Aanvallen vanwege Amerikaanse aanwezigheid

Op 1 maart 1971 plaats een groep die zich Wheather Underground noemt een bom in het herentoilet, onder de senaatskamer van het Capitool. Ze zijn tegen de militaire aanwezigheid van de VS in Laos. De groep belt van te voren dat er een explosief is geplaatst, waardoor er geen gewonden of doden vallen. Niemand wordt voor de aanslag veroordeeld.

Begin jaren 80 van de vorige eeuw pleegt de Armed Resistance Unit aanslagen op militaire installaties. Ze zijn tegen de Amerikaanse inval in Grenada en Amerikaanse inmenging in Libanon. Op 7 november 1983 laat de groep een bom ontploffen in de Senaat. Ze geven van te voren aan dat er een bom is geplaatst, waardoor er alleen grote schade wordt aangericht. De FBI zal later 7 leden van de groep arresteren.

(Bron: NOS.nl, CNN.com, AD.nl, Tijd.be, HLN.be, Washingtonpost. Com, RTLNieuws.nl, Volkskrant.nl, Nu.nl, Eenvandaag.avrotros.nl, Wikipedia, ANP)