Paddenstoelen in de tuin en het gazon, wel of niet verwijderen?

Niet alleen in de natuur duiken in het najaar paddenstoelen op, ook in de tuin kunnen ze groeien. U kunt ze meestal met een gerust hart laten staan, want ze zijn vaak nuttig. Alleen in het geval van heksenkringen of stinkzwammen bent u ze waarschijnlijk liever kwijt dan rijk.

Paddenstoelen in de tuin zijn meestal nuttig

Het is meestal een goed teken als er paddenstoelen in uw tuin groeien. Ze helpen bij een gezondere bodem, ruimen (planten)resten op en ze kunnen een gunstige invloed hebben op bepaalde bomen en struiken. Dit is een heuse wisselwerking, symbiose genaamd. De schimmels groeien dan rond en in de wortels van planten en bomen. De boom krijgt fosfor en stikstof van de schimmels en die krijgt daar suikers voor terug. Dit geldt bijvoorbeeld voor eekhoorntjesbrood (bij sparren en soms bij eiken en beuken), vliegenzwam (bij berken en dennen) en de gewone fopzwam (bij berken, eiken en naaldbomen). Er zijn overigens ook parasiterende soorten. Die oude of verzwakte bomen en struiken het leven kunnen kosten, maar die komen minder vaak in de tuin voor. Toch is de kans niet nihil. Een boomverzorger of boomchirurg kan een aangetaste boom dan soms nog (tijdelijk) redden.

Lees ook: Schimmel of paddenstoelen op de potgrond van kamerplanten: dit is hoe het komt

Meest voorkomende paddenstoelen in de tuin

In de tuin gaat het in de meeste gevallen om saprofyten. In tegenstelling tot de symbionten en parasiterende soorten leven zij niet met/van levende bomen en planten, maar op dood hout en rottend materiaal. Ze hebben een voorkeur voor een vochtige en vruchtbare bodem en komen tevoorschijn als de temperaturen in het najaar dalen. Hebben ze zich eenmaal in uw tuin gevestigd, dan komen ze meestal elk jaar terug. Zoals hierboven beschreven kunt u ze gewoon laten staan, maar als het er teveel worden naar uw zin kunt u ze eventueel wel weghalen. Of als het om een heksenkring of stinkzwammen gaat.

Paddenstoelen uit de tuin verwijderen

Bij het verwijderen van paddenstoelen uit uw tuin moet u grondig te werk gaan. Het helpt al deels om de bovengrondse gedeeltes te verwijderen voor ze rijpen, zodat ze geen nieuwe sporen verspreiden. Daarnaast moet u de ondergrondse delen verwijderen. Deze (meestal witte) draadjes kunnen zich in eens straal van minstens 40 centimeter rondom de zwam bevinden en tot 50 á 90 centimeter diepte. Dat betekent dus flink wat graafwerk, waarna u moet aanvullen met schone aarde. Hier bovenop kunt u eventueel wat kaneel strooien. Kaneel heeft namelijk een anti-schimmelfunctie. Wanneer u kaneel licht over grond verspreidt, gaat het schimmels en paddenstoelen in de bovenlaag tegen. Gebruik er niet teveel van, want als kaneel te diep in de bodem komt, kan het ook nuttige bodemschimmels doden.

Paddenstoelen in het gazon

Staan de paddenstoelen in het gazon, dan kunt u ze eventueel wegmaaien. Ruim het maaisel dan wel op en deponeer het zeker niet op de composthoop. Maak de maaimachine en eventuele andere gebruikte materialen goed schoon, om verspreiding van de sporangiën te voorkomen. Soms ontstaan heksenkringen in het gazon. Dat is minder wenselijk, want het kan ervoor zorgen dat het gras in het midden van zo’n kring paddenstoelen afsterft door voedselgebrek. Ook kunnen dit soort zwammen een giftige stof, waterstofcyanide genaamd, afscheiden, dat schadelijk is voor het gras. In ernstige gevallen zit er niets anders op dan de heksenkring af te graven. ook in dit geval flink diep en rond eromheen.

Voor het jaar erop kan het helpen het gazon regelmatig te sproeien en te bemesten, maar na de zomer te stoppen met de gewone bemesting en over te gaan op najaarsbemesting. Dit bevat namelijk minder stikstof, zodat de paddenstoelen hier niet van kunnen profiteren. Sproei daarnaast vanaf midden zomer nog maar matig. Verder kan een goede beluchting en het verwijderen van de viltlaag helpen. Verwijder ook altijd organisch afval, zoals afgevallen blad van het gazon, om de kans op paddenstoelen te verminderen.

Lees ook: Het gazon winterklaar maken: dit moet er in het najaar aan uw grasveld gebeuren

Aan stinkzwammen zit een luchtje

Paddenstoelen in de tuin zijn meestal best leuk om naar te kijken, maar minder leuk worden ze als ze stinken. Dat is het geval bij stinkzwammen (Phallus impudicus). Verschijnen deze in uw tuin, dan zijn ze tot wel 10 meter verderop te ruiken. Dus ook als u tijdens een najaarszonnetje even lekker wilt luchten. De geur is ronduit onaangenaam en wordt wel omschreven als een lijkengeur of aasgeur. Er komen dan ook niet voor niets aasvliegen op af.  Wilt u hier liever niet van ‘genieten’, verwijder ze dan op de hierboven beschreven manier met uitgraven, nieuwe aarde toevoegen en eventueel wat kaneel strooien.

Niet zomaar eten

Vraagt u zich af of de paddenstoelen in uw tuin wellicht eetbaar zijn, bedenk u dan dat de kans heel klein is. Van de ruim 5.000 soorten die er in Nederland voor komen zijn er slechts zo’n 100 eetbaar. Naast de niet eetbare soorten zijn er ook ongeveer 50 ronduit giftig en weer eens 6 zelfs dodelijk. In een eerder artikel vertellen we meer over het plukken van paddenstoelen.

(Bron: Buitenleven, De Tuinen van Appeltern, Nature Today, Margriet, Tuin en Gras, archief)