Paul Rem: Prins Pils

Een mens hoeft niet veel te doen of hij krijgt een etiket opgeplakt. Dat geldt nog eens extra voor een prins. De jonge prins Willem-Alexander werd ‘Prins Pils’. De journalisten die in Leiden de gangen van de koninklijke student nagingen, hadden al snel deze populaire bijnaam voor de toekomstige koning bedacht. Net zoals zoveel studerende leeftijdgenoten lustte Willem-Alexander namelijk wel een biertje of 2.

En terecht. De studerende prins was intussen wel een goede pr voor de universiteitsstad Leiden. Goede wijn behoeft geen krans, maar toch. Een Oranje binnen de oude stadsmuren heeft de stad altijd wel een bijzondere glans gegeven. Het begon al in 1575, toen Willem van Oranje de stad een eigen universiteit schonk. De eerste en dus oudste in ons land. Oranjes zoon prins Maurits ging in Leiden colleges volgen: krijgskunst, geschiedenis, wiskunde, sterrenkunde, natuurkunde, Duits, Frans, Engels, Latijn, Grieks, theologie en muziek…

Meisjes studeerden niet

Vanaf dat moment hebben vele leden van het huis Oranje-Nassau gestudeerd. En dat deed je door er te gaan wonen. Veel later, in de 19^de eeuw, volgden zonen van koning Willem III colleges aan de universiteit. Zijn enige dochter Wilhelmina hoefde niet te studeren: zij was immers een meisje. Meisjes studeerden niet, dat was niet goed voor ze. En laat nu uitgerekend dàt meisje als regerend staatshoofd het hoogste ambt in ons land te gaan bekleden? De tijd was er niet naar, maar misschien had ze graag naar Leiden gegaan. Ze heeft het haar dochter Juliana wel gegund, al was het na heel lang aandringen van de prinses, die (enig kind van kibbelende ouders) graag een eigen leven wilde opbouwen.

Wel studeren, niet afstuderen

Omgaan met meisjes van haar eigen leeftijd was belangrijk voor Juliana en vrouwenvriendschappen zouden veel voor de latere koningin gaan betekenen. Uiteindelijk gaf haar moeder toestemming. Juliana werd lid van de Vereniging van Vrouwelijke Studenten te Leiden en volgde trouw de colleges die voor haar waren geselecteerd. Maar ze mocht niet afstuderen en zeker niet gaan wonen in de losbandige universiteitsstad. Voor de prinses werd ‘heel eenvoudig’ een grote villa in Katwijk gevonden, die ze deelde met enkele keurige meisjesstudenten en een kleien eigen staf. Na een paar jaar vond Wilhelmina het welletjes. Van kennis werd je niet beter. Juliana’s studiejaren (“De mooiste jaren van mijn leven”), werden pompeus afgesloten met een erepromotie tot doctor in de letteren.

Rapenburg 116

Andres dan haar moeder Juliana (die privélessen had gekregen in het paleis), had prinses Beatrix een middelbarschoolopleiding doorlopen. Eigenlijk is Beatrix de eerste echte afgestudeerde Oranje. De latere drs. Beatrix woonde in Leiden bij een gezin van een medeweker aan de universiteit aan het Rapenburg 45. Wel zo veilig. In haar voetsporen trad ook prinses Margriet. Ook Willem-Alexander zou als student in Leiden gaan wonen, op Rapenburg 116. Hij werd er lid van studentenvereniging Minerva. Het werd de vakgroep ‘Geschiedenis’. De prins studeerde af op een scriptie over de Franse uittreding uit de geïntegreerde commandostructuur van de NAVO en de manier waarop Nederland daarop reageerde. Zijn broer Constantijn en neef Floris, zoon van prinses Margriet, kozen eveneens voor een studie in Leiden.

Regelmatig terug naar Leiden

Na zijn studie leek het echte leven van voormalig ‘Prins Pils’ te beginnen. Er zijn maar weinig Leidse studenten geweest waar de toekomst al zo vast lag als bij deze historicus. Eenmaal getrouwd en al veel meer door zijn moeder meegenomen in de aspecten van het koningschap, keerde Willem-Alexander regelmatig terug naar Leiden om zich voor te bereiden op een specifieke taak. Dat gebeurde ook na zijn inhuldiging tot koning. Zo liet hij zich in 2015 met zijn echtgenote door China-experts inlichten ter voorbereiding op hun staatsbezoek aan de Volksrepubliek China.

Het Zweetkamertje

Of de koning met plezier terugkijkt op zijn ‘Leidse’ jaren? Vast wel. Elke Leidse afgestudeerde mag in een klein vertrek in het oude Academiegebouw zijn handtekening achterlaten. De wanden en zelfs een deel van de balken van het plafond van dit zogenaamde ‘Zweetkamertje’, zijn bijna helemaal bedekt met handtekeningen die er sinds eeuwen worden aangebracht. Tijdens het staatsbezoek van de koning van Zweden aan Nederland in 2009, werd ook Leiden bezocht. Trots toonde de prins het Zweedse koninklijke paar in het Zweetkamertje waar zijn handtekening stond. De inscriptie wordt beschermd door een glazen plaatje. En ging dan ook om een heel speciale student!

Voor de serie We zijn er Bijna! is Paul Rem naar Leiden geweest. Hij geeft in een video een koninklijke tour door de stad en krijgt een rondleiding in het Zweetkamertje.