Waarom slapen we die eerste vakantienacht toch zo slecht?
Publicatiedatum: 6 juli 2021
De meeste mensen slapen niet al te best tijdens de 1e nacht op hun vakantieadres. Waarom is dat zo? Er is een wetenschappelijke verklaring voor.
Belang van slaap
Slaap is uitermate belangrijk voor het menselijk lichaam. Het zorgt ervoor dat we ervaringen en prikkels kunnen verwerken en dat we de aankomende dag weer fris kunnen starten. Weinig slaap is daarom ook niet zo goed, maar soms onoverkomelijk. Zo ervaart vrijwel iedereen de 1e nacht in een vreemd bed als onrustig. Hoe komt dat toch?
First night effect
Er zijn verschillende wetenschappelijke onderzoeken die hier antwoord op kunnen geven, want het zogenoemde first night effect is breed onderzocht. Het first night effect is een term die in de slaapwetenschap gebruikt wordt om aan te duiden dat men tijdens de 1e nacht in een vreemd bed vaak niet zo lekker slaapt.
Meer gevaar, minder slaap
Het is nog niet helemaal duidelijk wat dit precies in de hand werkt, maar vermoedelijk heeft het te maken met het feit dat een vreemd bed vaak ook in een vreemde omgeving staat. De hersenen zijn daarom in de veronderstelling dat er meer gevaar op de loer ligt, dus slapen we minder diep. Een studie uit 2019 toont aan dat vooral de linkerhersenhelft de 1e nacht actiever blijft, terwijl de rechter slaapt. Tijdens de 2e nacht is dit verschil weg en zijn we dus blijkbaar al gewend aan een nieuwe omgeving en een ander bed.
Error: geen post ID opgegeven. (Voorbeeld: id="1")Eigen kussen
Slaapt u ook altijd slecht tijdens de 1e vakantienacht op een andere locatie? De onderzoekers achter de studie uit 2019 hebben een tip voor u: neem uw eigen kussen mee. Omdat het kussen bekend is, geeft dit vermoedelijk een iets vertrouwder gevoel. Of u er ook 100 procent beter door slaapt, is natuurlijk niet te garanderen.
Dieren ook
De mens is overigens niet het enige zoogdier waarbij de hersenhelften los van elkaar kunnen functioneren tijdens het slapen. Verschillende dieren kunnen dit ook. Bij dolfijnen en walvissen is dit bijvoorbeeld het geval. Vogels kunnen het ook, zeker vogels die langere afstanden achter elkaar moeten vliegen. Zij kunnen dan natuurlijk niet even stoppen om te slapen, dus schakelen ze soms 1 hersenhelft uit die dan slaapt.
(Bron: Pubmed, Current Biology, de Volkskrant, Medical News Today, frontiersin,org, Nature)
