Kunstdetective vertelt: “Van Gogh weg? Iemand is uit op strafvermindering”

Kunstdetective Arthur Brand lost de meest mysterieuze kunstroven op in het MAX-programma De Kunstdetective. Over deze werken en hun roof is enorm veel te vertellen. Speciaal voor MAX Vandaag weidt Arthur Brand uit over een aantal van de kunstroven die in de reeks aan bod komen. Dit keer: de roof van een werk van Vincent van Gogh.

Van Gogh gestolen

In de laatste aflevering van deze reeks van De Kunstdetective probeert Arthur Brand een schilderij van Vincent van Gogh terug te vinden dat in de nacht van 29 op 30 maart 2020 wordt gestolen uit het Singer Museum in Laren. Het gaat om het werk Lentetuin, de pastorietuin te Nuenen in het voorjaar uit 1884. De tuin die op het schilderij te zien is die van de pastorie waar de vader van Van Gogh werkzaam was.

Kopieergedrag

Zodra dit schilderij verdwijnt, is Arthur Brand er als de kippen bij. “Ik wist meteen wat er aan de hand was. Het is het werk van een copy cat, dus iemand die een ander nadoet. We hebben in 2002 natuurlijk de roof van de schilderijen uit het Van Gogh Museum in Amsterdam gehad en dit is gewoon iemand die dat na wil doen”, legt Brand uit.

Stafvermindering

Nadat de roof plaatsvindt gaat Brand op zoek naar elementen die zijn veronderstelling bevestigen. “Ik ben gaan rondvragen in het criminele circuit en daaruit bleek dat mijn theorie op waarheid berust. Daarna werd er vlak na de Van Gogh ook nog een werk van Frans Hals gestolen, wat voor mij helemaal een bevestiging was dat hier sprake is van kopieergedrag. Ik lees hieruit dat iemand uit is op strafvermindering.”

Deze link lijkt voor een leek misschien totaal onlogisch, maar voor Arthur Brand is het juist heel voor de hand liggend dat het (laten) stelen van kunst de ideale manier is om strafvermindering af te dwingen. Naar gestolen kunst wordt vaak jaren naarstig gezocht, dus alle informatie is van harte welkom. Wie vast zit en in de positie is om een belangrijk werk te laten stelen, is dus automatisch een waardevolle bron. Strafvermindering aanvragen in ruil voor informatie is dan een logische stap.

Wie heeft het gedaan?

“Om erachter te komen wie erachter zou kunnen zitten ga ik lijstjes maken”, vervolgt Brand zijn verhaal. “Dan schrijf ik op wie er problemen heeft met justitie en genoeg geld heeft om zo’n werk te kopen en ik ga na wie er vast zit en wie graag strafvermindering wil.” Op basis van deze zoektocht weet hij in welke hoek hij het zoeken moet.

Van Gogh teruggevonden?

Hoewel zijn kennis en ervaring hem vaak op het goede spoor zetten, is het terugvinden van een kunstwerk doorgaans net zo moeilijk als het vinden van een speld in een hooiberg. “Maar 8 procent van alle gestolen kunst ter wereld wordt teruggevonden. En vaak duurt dat ook nog 10 à 15 jaar voordat het zover is. In het geval van de Van Gogh zit er maar een paar maanden tussen de roof en de hopelijke vondst.” Gekkenwerk, zou u zeggen, maar op 6 oktober 2020 ziet u in de slotaflevering van De Kunstdetective of het Arthur is gelukt het werk in handen te krijgen. De slotaflevering wordt om 20.30 uur uitgezonden op NPO 2.

Eerder vertelt Arthur Brand ook al over de dichtbundel van de Iraanse dichter Hafez, die hij terugvindt in aflevering 3 van De Kunstdetective.