Tineke de Nooij 60 jaar op radio en tv

Op 1 september 2020 zit Tineke de Nooij 60 jaar in het vak. In die 60 jaar presenteert ze, eerst voor de radio en later op tv, programma’s die in ons collectieve geheugen zijn gegrift. Tineke is een alleskunner: ze maakt programma’s over popmuziek, klassieke muziek en talloze televisieprogramma’s. Tegenwoordig is haar muzikale kennis voorbehouden aan Omroep MAX, aangezien zij zelf 2 maal per week de TinekeShow presenteert voor MAX.

60 jaar ‘Tinus’ op radio en tv

Voor iedereen boven de 50 is Tineke de Nooij een begrip: in de jaren 60 en begin jaren 70 luistert de 50-plusser van tegenwoordig naar de illegale zender Veronica, waar clandestien de nieuwste hits uit Groot-Brittannië en Amerika worden uitgezonden. De muzikaal zeer onderlegde Tineke is één van de bepalende diskjockeys van de illegale omroep en de eerste vrouwelijk dj van Nederland. Met haar warme radiostem brengt zij de nieuwste hits ten gehore en omkleedt die hits met weetjes over de artiesten en hun plaatjes. Haar jingle bij Veronica, 1,2,3,4,5,6,7,8,9, Tineke!, is in die tijd zo ongeveer de bekendste jingle van ons land. Tineke interviewt zonder schroom wereldartiesten en doet in de loop der jaren zoveel kennis op over muziek, dat zij op dat gebied een ‘wandelende encyclopedie’ mag worden genoemd. Die goede ouwe tijden herleven dagelijks bij Omroep MAX, aangezien de Tinekeshow elke dag bij MAX is te beluisteren, met Tineke zelf 2 maal per week achter de microfoon. Tineke de Nooij, het ‘radiodier’ bij uitstek, zit nu 60 jaar in het vak.

Christina Hendrika de Nooij ziet op 27 april 1941 in Baarn het levenslicht. Ze is vernoemd naar haar grootmoeder. Als de toekomst in de sterren geschreven staat, dan voorspellen die sterren op haar geboortedag een loopbaan bij de radio en de televisie. Haar vader werkt als metselaar en timmerman bij de Nederlandse Radio Unie. Tineke groeit op in Hilversum, waar ze omgeven is met mensen die in de media werkzaam zijn. Ze is al op jonge leeftijd bezig met het maken van radioprogramma’s: met haar buurjongen heeft ze een eigen radiostation dat is aangesloten op 3 huizen. Als ze 12 jaar is, doet ze auditie bij de AVRO voor het padvindersprogramma Hoort zegt het voort. Ze wordt aangenomen en verzorgt voor het programma de aankondigingen. Een aantal jaren later treedt ze toe tot de Hoorspelkern. Tineke maakt de middelbare school niet af, werkt korte tijd als receptioniste en schrijft stukjes voor een krant. Ze slaagt voor het moeilijke toelatingsexamen voor het conservatorium, maar volgt de muziekopleiding uiteindelijk niet.

Tineke en Radio Veronica

Want op 16 april 1960 begint de illegale zeezender Radio Veronica met haar uitzendingen voor de Nederlandse kust. Veronica brengt zoals gezegd de nieuwste hits uit Groot-Brittannië en Amerika ten gehore, wat bij de legale omroepen eerder uitzondering dan regel is. Tineke trekt de stoute schoenen aan en belt aan bij de studio aan de Hilversumse Zeedijk. Op 1 september wordt ze aangenomen bij Veronica. Programmaleider Ellen van Eck leert haar de kneepjes van het vak. Ze schrijft teksten voor reclamespotjes en teksten voor de omroepster, die zij vervolgens zelf inspreekt. Tineke heeft een prachtige luisterstem, die zeer geschikt is voor de radio. Ze komt altijd warm, vriendelijk en goedlachs over. Haar talent blijft niet onopgemerkt, want haar volgende klus is het zelf samenstellen en presenteren van een pop-programma, namelijk De zwarte schijf. Het is een droom die uitkomt.

Het gaat echter niet goed met Veronica, omdat de reclame-inkomsten tegenvallen en de zender slecht is te ontvangen. In 1962 volgen ontslagen en aan 7 medewerkers, onder wie Tineke, wordt gevraagd om te blijven werken met het risico dat ze geen salaris zullen ontvangen.  In maart 1962 begint Tineke met Koffietijd met Tineke, dat tussen 10 en 11 uur ’s ochtends wordt uitgezonden. Het programma begint steevast met de openingstune van de The Swe-Danes-At the Georgia Camp Meeting. Het is de aankondiging voor een uur gezelligheid en goede muziek onder leiding van Tineke. Veronica groeit uit tot één van de best beluisterde omroepen van ons land en Tineke heeft daar een grote bijdrage aan geleverd. Ze is de populairste vrouwelijke diskjockey van ons land.

Ze werkt 14 jaar voor Veronica. Op 31 augustus 1974 moet Veronica haar uitzendingen staken, als gevolg van het ingaan van de zogenaamde anti-piratenwet. Een roemrucht tijdperk komt ten einde en Tineke is er tot dat einde bij. Veronica heeft er toe bij gedragen dat publieke omroepen zich meer gaan bezighouden met jongerenprogramma’s en dus ook muziek voor jongeren gaan verzorgen.

Er volgt een zogenaamd ‘wittingsproces’ waardoor de medewerkers van Veronica korte tijd in dienst komen van de NOS. In 1974 maakt Tineke daardoor de overstap naar de NOS. Ze presenteert onder meer het programma de NOS Top 30 en verzorgt nachtuitzendingen voor Hilversum 3. Maar Tineke wil meer: ze gaat naar de televisie en laat zich omscholen. In 1974 wordt ze redacteur en producer voor het magazine-achtige programma Een op zondag. Ook doet ze af en toe de presentatie van het programma. Het jaar daarop doet ze de regieopleiding in Hilversum, met als docenten Jop Pannekoek en Fieke Landré. Ze wil regisseren om niet langer afhankelijk te zijn “van ideeën van anderen”.

Tineke, het middagprogramma van het eerste uur en de TinekeShow

Vanaf 1982 gaan de omroepen ook in de middag uitzenden. De relatief nieuwe en dan legale omroep Veronica verzorgt ook een uur in de middag. Tineke bedenkt een format voor een praatprogramma met livemuziek genaamd Tineke. Directeur van Veronica Rob Out stelt voor dat ze het programma zelf gaat presenteren, hetgeen geschied.

Het middagprogramma Tineke wordt binnen de kortste tijd mateloos populair. In een gezellige sfeer nodigt ze gasten uit die ze vriendelijk en vrolijk interviewt. Ook neemt ze haar hond en kat mee naar de studio. De formule die door Tineke is bedacht, wordt hierna door vele omroepen overgenomen. In het 2e seizoen van Tineke wordt de jeugd wat meer bediend, als Peter Jan Rens met De brutale meneer Kaktus show een vast onderdeel wordt van het programma.

In 1986 verhuist het programma Tineke naar de avond. Samen met Bert van der Veer presenteert ze een ontbijtprogramma op de zaterdagochtend. In 1987 zit Tineke bij Koos Postema in de klas bij klasgenoten. Ze is te zien in Ron’s Honeymon Show en speelt heks Tinus de Toeter in Pompy de Robodoll van Tom Manders jr. Ze is Tinus Tirol in een gastrol bij Theo en Thea en maakt een dansje in de show van Linda de Mol.

In 1989 vraagt Joop van den Ende Tineke om over te stappen naar zijn nieuwe commerciële zender TV10. Dat doet ze en ze richt haar eigen productiemaatschappij Ten Fold op. Maandenlang wachten de sterren van het ‘sterrennet’ van Joop van den Ende op de officiële toestemming uit Den Haag om uit te mogen zenden. Uiteindelijk gaat de omroep niet door. RTL Veronique, het latere RTL4, wordt wel toegelaten tot het omroepbestel. Tineke gaat aan de slag bij de nieuwe omroep RTL Veronique. Ze maakt verschillende programma’s, waaronder Tineke en de paranormale wereld. Ze reist 2 jaar lang de wereld over om onverklaarbare zaken te filmen.

Daarna maakt Tineke de serie Over Leven, een serie over gezondheid, voeding, kleding. De kijkcijfers dalen echter als Ajax midden jaren 90 enorme successen in Europa boekt. Als Ajax speelt, staat haar programma tegenover de wedstrijden van de club. Ze moet in 1989 uit een roddelblad vernemen dat haar contract niet wordt verlengd, hetgeen voelt alsof RTL haar als een baksteen heeft laten vallen.

Tineke vertrekt dus bij RTL en presenteert congressen en verzorgt lezingen. Ze verblijft langere tijd in haar geliefde Zuid-Afrika. Ze importeert haar eigen wijn uit dat land. Ze schrijft als opvolger van Mona voor het weekblad Story. Maar vanaf 2010 is Tineke terug op de radio bij Omroep MAX. Ze presenteert de TinekeShow, die dagelijks te beluisteren is op Radio 5. Sinds 2018 doet Tineke het wat rustiger aan en presenteert ze nog maar 2 maal per week haar TinekeShow.

Ander werk, boeken en onderscheidingen

Naast haar werk voor radio en tv, schrijft Tineke jarenlang een column in het blad Flair, heeft ze voor Televizier geschreven, evenals Het Parool en de Libelle. Tegenwoordig schrijft ze voor MAX Magazine. Tineke heeft 2 kookboeken en 2 korte verhalenbundels geschreven en een boekje met een cd met geruststellende ontspanningsverhalen. In 2020 zijn 2 documentaires uitgezonden op tv over Tineke. Een gesprek over leven en dood met Kefah Allush (EO) en Monument van Han Peekel voor MAX.

In 1993 ontvangt Tineke de Prix d’Humanité vanwege de 2 live uitzendingen die zij maakt vanuit Moskou voor de stichting Kinderen van Tsjernobyl. Ze zet zich in voor kinderen uit de stad, waar op 26 april 1986 een kernramp met een kerncentrale plaatsvindt. In 2016 wordt ze in het MAX-programma Tijd voor MAX blij verrast met de mededeling dat een plantsoen naar haar is vernoemd op het Mediapark in Hilversum, het Tineke de Nooij-plantsoen. Tineke heeft de Marconi Oeuvre Award mogen ontvangen, evenals de Koos Albers Oeuvre Award, de Society Oeuvre Award en de Radio Bitches Oeuvre Award van Veronica.

Ook mag ze in 2018 de ere Zilveren Reissmicrofoon in ontvangst nemen voor haar gehele oeuvre. Dat jaar onthult Tineke ook haar eigen portret in Beeld en Geluid, waar zij wordt geëerd met een plek in de Wall of Fame van het omroepmuseum. Sinds 2016 wordt jaarlijks de Tineke Trofee uitgereikt aan een 50-plusser die zich inzet voor de maatschappij.

Tineke de Nooij is een legendarische radio en televisiepersoonlijkheid, die zich al 60 jaar weet staande te houden in een, zeker in het verleden, door mannen gedomineerde wereld. Ook al doet ze het tegenwoordig wat rustiger aan, van opgeven is geen sprake, ook al heeft ze de pensioengerechtigde leeftijd al een paar jaren achter zich gelaten. Tineke, de alleskunner op mediagebied, heeft meer dan haar stempel gedrukt op de Nederlandse radio en televisie en is een niet meer weg te denken persoonlijkheid in het Nederlandse medialandschap. Alleen haar voornaam Tineke is genoeg om te weten over wie we het hebben.

Zaterdag 26 september 2020 wordt tussen 12.00-14.00 uur bij NPO Radio 5 live stilgestaan bij het 60 jarig jubileum van Tineke op de Radio en 10 jaar TinekeShow bij MAX.

(Bron: Hetparool.nl, Broadcastmagazine.nl, Wikizero.com, Nu.nl, NPOradio5.nl, Nipkowschijf.nl, Beeldengeluid.nl, Wikipedia)