Hagelslag nog altijd ongekend populair

Niets zo wisselend als het ontbijt dat over de hele wereld gegeten wordt. Van witte bonen tot pannenkoeken en van croissants tot rijst. In Nederland zijn ontbijtgranen populair, maar eten ook heel veel mensen het liefst een boterham. Maar al te vaak belegd met hagelslag of een ander zoet beleg.

Een stukje geschiedenis

Hagelslag en ander zoet beleg kennen we pas sinds de vorige eeuw. In vroeger tijden wordt er nog brood met geprakte aardappel gegeten en eind 19e eeuw is een arbeider al dolgelukkig met kaas als beleg. Sinds de firma Venz in 1936 de eerste chocoladehagelslag op de markt heeft gebracht, is er veel gebeurd. Na de Tweede Wereldoorlog is de vraag en daarmee de productie enorm toegenomen. Gemiddeld liggen er nu zo’n 20 soorten hagelslag in het supermarktschap en heeft elke keten wel zijn eigen huismerk. Naast chocoladehagelslag, in de soorten puur, melk en wit zijn er allerlei mogelijke mengvormen. Met smaakjes als karamel, toffee, koffie et cetera. Ook zijn er de fruit- en vruchtenhagels en anijshagels. En dan natuurlijk nog vlokken, ook een populair chocoladebeleg.

750.000 boterhammen met hagelslag per dag

Elk dag worden er zo’n 750.000 boterhammen met hagelslag belegd. Jaarlijks komt dat neer op ruim 600 miljoen boterhammen met hagelslag. Het is daarmee het meest populaire broodbeleg van ons land. In een pak hagelslag van 400 gram zitten ongeveer 18.000 hagelslagjes en een belegde boterham telt ongeveer 700 hagelslagkorrels. Per Nederlander eten we zo jaarlijks ongeveer 1 kilogram chocolade strooibeleg (hagelslag en vlokken).

Van anijs naar chocoladehagel

Oorspronkelijk is hagelslag echter bedoeld als anijsproduct. Hagelslag betekent het neerslaan van hagel en bij een hagelbui aan het begin van de 20ste eeuw krijgt de toenmalige directeur van de Vencofabriek een ingeving: hagelsteentjes van anijs voor op brood. Venco is er niet groot mee geworden, maar Venz des te meer, die een chocoladevariant heeft gemaakt met het oorspronkelijke idee. Beleg met anijs bestaat wel nog steeds. In korrelvorm en in gestampte. De Ruijter is de enige fabrikant die de naam muisjes mag voeren.

Hagelslag over de grens

Hagelslag is buiten Nederland, België (hier heten ze muizenstrontjes!), Indonesië en Suriname vaak moeilijk of niet als zodanig te verkrijgen. Althans niet bij het broodbeleg. Vaak is wel een soort van chocoladehagelslag te vinden bij de taartversieringen, maar die voldoet meestal niet aan wat wij Nederlanders ervan verwachten. Het is de reden dat nog altijd verschillende landgenoten een eigen pak meenemen als zij een vakantie over de grens vieren.

Lees ook: pindakaas, een geliefd broodbeleg.
Is het verstandig om ijzertekort aan te vullen met appelstroop?
Voedingstip: hagelslag
Voedingstip: pindakaas
Voedingstip: honing
Voedingstip: appelstroop

(Bron: Kassa, Nu.nl, Voedingscentrum, archief)