‘Duurzame banaan bestaat niet’, maar wat is dan de beste keuze?

Publicatiedatum: 29 mei 2020

De banaan is een populaire fruitsoort en in de supermarkt heeft u dan ook ruim keus in de verschillende soorten. De bananen verschillen in merk, duurzaamheid, wat voor keurmerk zij dragen en daarmee ook in prijs. Maar welke banaan is uiteindelijk de beste koop?

keurmerken

Nederlanders houden van bananen, samen eten we er gemiddeld 720 miljoen per jaar. Maar dit zijn niet allemaal dezelfde soort bananen, naar schatting draagt ongeveer de helft van de in Nederland geconsumeerde bananen een duurzaamheidskeurmerk, zoals Rainforest Alliance, Fairtrade of een biologisch keurmerk. De overige bananen die in de supermarkt zijn te vinden zijn ongecertificeerde bananen van een bekend merk, of de goedkopere merkloze variant.

Op elke banaan een andere sticker

In de Nederlandse supermarkten wordt eigenlijk maar één type banaan verkocht, deze komen voornamelijk uit Latijns-Amerika en Afrika. Dat er toch ‘verschillende’ bananen in de supermarkt liggen heeft te maken met de omstandigheden waarin de bananen worden geteeld. Op elke banaan zit een andere sticker, die naast een prijsverschil ook nog wat anders over de banaan zegt. Dit betekenen de meest voorkomende bananenkeurmerken in Nederland:

Fairtrade: Kopers zijn verplicht een minimumprijs te betalen en betalen daar bovenop een extra premie aan de coöperaties. De arbeiders beslissen vervolgens democratisch waar zij dat bedrag aan uitgeven.
Rainforest Alliance: Arbeiders ontvangen minstens het minimumloon en hebben goede secundaire arbeidsvoorwaarden. Er zijn echter geen prijsgaranties, zoals bij het Fairtrade keurmerk.
Biologisch: Biologische bananen zijn naast dat ze biologisch zijn geteeld, in principe ook geproduceerd volgens de gedachte van eerlijke handel, maar garanties zijn er niet.

Dan zijn er ook nog bananen zonder een keurmerk. Voor deze bananen wordt geen standaard minimumprijs betaald en gaat er geen extra premie naar de arbeiders.

Lage prijzen

De verschillen zijn ook terug te zien in de prijs die u voor een bepaalde banaan moet betalen. Toch is de prijs alleen niet altijd een goede indicatie van hoe eerlijk en duurzaam een banaan is. “Supermarkten houden de prijzen kunstmatig laag. In het Verenigd Koninkrijk is het zelfs gebruikelijk dat bananen onder de kostprijs worden verkocht”, legt Fedes van Rijn, onderzoeker op het gebied van duurzaamheid bij Wageningen Economic Research uit aan nieuwswebsite Nu.nl.

Goedkoopste banaan de slechtste keuze?

Toch is een banaan met een keurmerk over het algemeen wel duurder dan een banaan die dat keurmerk niet heeft. Maar ook met de prijzen van deze bananen wordt door supermarkten regelmatig gestunt. Daarom kunt u volgens Van Rijn nooit met zekerheid zeggen dat de goedkoopste banaan ook direct de slechtste keuze is. “Andersom geldt wel: als consument kunt u ervan uitgaan dat een gecertificeerde banaan een duurzamere keuze is.”