Plaatwaarde: Soundtrack van Saturday Night Fever van de Bee Gees

De lp is helemaal terug van weggeweest! En dat is goed nieuws voor iedereen die ze nog op zolder heeft liggen, want sommige oude platen zijn inmiddels veel geld waard. In Plaatwaarde bespreekt lp-kenner Marjolein van Dam elke 2 weken een bijzondere lp. Deze week: De soundtrack van de film Saturday Night Fever van de Bee Gees.

Saturday Night Fever

Op 23 mei opent Jan Rietman in zijn programma Wekker-Wakker-Weekend! de Week van de Jaren 70 van NPO Radio 5. Omdat hij in zijn programma altijd het verhaal achter de Plaatwaarde-titel bespreekt, hebben wij deze keer gekozen voor een echte jaren 70-klassieker: de soundtrack van de film Saturday Night Fever uit 1977. Deze plaat met liedjes uit de film is nog steeds de best verkochte soundtrack ooit.

Film over disco

Saturday Night Fever gaat over een jongeman uit de arbeidersklasse die in het weekend een begenadigd discodanser is. De zeer dansbare muzieksoort disco wordt vanaf de jaren 70 veelvuldig gedraaid in Amerikaanse uitgangsgelegenheden en groeit in dit decennium uit tot één van de populairste muzieksoorten van die tijd. Hordes artiesten beginnen met het maken van discomuziek en in 1977 is het tijd voor een grote Hollywoodproductie over de hele beweging rondom dit muziekgenre. John Travolta speelt de hoofdrol en de Bee Gees componeren de muziek voor de film. De Brits-Australische groep die bestaat uit de broers Maurice, Robin en Barry is dan al een tijdje bezig met het maken van disco-achtige muziek, dus hun werk past prima bij de film.

Grote hits

Zowel de film als de soundtrack slaan in als een bom. Wie tot die tijd nog niets weet over disco wil zich er na het zien van de film ongetwijfeld in verdiepen en ook de discomuziek van de dan al wereldberoemde Bee Gees spreekt mensen over de hele wereld aan. De plaat verkoopt bijzonder goed en staat in de Verenigde Staten meer dan 20 weken in de hitlijsten. Ook levert het album de Bee Gees 4 nummer 1-hits op, te weten Stayin’ Alive, Night Fever, More Than A Woman en How Deep is Your Love. Daarnaast ontvangt het album 5 Grammy-nominaties die allemaal verzilverd worden. Dat maakt het het enige en laatste discoalbum ooit dat deze waardering krijgt. De Grammy’s zijn te vergelijken met de Oscars, alleen dan voor de muziekindustrie.

Disco-iconen

Saturday Night Fever brengt de Bee Gee-broers dus heel veel succes, maar dat is niet alles. Het zorgt er ook voor dat de broers uitgroeien tot disco-iconen én voor een herlancering van hun muzikale carrière. Hoewel de groep al sinds 1976 meepeddelt op de discogolf, hebben zij in die jaren daarvoor een stuk minder succes dan in de jaren 60 en Saturday Night Fever zorgt absoluut voor een nieuwe impuls. Helaas is dit hoogtepunt ook vrij snel weer voorbij. De broers maken veel ruzie en besluiten begin jaren 80 om te stoppen. Gelukkig voor de fans maken zij daarna nog verschillende keren een comeback, waardoor zij nog altijd één van de langst bestaande familiaire popgroepen ter wereld zijn.

Marjolein taxeert soundtrack van Saturday Night Fever

“De waarde van de plaat Saturday Night Fever varieert van 4 tot zo’n 300 euro. De plaat heeft in het algemeen een lage waarde en dat is begrijpelijk. Een compilatie soundtrack van een enorm kassucces, in een tijd waarin perserijen enorme hoeveelheden konden fabriceren en dit ook deden:  de soundtrack van Saturday Night Fever was een massaproduct. Een exemplaar dat iets meer waard is dan de gemiddelde 4 tot 10 euro moet dus iets speciaals zijn of hebben. De hoogste waarde die ik eerder noemde is betaald voor door de Bee Gees en/of John Travolta gesigneerde exemplaren. Een nog geseald exemplaar uit de jaren 70, inclusief alle stickers op de seal, kan in waarde nog oplopen tot zo’n 100 euro. Een testpersing zal op een veiling wellicht nog 150 euro opbrengen. Bij de gewone persingen ligt de waarde van zowel de Amerikaanse, Nederlandse als Engelse vroege persingen gemiddeld zo tussen de 5 en 15 euro.
Hieronder een beknopte omschrijving van de versies die ik genoemd heb. Dit is een richtlijn: er zijn zeker 154 verschillende versies die onderling soms minieme verschillen hebben. Zelfs als de omschrijving klopt, kan het toch zijn dat het een andere versie betreft, omdat er meerdere kenmerken een rol spelen bij het bepalen van de versie. Daarnaast is de staat belangrijk. Bij alle waardes die ik noem is het uitgangspunt een perfecte staat van plaat en hoes.

Vroege Amerikaanse persing

Catalogusnummer: RS-2-4001. Label: RSO.
Belangrijkste kenmerken hoes: Foto van John Travolta op de dansvloer met daarachter een foto van de Bee Gees. Bovenaan ‘The original movie sound track’ en de titel daaronder in neonletters. Op de achterkant foto’s van the Bee Gees, Tavares en Yvonne Elliman. Het logo van het label RSO, een akabeko*, met de letters RSO op het lijf onderaan in het midden. Links en rechts onderaan informatieve tekst.
Belangrijkste kenmerken label op de plaat: Geel, met het RSO-label bovenaan in het midden. Links van het midden het catalogusnummer. De tracks staan op de onderste helft van het label. Er zijn diverse labelvariaties die hun eigen kenmerken hebben. Ter illustratie van de massaproductie: alleen al in Amerika zijn er tientallen vroege persingen.
De gemiddelde waarde ligt tussen de 4 en 12 euro. Geseald kan de waarde oplopen tot zo’n 75 euro.

* Een akabeko is een Aziatische papier-maché koe die symbool staat voor een goede gezondheid.

Vroege Nederlandse persing

Catalogusnummer: 2658 123. Label: RSO.
Belangrijkste kenmerken hoes: De voorkant is hetzelfde als de Amerikaanse persing, alleen aan de linkerkant een gele sticker met informatie. De achterkant van de hoes is ook hetzelfde als de Amerikaanse persing, maar links onderin heeft de Nederlandse persing geen tekst.
Belangrijkste kenmerken label op de plaat: beige label met bovenaan het RSO-logo. Links daaronder de tekst ‘Made in Holland’. Het catalogusnummer staat rechts boven het midden. In het midden een kader met daarin links ’33 1/3′ en rechts de vermelding van de kant van de plaat. De titel en de tracks staan aan de onderkant van het label.
Waarde: 5-10 euro.

Vroege Engelse persing

Catalogusnummer: 2658123. Label: RSO.
Belangrijkste kenmerken hoes: De voorkant is hetzelfde als de Amerikaanse persing. De achterkant ook, alleen staat het logo van RSO in het midden met daaronder gecentreerd de informatieve tekst.
Belangrijkste kenmerken label op de plaat: Beige/geel label met bovenaan ‘Made in England’ en daaronder het RSO-logo. In het midden een kader met daarin onder andere het catalogusnummer en het jaartal. De tracks en de titel staan op het onderste gedeelte van het label.
Waarde: tussen de 5 en 15 euro.”

Plaatwaarde in Wekker-Wakker-Weekend!

Jan Rietman vertelt elke 2 weken in het MAX-radioprogramma Wekker-Wakker-Weekend! het verhaal achter de platen die Marjolein in Plaatwaarde taxeert. Op 23 mei 2020 behandelt hij de soundtrack van Saturday Night Fever én opent Jan Rietman dus de Week van de Jaren 70. Stemmen voor de Toplijst van de Jaren 70 kan nu op de site van NPO Radio 5. Wekker-Wakker-Weekend! is elke zaterdag van 06.00 tot 10.00 uur te beluisteren op NPO Radio 5.